Abstrakt
The division of human life into ages is not only a sociological issue but also includes a philosophical, moral and religious reflection. The relationship between human life and the course of the year punctuated by the seasons and months has not remained without influence on the very notion of the ages of life. The question that arises is whether we can harmonize the unpredictable flow of human life with the calendar. The confrontation of two medieval works which develop this parallel: the treatise by Philippe de Novare Les Quatre âges de l’homme, and the anonymous poem Les Douze mois figurez, should provide an answer to this question.
Bibliografia
Alexandre-Bidon, D. (2003). Seconde enfance et jeunesse dans la théorie des « âges de la vie » et le vécu familial (XIIIe – début XVIe siècles). In J.-P. Bardet, J.-N. Luc, I. Robin-Romero & C. Rollet (Eds.), Lorsque l’enfant grandit. Entre dépendance et autonomie (pp. 159-172). Paris : Presses de l’Université de Paris-Sorbonne.
Ariès, Ph. (1973). L’Enfant et la vie familiale sous l’Ancien Régime. Paris : Éditions du Seuil.
Aristote (1846). Psychologie d’Aristote. Traité de l’âme (Trans. J. Barthélemy-Saint-Hilaire). Paris : Librairie Philosophique de Ladrange.
Aristote (1883). La Rhétorique. In Aristote, Poétique et Rhétorique (Trans. Ch.-É. Ruelle) (pp. 75-336). Paris : Garnier Frères.
Batany, J. (1973). Regards sur l’enfance dans la littérature moralisante. Annales de démographie historique. Numéro thématique Enfant et Sociétés, 123-127.
Boer, C. de (Ed.) (1938). Ovide moralisé. Poème du commencement du quatorzième siècle. T. V (Livres XIV-XV). Amsterdam: J. Müller.
Cropp, G.M. (1980). Les douze mois figurez : un manuscrit et une traduction. Romania, 402, 262-271.
Dal, E. (1980). The Ages of Man and the Months of the Year. Poetry, Prose and Pictures Outlining the “Douze mois figurés” Motif Mainly found in Shepherds’ Calendars and in Livres d’heures (14th to 17th Century). København: Munksgaard.
Diogène de Laërte (1847). Vies et doctrines des philosophes de l’Antiquité. T. 1 (Trans. Ch. Zevort). Paris : Charpentier.
Docampo, J. (2017). De los trbajos de los meses a los sacrificios de la virtud: el calendario del Libro de Horas Vitr/24/3 de la Biblioteca Nacional de España y sus fuentes iconográficas. Codex Aquilarensis, 33, 201-223. Retrieved from https://www.romanicodigital.com/sites/default/files/2019-09/C33-11_Javier%20Docampo.pdf.
Eustache Deschamps (1878). Double lay de la fragilité humaine. In Eustache Deschamps, OEuvres complètes. T. 2. A.-H.-É. Queux de Saint-Hilaire (Ed.) (pp. 237-305). Paris : Firmin-Didot.
Grossel, M.-G. (2016). Le « moi » dans les Mémoires de Philippe de Novare. In Miscellanea Juslittera 1, 17-37. Retrieved from http://www.juslittera.com/wa_files/Philippe_20de_20Novare_20pdf__20simple.pdf.
Hildegarde de Bingen (1882). Liber divinorum operum simplicis hominis. In J.-P. Migne (Ed.), Patrologia latina. T. 197 (col. 739-1038). Paris : Migne.
Hildegarde de Bingen (1989). Le Livre des oeuvres divines (Trans. B. Gorceix,). Paris : Albin Michel.
Hüe, D. (1987). L’image de l’âge, traités et poèmes des Âges de l’homme. In Vieillesse et vieillissement au Moyen Âge (pp. 133-150). Aix-en-Provence : Presses universitaires de Provence. Retrieved from https://books.openedition.org/pup/3247.
Le Goff, J. (1999). L’Occident médiéval et le temps. In J. Le Goff, Un Autre Moyen Âge (pp. 401-420). Paris : Gallimard.
Lorcin, M.-Th. (1994). La relève des générations : sociologie, mythes et réalités. Revista d’Historia Medieval, 5, 13-40.
Mâle, É. (1910). L’Art religieux du XIIIe siècle en France. Paris : Armand Colin.
Montaigne, M. de. (1962). Essais. In M. de Montaigne, OEuvres complètes (Eds. A. Thibaudet & M. Rat) (pp. 3-1097). Paris : Gallimard.
Morawski, J. (1926). Les douze mois figurez. Archivum romanicum, 10, 351-363.
Nicoud, M. (1998). Diététique et saisons. In Cl. Thomasset & J. Ducos (Eds.), Le Temps qu’il fait au Moyen Âge. Phénomènes atmosphériques dans la littérature, la pensée scientifique et religieuse (pp. 59-68). Paris : Presses de l’Université de Paris-Sorbonne.
Ovide (1869). Les Métamorphoses (Trans. L. Puget, Th. Guiard, Chevriau & Fouquier). In Ovide, OEuvres complètes (Ed. D. Nisard) (pp. 251-540). Paris : Firmin Didot Frères, Fils et Cie.
Paravicini Bagliani, A. (1999). Âges de la vie (Trans. L. Hersant). In J. Le Goff & J.-Cl. Schmitt (Eds.), Dictionnaire raisonné de l’Occident médiéval (pp. 7-19). Paris : Fayard.
Philippe de Novare (1888). Les Quatre âges de l’homme (Ed. M. de Fréville). Paris : Firmin Didot.
Schmitt, J.-Cl. (2007). L’invention de l’anniversaire. Annales. Histoire, Sciences Sociales, 4, 793-835.
Shakespeare, W. (1863). Comme il vous plaira. In W. Shakespeare, OEuvres complètes (Trans. F. Guizot). T. 4 (pp. 213-308). Paris : Lavigne.
Tavoillot, P.-H. (2010). Le retour des âges de la vie. Le Télémaque, 37 (1), 7-10.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).