Słowa kluczowe
intertextuality
Slavic translations
postmodern literature
The Name of the Rose
Jak cytować
Abstrakt
The article is dedicated to the analysis of the linguistic-textual representation of Salvatore in Umberto Eco’s novel The Name of the Rose and its Slovene, Croatian, Czech and Polish translations. The first part of the article deals with different linguistic and intertextual layers composing Salvatore’s original utterances, while the second part is devoted to Salvatore’s translated language, concentrating – primarily – on his heteroglossia and intertextuality. Salvatore is a grotesque plurilinguistic and intertextual character born out of the rich erudite immagination of Umberto Eco. The four translated Salvatores appear also as strange babelic monks whose multilingualism expands by adding a dominant Slavic linguistic element to the source-text heteroglossia. The intertextual dimension of translated Salvatores, on one hand, diminishes as most source-text citations blend into the translated linguistic mosaic, but, on the other hand, it also increases by gaining an additional metatextual (translational) dimension and, equally important, by incorporating a substantial part of Eco’s original text.
Bibliografia
Benachir, H. (2017). L’essence du divin et la dénomination: le personnage de Salvatore dans Il Nome della rosa, d’Umberto Eco. Eassais: Revue interdisciplinaire d’Humanités, 12, 101-127. DOI: https://doi.org/10.4000/essais.2858
Bolton Holloway, J. (1993). Twice told tales. Brunetto Latini and Dante Alighieri. New York: Peter Lang.
Burke, P. (2004). Languages and Communities in Early Modern Europe. Cambridge: CUP. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511617362
Eco, U. (2003). Dire quasi la stessa cosa. Milano: Bompiani.
English, F. & Marr, T. (2015). Why Do Linguistics? Reflective Linguistics and the Study of Language. London: Bloomsbury Publishing. DOI: https://doi.org/10.5040/9781472593597
Geppert, H.V. (2009). Der Historische Roman. Geschichte umerzählt – von Walter Scott bis zur Gegenwart. Tübingen: Francke Verlag.
ter Horst, T. (2017). Codeswitching in the Irish-Latin Leabhar Breac. Medieval homiletic culture. Utrecht: LOT.
Juri, F. (1991). Il postmoderno nella narrativa italiana degli anni Ottanta (Quali linguaggi?). Acta Neophilologica, 14 (1), 107-113. DOI: https://doi.org/10.4312/an.24.1.107-113
Kirby, J.T. (2000). Secret of the Muses Retold. Classical Influences on Italian Authors of the Twentieth Century. Chicago & London: The University of Chicago Press.
Koch, C. (2016). Et amen. No? Sul carattere testuale dell’idioletto poliglotta della figura di Salvatore nel romanzo Il nome della rosa di Umberto Eco. Promptus – Würzburger Beiträge zur Romanistik, 2, 171-190.
Lamont, E. (2016). The Library Under the Sun: Knowledge and Vanity in Umberto Eco’s The Name of the Rose (Masters Thesis). Liberty University, USA. https://digitalcommons.liberty.edu/masters/ 422.
Lea, D. (2006). Postmodernism. In P. Childs & R. Fowler (a cura di), The Routledge Dictionary of Literaray Terms (pp. 185-187). Oxon & New York: Routledge.
Molína, L. & Hurtado Albir, A. (2002). Translation Techniques Revisited: A Dynamic and Functionalist Approach. Meta, 47 (4), 498-512. DOI: https://doi.org/10.7202/008033ar
Northcote, R. (1903). The Book of Herbs. London & New York: John Lane. DOI: https://doi.org/10.5962/bhl.title.56701
Panebianco, B., Gineprini, M. & Seminara, S. (2011). LetterAutori. Percorsi ed esperienze letterarie. Contemporaneità e Postmoderno. Bologna: Zanichelli.
Schilling, E. (2015). Umberto Eco between postmodernism and narrative: Il nome della rosa, Il pendolo di Foucault, and La misteriosa fiamma della regina Loana. Forum Italicum, 49 (3), 800-811. DOI: https://doi.org/10.1177/0014585815595350
Tapodi, Z. (2014). Translation and transtextuality. Acta Universitatis Sapientiae, Philologica, 6 (1), 45-51. DOI: https://doi.org/10.1515/ausp-2015-0005
Viaggio, S. (2006). A General Theory of Interlingual Mediation. Berlin: Frank & Timme.
Wicke, J. (1991). Herkunft und Struktur der ‘spätbabylonischen’ Sprache Salvatores in Ecos Der Name der Rose. In A. Burkhardt & E. Rohse (a cura di), Umberto Eco. Zwischen Literatur und Semiotik (pp. 203-222). Braunschweig: Ars et Scientia.
Eco: Eco, U. (1986). Il nome della rosa. Milano: Bompiani (original work published in 1980).
EcoCR: Eco, U. (1989). Ime ruže, trad. M. Čale-Knežević. Zagreb: Grafički zavod Hrvatske.
EcoCZ: Eco, U. (2009). Jméno růže, trad. Z. Frýbort. Praha: Český klub /NJŠ/.
EcoP: Eco, U. (1987). Imię róży, trad. A. Szymanowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
EcoS: Eco, U. (2004). Ime rože, trad. S. Fišer. Ljubljana: Založba Mladinska knjiga.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Robert Grošelj
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).