Słowa kluczowe
dystopia
narrative of the crisis
consumer society
Homo consumericus
Gilles Lipovetsky
Zygmunt Bauman
Erich Fromm
Marc Augé
Jak cytować
Abstrakt
The paper is an attempt at shedding light on the issues related to the dystopian vision of postmodern society metonymically represented by Vado, an imaginary city, in the novel Un incendio invisible written by Sara Mesa. This abandoned urban space causes us to reflect on crucial topics in postmodern society, such as incorporation into unknown place, redefinition of the concept of parenthood, liquid and perverse love, social inequalities, abandoned elders, consumption, role of shopping malls and their significance, human alienation, all phenomena that we find in the novel. The city of Vado plays symbolic role in that piece, hence its devastation and ruin show a close connection with the consumer society and the actions of Homo consumericus. We base our analysis on the philosophical and sociological postulates of Gilles Lipovetsky, Zygmunt Bauman, Erich Fromm and anthropological one of Marc Augé, as well as on the proposal of how to read a novel by Javier del Prado Biezma in order to describe the nature of all these mentioned problems and expose the criticism of Homo consumericus concealed in the novel.
Bibliografia
Augé, M. (2000, [1992]). Los «no lugares». Espacios del anonimato. Una antropología de la sobremodernidad. Barcelona: Gedisa.
Ayete Gil, M. (2020). La propuesta estética de Sara Mesa. Los inicios: El trepanador de cerebros o la semilla de lo que vendrá. In C. Ferreira & J. Avilés Diz (eds.), Narrar lo invisible. Aproximaciones al mundo literario de Sara Mesa (pp. 75-104). Valencia: Albatros Ediciones.
Aznar Pérez, M. (2020, Diciembre 16). [Reseña del libro Narrar lo invisible: aproximaciones al mundo literario de Sara Mesa de C. Ferreira y J. Avilés Diz]. Kamchatka. Revista de análisis cultural, 1-5. Recuperado de: https://ojs.uv.es/index.php/kamchatka/article/view/18951/17152 [consulta: 15.01.2021]. DOI: https://doi.org/10.7203/KAM.16.18951.
Bauman, Z. (2005, [2003]). Amor líquido. Acerca de la fragilidad de los vínculos humanos. Trad. de M. Rosenberg y J. Arrambide. Buenos Aires: Fondo de Cultura Económica.
Bauman, Z. (2011). Daños colaterales. Desigualdades sociales en la era global. Trad. de L. Mosconi. México: Fondo de Cultura Económica.
Bauman, Z. (2016). Extraños llamando a la puerta. Trad. de A. Santos Mosquera. Barcelona: Paidós.
Claesson, Ch. (2019). Narrativas precarias. Crisis y subjetividad en la cultura española actual. Xixón: Hoja de Lata Editorial.
Colmeiro, J.F. (2005). La nostalgia del futuro: amnesia global y hábitos de consumo en Tokyo ya no nos quiere de Ray Loriga. In Á. Encinar & K.M. Glenn (eds.), La pluralidad narrativa. Escritores españoles
contemporáneos (1984-2004) (pp. 177-188). Madrid: Biblioteca Nueva.
Cruz, B. (2018). De los no lugares al espacio basura: diseño de los espacios de globalización. Arte, Individuo y Sociedad, 30 (2), 261-273. Recuperado de: https://revistas.ucm.es/index.php/ARIS/article/view/56711 [consulta: 15.12.2020]. DOI: https://doi.org/10.5209/ARIS.56711.
Del Pozo González, J. (2020). Un incendio invisible: decadencia, pornografía de la ruina y el progreso hacia ninguna parte en la narrativa de Sara Mesa. In C. Ferreira & J. Avilés Diz (eds.), Narrar lo invisible. Aproximaciones al mundo literario de Sara Mesa (pp. 105-121). Valencia: Albatros Ediciones.
Del Prado Biezma, J. (2010, [2000]). Análisis e interpretación de la novela. Cinco modos de leer un texto narrativo. Madrid: Editorial Síntesis.
Domingo, A. (2008). Descenso literario a los infiernos demográficos. Distopía y población. Barcelona: Anagrama.
Escudero Gómez, L.A. (2008). Los centros comerciales, espacios posmodernos de ocio y consumo: un estudio geográfico. Cuenca: Ediciones de la Universidad de Castilla-La Mancha.
Fromm, E. (1997 [1959]). El arte de amar. Trad. de N. Rosenblatt. Barcelona: Paidós.
Jiménez Barragán y Gonzalo Sevilla, C. (2019, Febrero). Lo personal de cada mirada. Revista de la Universidad de México. Recuperado de: https://www.revistadelauniversidad.mx/articles/0066e1df-1733-4659-a402-0996a2ea5160/entrevista-con-sara-mesa [consulta: 10.01.2021].
Juszczyk, A. (2014). Stary wspaniały świat. O utopiach pozytywnych i negatywnych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Lipovetsky, G. (2011a [1992]). El crepúsculo del deber. La crítica indolora de los nuevos tiempos democráticos, Trad. de J. Bignozzi. Barcelona: Anagrama.
Lipovetsky, G. (2011b [2006]). La felicidad paradójica. Ensayo sobre la sociedad de hiperconsumo. Trad. de A.P. Moya. Barcelona: Anagrama.
López Levi, L. (1999). Centros comerciales: espacios que navegan entre la realidad y la ficción. México: Editorial Nuestro Tiempo.
Lozano Mijares, M. del P. (2007). La novela española posmoderna. Madrid: Arco/Libros.
Mesa, S. (2017 [2011]). Un incendio invisible. Barcelona: Anagrama. (https://www.anagrama-ed.es/autor/mesa-sara-1309)
Potok, M. (2010). El malestar. La narrativa de mujeres en la España contemporánea. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pozuelo Yvancos, J.M. (2017). Novela española del siglo XXI. Madrid: Cátedra.
Showalter, E. (1977). A Literature of Their Own: British Women Novelists from Brontë to Lessing. Princeton: Princeton University Press.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).