Abstrakt
This article analyses the terrorism that can be found in La Torna – the terrorism included in the work as much as the terrorism that the play itself is a victim of – in order to realize what is looked for and achieved in both cases. This study considers two major issues. On the one hand, it gives an account of the dynamic resistance of Els Joglars (the company which performed La Torna) in response to the brutal dictatorship of the Spanish state (1939-1975), objectified in the particular case of Heinz Chez’s murder. On the other hand, it looks at what the State’s repression – which survived the dictatorship’s end – represents (Franco died in 1975, and this work was first presented in 1977). This repression probably gives the play and its content a greater impact than it might have had by itself. Moreover, this repression shows that the dictatorship goes beyond the dictator’s death, troubling the population that aimed to recover from that historical period.Bibliografia
ALONSO DE SANTOS, J.L. (2007). Manuel de Teoría y Práctica Teatral. Madrid: Castalia Universidad.
ARISTÒTIL (1998). Retòrica / Poètica (trad. de Joan Leita). Barcelona: Bernat Metge.
AYESA, G. (1978). Joglars. Una historia. Barcelona: La Gaya Ciencia.
BARNILS, R. (1999). Pròleg. Dins C. Tolosa [pseud. col·lectiu], La torna de la torna (pàg. 9-11). Barcelona: Empúries.
BERNHARDT, S. (1994). El arte del teatro. Barcelona: Parsifal Ediciones.
BOADELLA, A. (2001). Memòries d’un Bufó. Madrid: Espasa Calpe.
BOADELLA, A. (2002). Albert Boadella I: La Torna, M-7 Catalònia, Teledeum, Columbi lapsus, Yo tengo un tío en América, El Nacional. Barcelona: Diputació de Barcelona / Institut del Teatre.
BRECHT, B. (2004). Escritos sobre teatro. Barcelona: Alba Editorial.
BUFFERY, H. (2013). Arqueologies d’allò nacional: Albert Boadella i la nova versió d’El Nacional. Digithum, 15, 33-39. <http://dx.doi.org/10.7238/d.v0i15.1793>.
BUÑUEL, M. (1985). El desaparecido. Madrid: Ediciones Vanguardia Obrera [fullet].
CREHUET, E., RAÑÉ, F., RENOM, G., SOLSONA, A. VILARDEBÒ, A. (2006). El torn de la torna. Barcelona: Edicions 62.
DOLÇ, J. (dir.) (2004). La mort de ningú: l’enigma Heinz Ches. Barcelona: Malvarrosa Media / Motion Pictures / Palacios Productores [enregistrament audiovisual].
ELS JOGLARS (2014). La torna. Joglars. <http://elsjoglars.com/produccion.php?idPag=latorna> (data de consulta: 1.10.2014).
ESLAVA GALÁN, J. (1994). La última ejecución a garrote en España. Historia y Vida, 310, 70-79.
FELDMAN, S.G. (2011a). A l’ull de l’huracà: teatre català contemporani. Barcelona: L’Avenç.
FELDMAN, S.G. (2011b). Los exilios de Els Joglars. Insula, 773, 6-11.
FOGUET i BOREU, F. (2005). Fer el pes. Assaig de Teatre. Revista de l’Associació d’Investigació i Experimentació Teatral, 48-49, 262-263.
GARCÍA BERLANGA, L. (dir.) (1963). El verdugo. Madrid / Roma: Naga Films / Zabra Films [enregistrament audiovisual].
HUERTA CALVO, J., PERAL VEGA, E. & URZÁIZ TORTAJADA, H. (2005). Teatro español [de la A a la Z]. Pozuelo de Alarcón: Espasa Calpe.
IMÁGENES DE LA MEMORIA (2010). Cipriano Martos, Cementiri civil de Reus. Imágenes de la Memoria. En línia URL: <http://imagenesdememoria.blogspot.com/search?q=cipriano> (data de consulta: 1.10.2014).
MALLÓ, O. (1998). El cas Boadella: desventures d’un joglar en temps de transició. Barcelona: Flor del Vent Edicions.
MARTÍN PATINO, B. (dir.) (1977). Queridísmos verdugos. Madrid: Turner Films [Enregistrament audiovisual].
RCLR (1989). Recull d’opinions a l’entorn del Teatre Bartrina. Revista del Centre de Lectura de Reus, 15, 10-13.
RIEBENBAUER, R.M. (2005). El silenci de Georg. La vertadera història sobre l’execució de Heinz Ches, «la torna» de Puig Antich. Barcelona: La Magrana.
ROIG LLORT, M.S. (2003). Els Malapeira, una família de flequers. Butlletí del Centre d’Estudis Alcoverencs, 101, 4-9.
RUGGERI, M. (2003). Els Joglars celebran cuarenta años con un volumen y la Trilogía. Assaig de Teatre. Revista de l’Associació d’Investigació i Experimentació Teatral, 37, 191-201.
SAUMELL, M. (1996). Performance Groups in Catalonia. Dins D. George & J. London (eds.), Contemporary Catalan Theatre. An Introduction (pàg. 103-128). Sheffield: The Anglo-Catalan Society.
TODA i BONET, A. (2011). Cipriano Martos: «El desaparegut», Miguel Buñuel. Agnès. En línia URL: <http://agnestoda.blogspot.com> (data de consulta: 1.10.2014).
TORNERO, H. (2008). El torno de los actores. Estudis Escènics, 33-34, 556-557.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).