Słowa kluczowe
Italian vernacular languages
Italian dialects
code-switching
code-mixing
Italian speech community
Jak cytować
Abstrakt
The phenomenon of “neodialettalità” is examined from to perspectives. Initially the term was used to describe works of Italian poets in vernacular languages. Such choice of language was a result of Italian poets’ protest in 1960s against gradual disappearance of vernacular languages and cultural traditions inherent to them. Currently the phenomenon of “neodialettalità” is a consequence of revolutionary sociocultural changes which took place over the last 30-40 years. Those changes did make Italian commonly used but at the cost of vernacular languages which for decades have been pushed to the margin and considered to be a symbol of backwardness or social degradation. It should come as no surprise then that those languages degenerated (or degraded, went through a crisis – author’s comment) and as a result cultural values inherent to them did too. Currently we can observe in Italian society a desire to partly resurrect those traditions though popularization of vernacular languages in many aspects of social life: in literature, advertising, graffiti, newspapers, websites etc. In this paper the author analyses novels of two authors from Apulia region whose works, both in terms of language and sociopragmatics, refer to the phenomenon of “neodialettalità”.
Bibliografia
Antonelli, G. (2006). Lingua ipermedia. La parola di scrittore oggi in Italia. Lecce: Manni.
Berruto, G. (1994). “Come si parlerà domani: italiano e dialetto”, in T. De Mauro (Ed.), Come parlano gli Italiani (pp. 15-24). Firenze: La Nuova Italia.
Berruto, G. (2005). “Che cosa ci insegna ‘il parlare in due lingue’?Commutazione di codice e teoria linguistica e sociolinguistica” Rivista di Linguistica, XVII, 1, 2-14.
Berruto, G. (2006). “Quale dialetto per l’Italia del Duemila. Aspetti dell’italianizzazione e ‘risorgenze dialettali’ in Piemonte e altrove”, in A. A. Sobrero, A. Miglietta (Eds.), Lingua e dialetto nell’Italia del Duemila (pp. 101-128). Galatina: Congedo.
Bertini Malgarini, P., Vignuzzi, U. (2002). Dialetto e letteratura, in M. Cortelazzo, C. Marcato, N. De Blasi, G. P. Clivio (Eds.). Dialetti italiani. Storia, struttura, uso (pp. 5-37). Torino: UTET.
Bertini Malgarini, P., Vignuzzi, U. (2010). “La dialettalità nel ‘giallo all’italiana’: naturalismo o espressionismo?”, in G. Ruffino, M. D’Agostino (Eds.), Storia della lingua italiana e dialettologia (pp. 233-248). Palermo: Centro di Studi Filologici e Linguistici Siciliani.
Carosella, M. (2012). “Cugini baresi di Montalbano”, Esperienze letterarie, XXXVII, 2, 67-78.
De Blasi, N. (2010). “Uso letterario del dialetto”, in Enciclopedia dell’italiano (pp. 363-365). Roma: Treccani.
De Blasi, N. (2014). “Dialetto e varietà locali nella narrativa tra scelte tra scelte d’autore e storia linguistica di fine Novecento”, in A. Dettori (Ed.), Dalla Sardegna all’Europa. Lingue e letterature regionali (pp. 15-38). Milano: Franco Angeli.
De Mauro, T. (2014). Storia linguistica dell’Italia repubblicana dal 1946 ai nostri giorni. Roma – Bari: Laterza.
Genisi, G. (2010). La circonferenza delle arance. Venezia: Sonzogno.
Genisi, G. (2011). Giallo ciliegia. Venezia: Sonzogno.
Genisi, G. (2012). Uva noir. Venezia: Sonzogno.
Grassi, C., Sobrero, A. A., Telmon, T. (2001). Fondamenti di dialettologia italiana. Roma – Bari: Laterza.
Grimaldi, M. (2006). “Parole antiche in suoni moderni: l’uso del dialetto salentino o nella musica giovanile hip-hop”, in G. Marcato (Ed.), Giovani, lingue, dialetti (pp. 425-439). Padova: Unipress.
Lomunno, A. L. (2001). Rosa sospirosa. Casale Monferrato: Piemme.
Lomunno, A. L. (2003). Nero Sud. Casale Monferrato: Piemme.
Lollini, M. (1992). “Aspetti della poesia neo-dialettale in Pasolini, Zanzotto e Loi”. NeMLA Italian Studies, 16, 67-84.
Mengaldo, P.V. (1994). Il Novecento. Bologna: Il Mulino.
Paccagnella, I. (1994). “Uso letterario dei dialetti”, in L. Serianni, P. Trifone (Ed.), Storia della lingua italiana. Vol. III: Le altre lingue (pp. 495-539). Torino: Einaudi.
Sobrero, A. A., Miglietta, A. (2008). Introduzione alla linguistica italiana. Roma – Bari: Laterza.
Sottile, R. (2013). Il dialetto nella canzone italiana degli ultimi venti anni. Roma: Aracne.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).