Abstrakt
The oral character inherent to a theatre and the hybrid or multilingual character of modern French Canadian literature invests it with functions that pertain strictly to the spoken word and that translator must take into account. This paper examines translation strategies proposed and applied in English and Standard-French translations of the play "Le Chien", written by Franco-Ontarian playwright Jean-Marc Dalpé. In the play "Le Chien" the hybrid character of language and abundance of swearwords constitutes a symptom of inability to communicate of protagonists and animality of their discourse. This specificity, crucial in terms of interpretation of the play, is the major obstacle in translator’s work because he needs to target the specific, English and French-speaking audience which is unilingual and doesn’t have the same cultural experience.Bibliografia
Dalpé, Jean Marc (1988): Le Chien, traduction anglaise : Maureen Labonté et Jean Marc Dalpé, texte non-publié, déposé au : Centre des auteurs dramatiques à Montréal.
Dalpé, Jean Marc; Durif, Eugène (1994): Le Chien. Paris : Editions théâtrales.
Dalpé, Jean Marc (1999): « Trick or treat ». In : Il n’y a que l’amour. Sudbury : Prise de parole.
Dalpé, Jean Marc (2003): Le Chien. Sudbury: Prise de parole, 3e édition.
Gaboriau, Linda (1995): « The Cultures of Theatre ». In : Sherry Simon [ed.], Culture in Transit. Translating the literature of Quebec. Montréal : Véhicule Press, 83-90.
Ladouceur, Louise (2005): Making the scene : la traduction du théâtre d’une langue officielle à l’autre au Canada. Québec : Nota Bene.
Ladouceur, Louise (2007): « Parler, écrire et traduire dans la langue de Dalpé ». In: Stéphanie Nutting, François Paré [ed.], Jean-Marc Dalpé. Ouvrier d’un dire. Sudbury : Prise de Parole, 97-114.
Ladouceur, Louise (2008): « Bilinguisme et performance : traduire pour la scène la dualité linguistique des francophones de l’Ouest canadien ». Alternative francophone 1 (1) : 44-56.
Masson, Alain (1994): Lectures Acadiennes. Articles et comptes rendus sur la littérature acadienne depuis 1972. Moncton : Perce-Neige.
Mezei, Kathy (1995): « Speaking white : translation as a vehicle of assimilation in Quebec ». In: Sherry Simon [ed.], Culture in Transit : Translating the literature of Quebec. Montréal : Véhicule Press, 133-148.
Mougeon, Raymond ; Beniak, Edouard (1991): Linguistic Consequences of Language Contact and Restriction : The Case of French in Ontario, Canada. Oxford : Clarendon Press.
Nutting, Stéphanie (2001): « Entre chien et homme : l’hybridation dans Le Chien de Jean-Marc Dalpé ». In : Hélène Beauchamp, Joël Beddows [ed.], Les théâtres professionnels du Canada francophone. Entre mémoire et rupture. Ottawa : Le Nordir, 277-290.
Paré, François (1994): « La dramaturgie franco-ontarienne: la langue et la Loi ». Jeu : revue de théâtre 7, 28-34.
Tessier, Jules (2001): Américanité et francité. Essais critiques sur les littératures d’expression française en Amérique du Nord. Ottawa : Le Nordir.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).