Słowa kluczowe
Bruno Schulz
body
matte
identity
philosophical anthropology
Jak cytować
Abstrakt
The article discusses the problem of corporality in Max Blecher’s novels and Bruno Schulz’s short stories from the perspective of philosophical anthropology. The motifs of body and matter, predominant in both authors’ work, are a means of presenting the place of man in the universe and dealing with such questions as identity or ontology. Through the use of somatic metaphors all the elements of the fictional world are anthropomorphised or given human characteristics, which leads to the lack of hierarchy. Whereas philosophical anthropology presents humans as active and rational beings, Blecher and Schulz stress the illusion of man’s individuality and question his privileged position in the world.
Bibliografia
Blecher, M. (1936). Întâmplări în irealitatea imediată. Extras de pe: https://drive.google.om/file/d/0BxL9M-N33roOUGx3Tm85N0NtaUU/view.
Blecher, M. (1971). Vizuina luminată. Extras de pe: https://drive.google.com/file/d/0BxL9MN33roOQlR4MGtIeUJzV2c/view.
Chiriţă, G. (2009). Tirania obiectelor. In Observator cultural. 492. Extras de pe: https://www.observatorcultural.ro/articol/tirania-obiectelor/.
Chwin, S. (1985). Twórczość i autorytety: Bruno Schulz wobec romantycznych dylematów tworzenia. In Pamiętnik Literacki. 76 (1), pp. 69-93.
Crohmălniceanu, Ov. S. (1967). Literatura română dintre cele două războaie mondiale. I. Bucureşti: Editura Pentru Literatură.
Czerniak, S. (1998). Pomiędzy Szkołą Frankfurcką a postmodernizmem. Antropologia filozoficzna Gernota Böhmego na tle klasycznych stanowisk antropologii filozoficznej XX wieku. In G. Böhme. Antropologia filozoficzna. Ujęcie pragmatyczne (P. Domański, trad.). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN (Textul original publicat 1985), pp. VII-XLVII.
Czerniak, S. (2004). Wstęp. Niemiecka antropologia filozoficzna XX wieku. Klasycy i wątki współczesne. In S. Czerniak, J. Rolewski (ed.). Studia z filozofii niemieckiej. Tom 4. Antropologia filozoficzna. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, pp. 5-22.
Drwięga, M. (2005). Ciało człowieka. Studium z antropologii filozoficznej. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Drwięga, M. (2013). Kim jest człowiek? Studia z filozofii człowieka. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Hryhorowicz, Z. (2009). Bruno Schulz i Max Blecher: powinowactwa przestrzeni. In Balcanica Posnaniensia. Acta et studia. 16, pp. 21-37.
Hryhorowicz, Z. (2015). Pe marginile realităţii: Max Blecher şi Bruno Schulz. In E. Ivancu, T. Klimkowski, G. Orian (ed.). Fascinantul interbelic: idei, oameni, cărţi. Alba Iulia:
Aeternitas, pp. 169-176.
Iser, W. (1989). Prospecting. From Reader Response to Literary Anthropology. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Kuderowicz, Z. (2001). Co frapuje, a co budzi wątpliwości w studiach Arnolda Gehlena. In A. Gehlen. W kręgu antropologii i psychologii społecznej (K. Krzemieniowa, trad.). Warszawa: Czytelnik (Textul original publicat 1986), pp. 5-19.
Manolescu, N. (1998). Arca lui Noe. Eseu despre romanul românesc. Bucureşti: 1001 Gramar.
Markowski, M.P. (2007). Antropologia i literatura. In Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja. 6 (108), pp. 24-33.
Mironescu, D. (2006). În marginea absurdului: M. Blecher şi Bruno Schulz. In Transilvania. 2, pp. 11-14.
Moraru, C. (2018). Crossing the Kafka Network: Schulz, Blecher, Foer, and the Repositioning of the Human. In Caietele Echinox. Vol. 34, pp. 101-116.
Nalewajk, Ż. (2010). W stronę perspektywizmu. Problematyka cielesności w prozie Brunona Schulza i Witolda Gombrowicza. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Patraş, A. (2000). În lumea lui M. Blecher. In România literară. 47.
Przymuszała, B. (2017). O nieludzkim „ludzkim” i „niezwierzęcym” zwierzęcym zachowaniu: z lektury wiersza Ludzie i hieny Frydzi Kiwatz. In Narracje o Zagładzie. 3, pp. 189-199.
Scheler, M. (2003). Poziţia omului în cosmos (V. Muscă, trad.). Piteşti: Paralela 45 (Textul original publicat 1940).
Schulz, B. (1976). Manechinele (I. Petrică, trad.). Bucureşti: Univers (Textul original publicat 1964).
Schulz, B. (1998). Opowiadania. Wybór esejów i listów. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Skarga, B. (1997). Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne. Kraków: Znak.
Sora, S. (2008). Regăsirea intimităţii: corpul în proza românească interbelică şi postdecembristă. Bucureşti: Cartea Românească.
Stala, K. (1995). Na marginesach rzeczywistości. O paradoksach przedstawiania w twórczości Brunona Schulza. Warszawa: IBL PAN.
Subocz, P., Staroń, I. (2017). Nadkolory i nadaromaty. Schulz, Mueller, Blecher. Lublin: Episteme.
Szymankiewicz, B. (2016). Mitomani (nie)rzeczywistości. Bruno Schulz i Max Blecher – próba porównania. In Schulz / Forum. 8, pp. 87-102. Extras de pe: https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/schulz/article/view/2421.
Şovrea, I. (2012). Poziţia privilegiată a omului în natură. Antropologia filosofică şi relevanţa ei astăzi. In Anuarul Institutului de Istorie „G. Bariţiu” din Cluj-Napoca, Series Humanistica. X, pp. 173–186.
Tucan, D. (2014). Receptarea literară în context comparatist: Max Blecher şi B. Schulz. In Quaestiones Romanicae, III (Papers of the International Colloquium Communication and Culture in Romance Europe) (pp. 345-356). Szeged: Jatepress.
Ţeposu, R.G. (1983). Viaţa şi opiniile personajelor. Bucureşti: Cartea Românească.
Ubertowska, A. (2001). Cielesna retoryka Brunona Schulza. In Między słowem a ciałem. Materiały z IV Sesji Naukowej z cyklu „Świat jeden, ale nie jednolity”, Bydgoszcz, 24-26 października 2000. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, pp. 237-248.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).