Abstrakt
In L’Ovide moralisé, the Christianised medieval adaptation of Ovid’s Metamorphoses, the theme of metamorphosis provides a privileged observatory for probing the complex links between man and the plant world in the 14th century. Numerous stories highlight the way in which the medieval ontological system, broadly defined as analogist, can be permeated by animistic tensions. To shed light on this principle of hybridisation, this article will draw on Philippe Descola’s categories. Focusing on the author’s writing strategies and their effect(s), it will examine the principles of continuity and discontinuity between interiority and physicality. At the same time, by comparing the source text and its rewriting, we will be looking at possible changes in the way plants are perceived between Antiquity and the end of the Middle Ages.
Bibliografia
Augustin (2016). De Civitate Dei. Éd. P.G. Walsh. Oxford : Aris & Phillips.
Clier-Colombani, F. (1998). Les métamorphoses en arbres dans l’Ovide moralisé. Mythologie Française : Bulletin de la Société de Mythologie Française, 190-191, 2-21.
Coste, F. (2010). Philippe Descola en Brocéliande. L’Atelier du Centre de recherches historiques, 06. DOI: https://doi.org/10.4000/acrh.1969
Dante (2024). La Divine comédie. Éd. J. Risset. Paris : Flammarion.
Descola, P. (2005). Par-delà nature et culture. Paris : Gallimard.
Hüe, D. (1991). Propos cordiaux : Le coeur dans les poèmes dialogues. In A. Begoña et al. (éds.), Le « cuer » au Moyen Âge. Aix-en-Provence : Presses universitaires de Provence. DOI: https://doi.org/10.4000/books.pup.3106
Hugues de Saint-Victor (2002). De tribus diebus. Éd. D. Poirel. Turnhout : Brepols.
Lubac, H. de (1993). Exégèse médiévale. Les Quatre sens de l’Écriture. Paris : Cerf.
Marie de France (2001). Bisclavret. Éd. N. Koble & M. Séguy. Paris : Honoré Champion.
Mélion (2011). Éd. N. Koble & M. Séguy. Paris : Honoré Champion.
Noacco, C. (2008). La Métamorphose dans la littérature française des XIIe et XIIIe siècles. Rennes : Presses Universitaires de Rennes. DOI: https://doi.org/10.4000/books.pur.34965
Ovide (1985-1991). Les Métamorphoses. Éd. et trad. G. Lafaye. Paris : Les Belles lettres.
Ovide moralisé (1915-1938). Éd. C. De Boer. Amsterdam : Müller.
Pierre de Crescens (2023). Le Livre des prouffitz champestres et ruraulx (livres I-VIII). Éd. F. Vigneron. Paris : Honoré Champion.
Poirel, D. (2011). Lire l’univers visible : le sens d’une métaphore chez Hugues de Saint-Victor. Revue des sciences philosophiques et théologiques, 95 (2), 363-382. DOI: https://doi.org/10.3917/rspt.952.0363
Possamaï-Pérez, M. (2003). La réécriture de la métamorphose dans l’Ovide moralisé. In E. Bury (éd.), Lectures d’Ovide, publiées à la mémoire de Jean-Pierre Néraudau (pp. 149-163). Paris : Les Belles Lettres.
Possamaï-Pérez, M. (2006). L’Ovide moralisé. Essai d’interprétation. Paris : Honoré Champion.
Vigneron, F. (2010). L’arbre dans le Livre des ruraulx proufis du labour des champs de Pierre de Crescens. In V. Fasseur, D. James-Raoul & J.-R. Valette (éds.), L’Arbre au Moyen Âge (pp. 19-32). Paris : Presses de l’Université Paris-Sorbonne.
Virgile (2019). Aeneis. Éd. G.B. Conte. Berlin & Boston : De Gruyter.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Valentine Eugène
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).