Słowa kluczowe
intermediality
rock-symphonic
opera
legend of the immured woman
Phoenix
politics and identity
Jak cytować
Abstrakt
The main objective of my paper is to present the sociopolitical circumstances of the creation of the rock-symphonic opera Meșterul Manole (2013), based on a libretto by Victor Cârcu and composed by Joseph Kappl (former member of the rock band Phoenix), its reception by contemporary society and its character as an intermedial work. In my study, I will use the tools of the intermedial approach, which will help me to describe and grasp the relations of transposition of the myth between different media that interact and influence each other in the opera under analysis.
Bibliografia
AMRR – Arhiva Muzeul Rock din România. https://www.postmodernism.ro/arhiva-muzeul-rock-din-romania/.
Bates, A. (2022). What is a Rock Opera?. https://www.musicalexpert.org/what-is-a-rock-opera.htm.
Bădescu, H. (1986). Meșterul Manole sau imanența tragicului. București: Cartea Românească.
Beniuc, M. (1954). Mărul de lângă drum. București: Editura de Stat pentru Literatură și Artă.
Blaga, L. (2008) [1927]. Meșterul Manole. Teatru. București: Humanitas.
Bot, I. (2020). Imaginarul romantismului românesc. In C. Braga (coord.), Enciclopedia imaginariilor din România. Vol. I: Imaginar literar (pp. 133-152). Iași: Polirom.
Călinescu, G. (1982). Istoria literaturii române de la origini până în prezent. Ediția a II-a, revăzută și adăugită. Ediție și prefață de Al. Piru. București: Editura Minerva.
Cârcu, V. (2014). Libretto biling pentru opera rock-simfonică de Josef Kappl în traducerea germană a lui Walter Roth. Heidelberg: Ed. WaRo.
Covaci, N. (1994). Phoenix, însă eu…. Ediție îngrijită și cuvânt înainte de Costel Postolache. București: Nemira.
Eftimiu, V. (1925). Meşterul Manole. București: Renaşterea.
Eliade, M. (2004). Comentarii la Legenda Meşterului Manole. București: Humanitas.
Goga, O. (1928). Meşterul Manole. București: Editura Cartea Românească.
Higgins, D. (1967). Statement on Intermedia. In W. Vostell (ed.), Dé-coll/age (Décollage). No. 6. Frankfurt am Main & New York: Typos Verlag – Something Else Press. http://www.artpool.hu/Fluxus/Higgins/intermedia2.html.
Ionescu, D. (2021), Mituri fundamentale ale românilor în muzica rock–folk [video]. https://www.youtube.com/watch?v=5GoXQogbTQ8.
Iorga, N. (1922). Zidirea Mănăstirii din Argeş. Un act pentru Congresul Ligei Culturale la Curtea de Argeş. Craiova: Editura Ramuri.
Karpińska, M. (2013). Jak działa opera? Czas Kultury, 6, 54-59.
Lovinescu, H. (1965). Moartea unui artist. Piesă în două părţi. București: Editura pentru Literatură.
Magheru, D. (1957). Eu, Meșterul Manole. București: Editura de Stat pentru Literatură și Artă.
Maniu, A. (1922). Meşterul. București: Editura Cartea Românească.
Mendelsohn, A. (1949). Meșterul Manole. Drama lirică în 3 acte (6 tablouri). Libret de Alexandru Jar.
Miroiu, M. (2006). EditoriAna sau despre înțelegerea de sine, Revista AnaLize, nr. 1-2. In M. Miroiu, Neprețuitele femei (pp. 93-99). Iași: Polirom.
Montgomery, D.O. (2002). The rock concept album: Context and analysis. https://hdl.handle.net/1807/119202.
Nema, C.R. & Ravanis, M. (Regizori). (2022). Phoenix – Povestea. România: Crn Lux Et Ars, Rock House Events.
Neubauer, J. & Cornis-Pope, M. (2007). Introduction: Folklore and national awakening. In M. Cornise-Pope & J. Neubauer (e.), History of the Literary Cultures of East-Central Europe. Junctures and disjunctures in the 19th and 20th centuries, vol. III: The making and remaking of literary institutions DOI: https://doi.org/10.1075/chlel.xxii
(pp. 269-285). Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Painca, D. (2018). “Rise like a Phoenix”: Communist mythology and rock music. Analele Universităţii
din Bucureşti. Limba şi literatura română, 67, 63-83.
Păun, G. (ed.) (2019). Lacrima Anei. Antologie. Pitești: Tiparg.
Popa, R. (2014). Interviu cu dirijorul Radu Popa. https://en.romania-muzical.ro/articole/art.htm?c=15&-g=2&arh=1&y=2014&a=1256241.
PostModernism Museum. (2021). Proiectul „Mituri populare românești – Miorița, Meșterul Manole și
Zburătorul în arte vizuale, ilustrație de carte și muzică rock”. https://www.postmodernism.ro/miorita-mesterul-manole-si-zburatorul-in-arte-vizuale-ilustratie-de-carte-si-muzica-rock/.
Preda, C. (2017). Proiectul cultural ceauşist şi tezele din iulie 1971. Dilema Veche, 683. https://dilemaveche.ro/sectiune/tema-saptamanii/proiectul-cultural-ceausist-si-tezele-din-iulie-621141.html.
Rajewsky, I.O. (2005). Intermediality, intertextuality, and remediation: A literary perspective on intermediality. Intermédialités / Intermediality, 6, 43-64. https://doi.org/10.7202/1005505ar. DOI: https://doi.org/10.7202/1005505ar
România Rock. Recenzie album Phoenix 1973. Mama, mama / Te întreb pe tine soare / Meșterul Manole. http://romaniarock.ro/recenzii-albume/album-phoenix-1973-mama-mama/.
Smółka, M. (2016). Rock musical, rock opera i concept album: Rock jako gatunek zawieszony między filmem, muzyką a teatrem. In B. Fiołek-Lubczyńska, K. Żakieta & M. Żebrowski (eds.), Musical. DOI: https://doi.org/10.18778/8088-445-8.09
Spotkania z gatunkami filmowymi (pp. 105-121). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Sylva, C. (1892). Meister Manole. Bonn: Verlag von Emil Strauß.
Taloș, I. (1997). Meșterul Manole. Contribuție la studiul unei teme de folclor european, II – Corpusul variantelor românești. București: Editura „Grai și suflet – cultura națională”.
TVR Timișoara. (2013). Despre „Mesterul Manole” cu Ioji Kappl, Radu Popa si Corneliu Vaida [video]. https://www.youtube.com/watch?v=HjEx2YZZWSU&t=1513s.
Varga, Z. (2014). Josef Kappl, nemulţumit de dezinteresul autorităţilor locale față de opera rock Meşterul Manole. Vezi care este mesajul său pentru edili. http://www.pressalert.ro/2014/11/exclusiv-josef-kappl-nemultumit-de-dezinteresul-autoritatile-locale-fata-de-opera-rock-mesterul-manole-vezi-care-este-mesajul-sau-pentru-edili/.
Walczak, J. (2014). Libretto jako (u)twór. Zagadnienia genologiczne i metodologiczne – zarys problematyki. Przestrzenie Teorii, 22, 89-100. DOI: https://doi.org/10.14746/pt.2014.22.5
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Olga Bartosiewicz-Nikolaev
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).