Abstrakt
The aim of this article is to discuss the fundamental features and the main avenues of the development of the modern Italian language. A great many specialists express their concern over the excessive influence of the spoken language on the morphosyntactic structures of the written language, which is evidenced by, among other things, the use o f repetitions, pleonasms, a lack of discourse coherence as well as rampant use of ready-made expressions copied from the “jargon” used in politics, or the language used by publicists or by bureaucrats. Another problem which is raised by contemporary linguists is the relation between the national language and dialects. Researchers are not in agreement as to the extent to which the Italian language is spread among dialectophones and the mutual influence of these two codes. Finally, attention is drawn to trends in the contemporary Italian language.Bibliografia
Beccaria G L. (a c. di), (1985), L'italiano, lingua selvaggia. Milano: Serra e Riva Editori.
Benincà P. et alii (1974), Italiano standard o italiano scolastico?, in: AA.VV., Dal dialetto alla lingua. Pisa: Pacini, p. 20-39.
Benincà P. (1999), Sintassi, in: A.A. Sobrero (a c. di), Introduzione a ll’italiano contemporaneo. Voi. II: Le strutture. Roma-Bari: Laterza, p. 247-290.
Berru to G. (1985), Per una caratterizzazione del parlato: l ’italiano parlato ha un ‘altra grammatica?, in: G. Holtus, E. Radtke (a c. di), Gesprochenes italienisch in Geschichte und Gegenwart. Tübingen: Narr, p. 120-153.
Berruto G. (1989), Tra italiano e dialetto, in: G. Holtus, M. Metzeltin, M. Pfister (a c. di), La dialettologia italiana oggi. Studi offerti a Manlio Cortelazzo. Tiibingen: Narr, p. 107-122.
Berruto G. (1999), Verietà diamesiche, diastratiche, di afasiche, in: A.A. Sobrero (a c. di), Introduzionea ll’italiano contemporaneo. Vol. I: la variazione e gli usi. Roma-Bari: Laterza, p. 37-90.
Bruni F.(1984), L'italiano. Elementi di storia della lingua e della cultura. Torino: UTET.
Calvin o I. (1980), L'antilingua, in: I. Calvino, Una pietra sopra. Discorsi di letteratura e di società. Torino: Einaudi, p. 151-154.
Cortelazzo M.A. (1980), La lingua italiana, oggi, in: La lingua italiana oggi. Atti della Tavola rotonda tenuta il 31.05.1979. Milano: Istituto Lombardo di Scienze e Lettere, p. 15-22.
Cortelazzo M.A. (2002), L ’italiano di oggi. Padova: Esedra Editrice.
Dardano M. (1994), Profilo dell'italiano contemporaneo, in: L. Serianni, P. Trifone (a c. di), Storia della lingua italiana. Vol. II: Scritto e parlato. Torino: Einaudi, p. 343-430.
De Mauro T. (1977), Il plurilinguismo nella scuole e nella società italiana, in: R. Simone, G. Ruggiero (a c. di), La lingua italiana oggi: il problema scolastico e sociale. Bologna: Il Mulino, p. 147-164.
Freddi G. (a c. di) (1983), L'Italiaplurilingue. Pergamo: Minerva Italica.
Galli de’Paratesi N. (1985), Lingua toscana in bocca ambrosiana. Bologna: Il Mulino.
Grassi C. (1999), Italiano e dialetti, in: A.A. Sobrero (a c. di), introduzione all'italiano contemporaneo. Vol. I: La variazione e gli usi. Roma-Bari: Laterza, p. 279-308.
Gregory M. (1972), Aspects o f Varieties Differentiation, in: English Patterns: Perspectives fo r a description of English. Toronto: Glendon College English Department, p. 1-39.
Lepschy G. (1985), Linguistica e altro, „Sigma”, XVIII, n. 1-2, p. 55-62.
Lombardi Satriani L.M. (1974), D al dialetto alla lingua: riscatto culturale o perdita d'identità?, in: AA.VV., D al dialetto alla lingua. Pisa: Pacini, p. 5-18.
Mazzotta G. (1977), L ’ortoepia italiana e la scuola dell'obbligo, in: G. Marcato Politi, La sociolinguistica in Italia. Pisa: Pacini, p. 51-53.
Mengaldo V. (1994), Il Novecento. Bologna: Il Mulino.
Mioni A.M. (1979), La situazione sociolinguistica italiana: lingua, dialetti, italiani regionali, in: A. Colombo (a c. di), Guida all'educazione linguistica. Fini, modelli, pratica didattica. Bologna: Zanichelli, p. 101-114.
Mioni A.M. (1983), L ’italiano tendenziale: osservazioni su alcuni aspetti della standardizzazione, in: AA.VV., Scritti linguistici in onore di Giovan Battista Pelegrini. Pisa: Pacini, p. 495-517.
Peruzzi E. (1967), Una lingua p er gli italiani. Torino: Edizioni RAI.
Renzi L. (2003), Il cambiamento linguistico nell'italiano contemporaneo, in: N. Maraschio, T. Poggi Salani (a c. di), Italia linguistica anno Mille. Italia linguistica anno Duemila. Roma: Bulzoni, p. 37-52.
Rosiello L. (1971), Norma, dialetto e diasistema d e ll’italiano regionale, in: M. Medici, R. Simone (a c. di), L ’insegnamento dell'italiano in Italia e all'estero. Roma: Bulzoni, p. 345-352.
Rosiello L. (1985), L'equivoco difondo, „Sigma”, XVIII, n. 1-2, p. 104-107.
Sabatin i F. (1985), L'italiano dell'uso medio: una realtà tra le varietà linguistiche italiane, in: G. Holtus, E. Radtke (a c. di), Gesprochenes italienisch in Geschichte und Gegenwart. Tübingen: Narr, p. 154-180.
Segre C. (1985), Prima della lingua, „Sigma”, XVIII, n. 1-2, p. 31-37.
Serianni L. (1987), Scripta manent, „Italiano e oltre”, n. 4, p. 182-186.
Simone R. (1985), Lingua selvaggia o lingua in movimento?, „Sigma”, XVIII, n. 1-2, p. 63-68.
Sobrero A.A. (1978), / padroni della lingua. Napoli: Guida Editori.
Sobrero A.A. (1987), Il centauro linguistico, „Italiano e oltre”, n. 4, p. 159-162.
Sobrero A.A. (1992), Forme e norme, „Italiano e oltre”, n. 7, p. 153.
Sobrero A.A. (1996), Quale italiano p er quali italiani?, „Italiano e oltre”, n. 11, p. 262-268.
Sobrero A.A. (1999), Pragmatica, in: A.A. Sobrero (a c. di), L ’introduzione all'italiano contemporaneo. Vol. II: Le strutture. Roma-Bari: Laterza, p. 403-449.
Todisco A. (1984), Ma che lingua parliamo. Indagine su ll’italiano di oggi. Milan
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).