Słowa kluczowe
place of imagination
place of intimacy
auto/bio/geo/graphy
homo geographicus
espaces imaginaires
Jak cytować
Abstrakt
Zygmunt Krasiński, the most European of the Polish Romantic writers, composed many literary texts influenced by foreign travels. In his writing, specific geographical spaces were transformed at once into places of imagination and places of intimacy, forming a unique sphere of auto/bio/geo/graphy. This is especially noticeable in Krasiński’s poetic prose written in French, mainly in the half-private and half-literary travel impressions of his excursions in the Alps. The tension between a place of imagination and a place of intimacy is also reflected in the poet’s correspondence, which can be analysed as a textual form of interiorization of the strictly defined places. It is shown in the article on the examples of the Alps and Provence.
Bibliografia
Adams, P.C. et al. (2001). Place in Context : Rethinking Humanist Geographies. In P.C. Adams, S. Hoelscher & K.E. Till (dir.), Textures of Place. Exploring Humanist Geographies (pp. XIII-XXIV). Minneapolis : Minnesota Press.
Bachelard, G. (2011). La Poétique de l’espace. Paris : Quadrige.
Bagłajewski, A. (2009). Poezja « trzeciej epoki ». O twórczości Zygmunta Krasińskiego w latach 1836-1843. Lublin : Wydawnictwo UMCS.
Bieńczyk, M. (1990). Czarny człowiek. Krasiński wobec śmierci. Warszawa : IBL PAN.
Bieńczyk, M. (2008). Nicea. Teksty Drugie, 4, 160-167.
Collot, M. (2008). De la géopoétique. In A. Berque, A. De Biase & P. Bonnin (dir.), L’Habiter dans sa poétique première (pp. 310-323). Paris : Donner Lieu.
Collot, M. (2014). Pour une géographie littéraire. Paris : Corti.
Colonna, V. (2004). Autofiction & autres mythomanies littéraires. Paris : Tristram.
Czermińska, M. (2001). Miejsca autobiograficzne. Teksty Drugie, 5, 183-200.
Dorota, I. (2019). Sycylijska podróż Zygmunta Krasińskiego jako próba odnalezienia ziemskiej Arkadii. In A. Markuszewska (dir.), Zygmunt Krasiński. Życie czy literatura? (pp. 243-258). Toruń : Wydawnictwo Naukowe UMK.
Fiećko, J. (2005). Rosja Krasińskiego. Rzecz o nieprzejednaniu. Poznań : Wydawnictwo Naukowe UAM.
Gasparini, P. (2004). Est-il je ? Roman autobiographique et autofiction. Paris : Seuil.
Kowalska, M. (2015). Prowansja w pismach polskich romantyków. Toruń : Wydawnictwo Naukowe UMK.
Krasiński, Z. (1963), Listy do ojca, éd. S. Pigoń. Warszawa : PIW.
Krasiński, Z. (1965). Listy do Lubomirskiego, éd. Z. Sudolski. Warszawa : PIW.
Krasiński, Z. (1975). Listy do Potockiej, éd. Z. Sudolski. T. 1-3. Warszawa : PIW.
Krasiński, Z. (1980). Listy do Henryka Reeve, éd. P. Hertz. T. 1-2. Warszawa : PIW.
Krasiński, Z. (1991). Listy do różnych adresatów, éd. Z. Sudolski. T. 1-2. Warszawa : PIW.
Krasiński, Z. (2021). OEuvres en français. Prose poétique suivi de Écrits politiques et critiques, éd. M. Strzyżewski, J. Pietrzak-Thébault & A. Markuszewska. Paris : Classiques Garnier.
Lacoste-Veysseyre, C. (1981). Les Alpes romantiques. T. 1-2. Genève : Slatkine.
Le Scanff, Y. (2007). Le Paysage romantique et l’expérience du sublime. Paris : Champ Vallon.
Lecarme, J., Lecarme-Tabone, E. (1997). L’Autobiographie. Paris : Armand Colin.
Płaszczewska, O. (2003). Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze okresu romantyzmu (1800-1850). Kraków : Universitas.
Reichler, C. (2006). Chateaubriand et le paysage des Alpes. Bulletin de la Société Chateaubriand, 48, 79-97.
Reijnders, S. (2010). Places of the Imagination. Cultural Geographies, 17/1, 37-52. DOI: https://doi.org/10.1177/1474474009349998
Rybicka, E. (2014). Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków : Universitas.
Sack, R.D. (1997). Homo Geographicus. A Framework for Action, Awareness and Moral Concerns. Baltimore-London : Johns Hopkins UP.
Sartre, J.-P. (2010). L’Imaginaire : psychologie phénoménologique de l’imagination. Paris : Gallimard.
Siwiec, M. (2007). Przestrzeń onirycznych ogrodów : Krasiński i Nerval. In M. Cieśla-Korytowska & O. Płaszczewska (dir.), Dziedzictwo Odyseusza (pp. 243-264). Kraków : Universitas.
Strzyżewski, M. (2020). Existence, Aesthetics, Criticis. Studies in Polish Romanticism. Toruń : Wydawnictwo Naukowe UMK.
Szczeglacka-Pawłowska, E. (2005). Ile dzienników pisał Krasiński w Szwajcarii ? (Style romantycznej autobiografii). In B. Kuczera-Chachulska, M. Prussak & E. Szczeglacka-Pawłowska, Zygmunt Krasiński.
Pytania o twórczość (pp. 129-160). Warszawa : Wydawnictwo UKSW.
Waśko, A. (2001). Zygmunt Krasiński. Oblicza poety. Kraków : Arcana.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).