Abstrakt
This paper is an attempt to describe a building design as a hypertext genre. It represents a single– or multi-volume document that has to be submitted when applying for a planning permission issued by an appropriate administrative authority, usu. by Building Surveyors. Its broad thematic scope provides the best proof of its multidisciplinary character – indeed, it bears witness to the complexity of investment process which has to result eventually in the completion of a new building. Building designs consist of texts featuring various genres that belong to different discourse types – apart from administrative ones, they involve texts dealing with architecture, urban architecture, structural engineering, interior fit-outs, electrical and heating facilities, sanitary fittings. Law regulations precise the exact content of a building design, which heavily depends on the putative function of a building, its degree of complexity and environmental setting. A building design thus turns out to be a multilayered genre whose composition is related to extra linguistic factors (design location and its function). It exhibits features typical of hypertext genres: non-sequentiality (non-linearity), component independence of hyperstructure, polyphony (many authors), primacy of global coherence and interactivity. All the characteristics make it difficult to apply traditional models of describing linear texts to building designs, thus proving that the dividing line between text and hypertext genres is independent of the media boundary.Bibliografia
AARSETH, Espen J. (1997): Cybertekst: Perspektywy literatury ergodycznej. (trad. D. Sikorska, M. Pisarski). URL: <http://www.techsty.art.pl/magazyn2/artykuly/aarseth _ cybertekst.html>. Last accessed: 27.05.2011.
ABENDROTH, Manuel; DECOCK, Jérôme, MESTAOUI, Naziha (2000): « Hypertextu(r)al environments » In : PRESS / Parpaings magazine - Expressions /LAB[au], Hypertextu(r)al environments / 02-2000. URL: <http://www.electronicshadow.com/biographies/files/doc/parpaings.htm>. Last accessed: 20.05.2011.
BARTMIŃSKI, Jerzy; NIEBRZEGOWSKA-BARTMIŃSKA, Stanisława (2009): Tekstologia. Warszawa: PWN.
CLÉMENT, Jean (2007): « L'hypertexte, une technologie intellectuelle à l'ère de la complexité ». In: Claire BROSSAUD, Bernard REBER [eds.]. Humanités numériques 1: nouvelles technologies cognitives et épistémologie. Paris : Hermes Lavoisier. URL: <http://hypermedia.univ-paris8.fr/jean/articles/clementpdf>. Last accessed: 20.05.2011.
CLÉMENT, Jean (1995): « Du texte à l'hypertexte: vers une épistémologie de la discursivité hypertextuelle ». In: Jean-Pierre BALPE, Alain LELU, Imad SALEH [eds.]. Hypertextes et hypermédias : réalisation, outils, méthodes. Paris : Hermès. URL: <http://hypermedia.univ-paris8.fr/jean/articles/discursivite/html>. Last accessed: 10.05.2011.
DALL'ARMELLINA, Luc (2000): Signes e-mouvants - images actées en hypertextes narratifs. URL: <http://hypermedia.univ-paris8.fr/seminaires/semaction/seminaires/txt99-00/23-02-00/default.h1In>. Last accessed: 25.05.2011.
DUSZAK, Anna (1998): Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa: PWN.
ECKKRAMMER, Eva Martha (2009): « Czy potrzebujemy nowego pojęcia tekstu ? ». In : Zofia BILUT-HOMPLEWICZ, Waldemar CZACHUR, Marta SMYKAŁA [eds.]. Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT, 316-342.
ERTZSCHEID, Olivier (2002): L'hypertexte : haut lieu de l'intertexte. URL: <http://www.larevuedesressources.org/spip.php?article27>. Last acessed: 20.05.2011.
GILLOT, Arnaud (1999): «La notion d'écrilecture à travers les revues de poésie électronique KAOS et alire (1989-1995) » In: Alain VUILLEMIN, Michel LENOBLE [eds.]. Littérature, informatique, lecture. Limoges : Presses Universitaires de Limoges, 173-186.
GRZENIA, Jan (2007): Komunikacja językowa w Internecie. Warszawa: PWN.
LANDOW, George P. (2008): « Hipertekst a teoria krytyczna » In: Andrzej GWÓŹDŹ [ed]. Ekrany piśmienności. O przyjemnościach tekstu w epoce nowych medi6w. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 213-236.
LISTER, Martin; DOVEY, Jon; GIDDINGS, Seth; GRANT, Iain; KELLY, Kieran (2009): Nowe media. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
MACIEJEWSKI, Marcin (2009): Gatunki hipertekstu w perspektywie tekstologicznej. Analiza na przykładzie internetowych prezentacji przedsiębiorstw. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
MANOVICH, Lev (2006). Język nowych mediów. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
RAMOS-lZQUIERDO, Eduardo (2006): Du texte et de l'hypertexte : quelques concepts fondamentaux. URL: <http://www.crimic.paris-sorbonne.fr/actes/tl2/ramosiz.quierdo.pd£>. Last acessed: 21.05.2011.
STORRER, Angelika (2009): « Koherencja w hipertekstach ». In: Zofia BILUT-HOMPLEWICZ, Waldemar CZACHUR, Marta SMYKAŁA [eds.]. Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT, 259-278.
VANDENDORPE, Christian (2008): Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
WALKIEWICZ, Barbara (2009): « Entre la bidimension et la tridimension ou de !'architecture d'un texte sur l'architecture ». Synergies Pologne 6 : 167-174.
WITOSZ, Bożena (2009): « Lingwistyczne koncepcje tekstu wobec wyzwań komunikacji wirtualnej ». In: Danuta ULICKA [ed.]. Tekst (w) sieci 1. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 15-26.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).