Słowa kluczowe
critique of language
non-mimetic Catalan poetics
eyes
blindness
corporality
Jak cytować
Abstrakt
This work examines the critique of language that contemporary Catalan poetry has been carrying out since the seventies and how it has deepened the abyss between word and world. The analyse will be based on the grounds of one aphorism from Søren Kierkegaard’s Diapsalmata and the critique of the deception and illusion inherent in all form of discourse, whether philosophical, scientific, or literary, with examples from Magritte, Hofmannsthal, and, especially, contemporary Catalan poets, from Gimferrer to Gemma Gorga through Víctor Sunyol, Antoni Clapés, Anna Montero, Camps Mundó, or j. l. badal, among others. This work concludes that, while knowing and expressing the world may have become impossible, poetry and art still offer a space in which this impossibility can be experienced. In doing so, both help us to avoid falling into the trap of language’s false promises.
Bibliografia
Alberti, L. B. (1973). Opere Volgari, t. III. Ed. C. Grayson. Bari: Gius. Laterza & figli.
badal, J. L. (2017). Les coses que realment han vist aquests ulls inexistents. Barcelona: Rata_.
Barthes, R. (2015). Fragments d’un discurs amorós. Barcelona: Àtic dels llibres.
Bataille, G. (1958). L’erotisme. París: Minuit.
Beckett, S. (2009). Disjecta. Escritos Misceláneos y un fragmento dramático. Trad. A. Martínez Yuste. Madrid: Arena libros.
Broch, A. (1980). Literatura dels anys setanta. Barcelona: Ed. 62.
Camps Mundó, C. (2018). La mort i la paraula. Obra poètica (1988-2018). Girona: Llibres del Segle. Chastel, A. (2012). Le Tableau dans le tableau. Suivi de la figure dans l’encadrement de la porte chez Velázquez. París: Flammarion.
Clapés, A. (1997). Tagrera. Barcelona: Cafè Central.
Clapés, A. (2007). Miro de veure-hi. Vic: Emboscall.
Clapés, A., Hac Mor, C., Rossell, B., Sala-Sanahuja, J. & Xargay, E. (1993). A Fum De Sabatots. Barcelona: Cafè Central.
Clapés, A. & Rossell, B. (1994). A frec. Barcelona: Cafè Central.
Garcés, M. (2009). Visión periférica. Ojos para un mundo común. Dins A. Buitrago (ed.), Arquitecturas de la mirada (p. 77-96). Barcelona: Cuerpo de Letra.
Gimferrer, P. (1970). L’obrador del poeta. Joan Brossa avui. Serra d’Or, 129, 59-60.
Gimferrer, P. (1995). Obra Catalana Completa. I Poesia, Barcelona: Ed. 62.
Gorga, G. (2003). El desordre de les mans. Lleida: Pagès Editors.
Gorga, G. (2006). Llibre dels minuts. Barcelona: Columna.
Hofmannsthal, H. V. (2007). Carta de Philipp Lord Chandos a Francis Bacon/L’escriptura com a espai espiritual de la nació. Trads. J. Llobet & J. de Sola. Barcelona: Quaderns Crema.
Isern Ordeig, M. & Pascua Canelo, M. (2022). Editorial: Poètiques i polítiques de la mirada: (re)visions contemporànies. Introducció al dossier. 452oF, 27, 14-25. DOI: https://doi.org/10.1344/452f.2022.27.1
Jay, M. (1993). Downcast Eyes. Berkeley/Los Angeles: University of California Press. DOI: https://doi.org/10.1525/9780520915381
Juarroz, R. (2005). Poesía vertical I. Buenos Aires: Emecé.
Kierkegaard, S. (1997). Enten-Eller. Et Livs-Fragment [Diapsalmata]. Dins N. J. Cappelørn, J. Garff, J. Kondrup, A. Mckinnon & F. Hauberg Mortensen (eds.), Søren Kierkegaard Skrifter, vol. 2 (p. 25-52). Copenhaguen: Søren Kierkegaard Forskningcenteret/GAD.
Magris, C. (2007). La indecència dels signes. Trad. J. Vallcorba. Dins H. V. Hofmannsthal, Carta de Philipp Lord Chandos a Francis Bacon (p. 7-15). Barcelona: Quaderns Crema.
Magritte, R. (1979). Écrits complets. París: Flammarion.
Marks, L. (2002). Touch. Sensuous Theory and Multisensory Media. Minneapolis/Londres: University of Minnesota Press.
Marrugat, J. (2013). Aspectes de la poesia catalana de la postmodernitat. Barcelona: Publicacions de l’Abadia de Montserrat.
Mauthner, F. (2001). Contribuciones a una crítica del lenguaje. Trad. J. Moreno Nieto. Barcelona: Herder.
Merleau-Ponty, M. (1945). Phénoménologie de la perception. París: Gallimard.
Merleau-Ponty, M. (1964). L’Œil et l’Esperit. París: Gallimard. DOI: https://doi.org/10.1522/030824586
Montero, A. (1999). Com si tornés d’enlloc. Barcelona: Cafè central.
Montes, A. & Ares, M. C. (2022). Prólogo. Dins A. Montes & M. C. Ares (comps.), Régimen escópico y experiencia. Figuraciones de la mirada y el cuerpo en la literatura y las artes (p. i-xiii). Buenos Aires: Argus-a.
Nancy, J.-L. (2015). Demande. Littérature et philosophie. París: Galilée.
Navarro, J. (2018). Magrana – Granada. Trad. L. Andrés. Madrid: Amargord [ed. bilingüe].
Nietzsche, F. (2011). Sobre veritat i mentida en sentit extramoral. Trad. J. M. Terricabras. Girona: Ela geminada.
Pallasmaa, J. (2005). The eyes of the skin. Architecture and the senses. Londres: Wiley-Academy. Parcerisas, F. (2003). Pròleg. Dins G. Gorga, El desordre de les mans (p. 7-11). Lleida: Pagès Editors. Perejaume (2018). Obreda. Barcelona: Ed. 62.
Pérez Parejo, R. (2002). Metapoesia y crítica del lenguaje (De la generación de los 50 a los novísimos). Càceres: Universidad de Extremadura.
Schopenhauer, A. (1981). Sobre la cuádruple raíz del principio de razón suficiente. Madrid: Gredos. Sunyol, V. (1990). Descripció de cec. Barcelona: Cafè Central.
Sunyol, V. (1992). A propòsit de S’ha rebentat l’hospici de Carles Hac Mor. Reduccions, 54, 69-74. Sunyol, V. (1994). Com si fos dit per Benet Clapés. Dins A. Clapés & B. Rossell, A frec. Barcelona: Cafè Central.
Sunyol, V. (2003). Stabat. Barcelona: Proa.
Sunyol, V. (2007). Mirar de morir. Dins A. Clapés, Miro de veure-hi. Vic: Emboscall.
Torras, M. (2008). Els llavis del paper: el cos-text i el retraçament dels confins a la poesia catalana recent (Gemma Gorga i Mireia Calafell). Literatures, 6, 117-130.
Valente, J. Á. (2014). Obras completas I. Poesía completa. Ed. A. Sánchez Robayna. Barcelona: Galaxia Gutenberg/Círculo de lectores.
Wittgenstein, L. (1997). Tractatus Logicus Philosophicus. Trad. J. M. Terricabras. Barcelona: Ed. 62.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Dolors Perarnau Vidal
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).