Abstrakt
Portugal has been always on the periphery of the main history, also the literary history, so that in order to go out of the localism of the poetry, F. Pessoa created a group of poets whose purpose was to create a modern Portuguese poetry. José Saramago, going in the same direction dozens of years later, seems to have been a slave of the concept of portugality created by F. Pessoa. Both authors are interconnected in a surprising way, as if one could not exist without the other. Saramago’s novels are influenced by Pessoa’s literary creation, like a great part of the contemporary Portuguese literature, both poetry and prose. The paper depicts the influence of F. Pessoa on J. Saramago and discusses the phenomenon of portugality and the role of Pessoa in its formation.Bibliografia
Berrini, Beatriz (1998): Ler Saramago: o romance. Lizbona: Caminho.
Cavalcanti Filho, José Paulo (2012): Fernando Pessoa, uma Quase-autobiografia. Porto: Porto Editora.
Cohen, Sara (2002): El silencio de los poetas: Pessoa, Pizarnik, Celan, Michaux. Buenos Aires: Ed. Biblos.
Gaspar Simões, João (1950): Fernando Pessoa. História duma Geração. Lisboa: Livraria Bertrand.
Pessoa, Fernando (1985): Obras em Prosa, Organização, introdução e notas de Cleonice Bernardinelli. Rio de Janeiro: Nova Aguilar.
Pessoa, Fernando (2002): Álavro de Campos, Poesia. Ed. Teresa Rita Lopes. Lisboa: Assírio & Alvim.
Pessoa, Fernando (2007): Cartas. ed. R. Zenith. Lisboa: Assírio & Alvim.
Saramago, José (1991): Evangelho segundo o Jesus Cristo. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (1994): A Jangada de Pedra. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (1995): O Ano da Morte de Ricardo Reis. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (1995): História do Cerco de Lisboa. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (1996): Memorial do Convento. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (1997): Todos os Nomes. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (1998): O Manual de Pintura e Caligrafia. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (2000): A Caverna. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (2002): O Homem Duplicado. Lisboa: Caminho.
Saramago, José (2004): Ensaio sobre a Lucidez. Lisboa: Caminho.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).