Abstrakt
This article – focused on three plays that make up Marco Micone’s dramatic trilogy (Gens du silence, Addolorata, Déjà l’agonie) – consists of two parts. First, it outlines the historical-political environment of Quebec in the context of immigration and identity issues. Then, the article analyzes some compositional and linguistic aspects – micro- and macrostructural – linked to the migrant identity of the protagonists (monology, adialogism, plurilingualism, metalinguism).
Bibliografia
Artyushkina, O., Caillat, D., Constantin de Chanay, H. & Nowakowska, A. (2021). Hétérogénéité énonciative et discours en interaction dans les genres de l’écrit. Cahiers de praxématique, 76, 1-11. DOI: https://doi.org/10.4000/praxematique.7589
Authier-Revuz, J. (1984). Hétérogénéité(s) énonciative(s). Langages, 73, 98-111. DOI: https://doi.org/10.3406/lgge.1984.1167
Baetens, J. (1988). Le transscripturaire. Poétique, 73, 51-70.
Baillet, F. (2005). Hétérogénéité. In J.-P. Ryngaert (éd.), Nouveaux territoires du dialogue (pp. 26-30). Arles : Actes SUD/CNSAD.
Barreiro, C.M. (2004). Identité urbaine, identité migrante. Recherches sociographiques, 45 (1), 39-58. DOI: https://doi.org/10.7202/009234ar
Bélair, M. (1973). Le nouveau théâtre québécois. Ottawa : Éditions Leméac.
Bikialo, S. (2020). Hétérogénéité et valeur du discours littéraire. Corela HS-31, 1-14. DOI: https://doi.org/10.4000/corela.11528
Camilleri, C. (1997-1998). Les stratégies identitaires des immigrés. Sciences Humaines, 15, 32-34. DOI: https://doi.org/10.3917/puf.marti.1998.01
Colucci, M. (2019). Partire, lavorare, parlare : uno sguardo all’emigrazione italiana dal 1945 agli anni settanta. In E. Cadeddu & C. Marras (éds.), Linguaggi, ricerca, comunicazione – Focus CNR, collana «Plurilinguismo e Migrazioni», I (pp. 27-38). Edizioni Centro Nazionale delle Ricerche.
Colucci, M. & Sanfilippo, M. (2010). Guida allo studio dell’emigrazione italiana. Viterbo : Stte Cità.
Gauvin, L. (2003). Manifester la différence. Place et fonctions des manifestes dans les littératures francophones. Globe. Revue internationale d’études québécoises, 6 (1), 23-42. DOI: https://doi.org/10.7202/1000691ar
Gelinas, G. (1994). Tit-Coq. Ottawa : Éditions Typo (Édition originale : Beauchemin 1950).
Godin, J.-C. & Lafon, D. (1999). Dramaturgies québécoises des années quatre-vingt. Ottawa : Éditions Leméac.
Godin, J.-C. & Mailhot, L. (1988). Théâtre québécois I. Introduction à dix dramaturges contemporains. Québéc : Bibliothèque québécoise.
Mégevand, M. (2005). Choralité. In J.-P. Ryngaert (éd.), Nouveaux territoires du dialogue (pp. 36-40). Arles : Actes SUD/CNSAD.
Micone, M. (1996). Trilogia. Montréal : VLB Éditeur. Pour les éditions originales : Gens du silence. Montréal : Québec/Amérique 1982, Addolorata. Montréal : Guernica 1984, Déjà l’agonie. Montréal : l’Hexagone 1988.
Micone, M. (2021). On ne naît pas Québécois, on le devient. Québec : Del Busso Éditeur.
Petitjean, L. & Rollin, H. (1982). Aurore, l’enfant martyre. Histoire et présentation de la pièce par Alonzo Le Blanc (1-142). Montréal : VLB Éditeur.
Poggi, I. (2009). La comunità italiana a Montreal e la questione linguistica. Centro Altreitalie, Globus et Locus, 158-186.
Porquier, R. (2015). Hétéroglossie et littérature. Quand les écrivains parlent des langues. Synergies Portugal, 3, 17-32. https://gerflint.fr/Base/Portugal3/porquier.pdf.
Potito, S. (2009). Per la storia dell’emigrazione italiana in Canada all’inizio del XX secolo. Storia economica, XII, 1-2, 173-196. https://www.storiaeconomica.it/pdf/2009.1-2.173.pdf.
Przychodzen, J. (2001). Vie et mort du théâtre au Québéc. Introduction à une théâtritude. Paris : Harmattan.
Rovea, F. (2022). Una pedagogia dell’esilio. Eterologia, alterità e formazione a partire da Michel de Certeau. Milano : Franco Angeli.
Russo, V. (2009). Il monolinguismo dell’altro : subalternité, voce e migrazione. Altre Modernità / Otras Modernidades / Autres Modernités / Other Modernities, 2 (10), 79-89.
Ryngaert, J.-P. (éd.) (2005). Nouveaux territoires du dialogue. Arles : Actes SUD/CNSAD.
Samoes, M.I. (2011). Autour de la question du plurilinguisme littéraire. Les Cahiers du GRELCLEF, 227-243. https://ojs.lib.uwo.ca/index.php/grelcef/article/view/10467/8483.
Simon, S. (1984). Écrire la différence. La perspective minoritaire. Recherches sociographiques, 25 (3), 457-465. DOI: https://doi.org/10.7202/056118ar
Troilo, M. (2011). Lavoro ed imprenditoria degli italiani in Canada, tra vecchie e nuove generazioni. Diacronie. Studi di Storia Contemporanea, 5 (1), 1-19. http://www.studistorici.com/wp-content/uploads/2011/01/TROILO_Lavoro-ed-imprenditoria-degli-italiani-in-Canada.pdf.
Wołowski, W. (2005a). L’adialogisme et la poétisation du texte dramatique dans la dramaturgie de François Billetdoux. Lublin : TN KUL.
Wołowski, W. (2005b). Soliloque, quasi-monologue, monologue. Roczniki Humanistyczne, XIII/5, 81-104. https://ojs.tnkul.pl/index.php/rh/article/view/5097/4966.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Witold Wołowski, Renata Jakubczuk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).