Abstrakt
Przedmiotem analizy w tekście jest charakterystyka funkcjonowania rynku energii elektrycznej w Polsce. Bardziej szczegółowej analizie poddano lata 2008–2015; położono w niej nacisk na trendy w produkcji i zapotrzebowaniu na energię elektryczną, przy uwzględnieniu rozwoju gospodarczego kraju. Ponadto w tekście uwzględniono prognozy w zakresie zapotrzebowania na energię elektryczną na 2030 r. i prognozy cen na energię elektryczną. W przypadku prognoz cen na energię elektryczną zaprezentowano zarówno prognozę jakościową, jak i ilościową. W ostatnim przypadku zaprezentowano wyniki z własnej prognozy, które uzyskano za pomocą zastosowanych wybranych metod analizy dynamiki zjawisk ekonomicznych (model wykładniczy i model liniowy trendu). W związku z koniecznością uszczegółowienia problemu badawczego w tekścieprzedstawiono następujące pytania badawcze: (1)Czy można wykazać specyficzne cechy, które charakteryzowałyby strukturę i funkcjonowanie rynku energii elektrycznej w Polsce? (2) Czy można wskazać charakterystyczny trend w zakresie zmian zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce? (3) Czy można wskazać charakterystyczny trend w zakresie zmian cen energii elektrycznej w Polsce?Bibliografia
Alp E. A. (2016), Energy Consumption and Economic Growth in OECD Countries, “International Journal of Energy Economics and Policy”, no. 6(4).
Aytaç D., Güran M. C. (2011), The Relationship Between Electricity Consumption, Electricity Price and Economic Growth in Turkey: 1984–2007, “Argumenta Oeconomica”, no. 2(27).
Charakterystyka rynku energii elektrycznej, 2008 (2009) [A Description of the Electricity Market], https://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/792,2008.html, 5.09.2016.
Charakterystyka rynku energii elektrycznej, 2009 (2010), http://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/3529,2009.html, 28.05.2016.
Charakterystyka rynku energii elektrycznej, 2011(2012), http://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/4583,2011.html, 20.06.2016.
Charakterystyka rynku energii elektrycznej, 2012(2013), http://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/5314,2012.html, 20.06.2016.
Charakterystyka rynku energii elektrycznej, 2013(2014), http://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/5785,2013.html, 20.06.2016.
Charakterystyka rynku energii elektrycznej, 2014(2015), http://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/5785,2013.html, 24.06.2016.
Charakterystyka rynku energii elektrycznej, 2015(2016), http://www.ure.gov.pl/pl/rynki-energii/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/6543,2015.html, 25.07.2016.
Commission Staff Working Document, Energy prices and costs report (SWD/2014/20 final), Brussels, 22.01.2014.
Derski B. (2015), Polska importerem prądu. Pierwszy raz od 1989 [Poland as an Importer of Electricity. For the First Time Since 1989], http://wysokienapiecie.pl/statystyka/722-zuzycie-energii-elektrycznej-w-polsce-2014-2015, 20.07.2016.
Electricity Prices by Type of User (2016), http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refresh-TableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=ten00117&language=en, 2.10.2016.
Electricity Price Statistics (2016), http://ec.europa.e/eurostat/statistics-explained/index.php/Electricity_price_statistics, 2.10.2016.
Energy Statistics – Electricity Prices for Domestic and Industrial Consumers, Price Components (2016), http://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/EN/nrg_pc_204_esms.htm, 2.10.2016.
Gielnik A., Rosicki R. (2013), Energetyka wiatrowa w Polsce – możliwości rozwoju i zagrożenia [Wind Energy Generation in Poland – A Potential for Development and Dangers], in: Bezpieczeństwo energetyczne – surowce kopalne vs alternatywne źródła energii [Energy Security – Fossil Fuels Vs Alternative Energy Sources], ed. P. Kwiatkiewicz, WSB, Poznań.
Grzegorczyk F. (2012), The Electricity Transmission System Operator Understanding EU Energy Policy, C.H. Beck, Warszawa.
Halicka K., Winkowski C. (2013), Wykorzystanie metod wygładzania wykładniczego do prognozowania kursu sprzedaży EUR [The Use of Exponential Smoothing Methods for Forecasting the Euro Sell Rate], “Economics and Management”, no. 2.
Jegorow D. (2005), Prognozowanie koniunkturykonsumenckiej. Studium krytyczne[Forecasting the Consumer’s Economic Situation. A Critical Study] (PhD Dissertation), SGH, Warszawa.
Kaliś H. (2011), Bezpieczeństwo energetyczne: perspektywa dużych odbiorców energii elektrycznej [Energy Security: From the Perspective of Large Electricity Consumers], in: W kierunku nowoczesnej polityki energetycznej. Energia elektryczna [Towards a Modern Energy Policy. Electricity], ed. M. Swora, Instytut Obywatelski, Warszawa.
Kałążna K., Rosicki R. (2010), Wymiary bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej [Dimensions of Energy Security of the European Union], WSB, Poznań.
Kasperowicz R. (2016), Identyfikacja wahań koniunkturalnych gospodarki polskiej [Identification of the Fluctuations of the Polish Economy], http://www.konferencja.edu.pl/Files/ConfXV/Report/PDF/Kasperowicz%20Rafal%20%20Identyfikacja%20wahan%20koniunkturalnych%20gospodarki%20polskiej.pdf, 25.07.2016.
Kasperowicz R. (2012), Wskaźniki wyprzedzające konsumpcji energii elektrycznej w Polsce [Anticipatory Indicators of Electricity Consumption in Poland], A. Marszałek, Toruń.
Klóska R., Czyżycki R. (2009), Klasyczne modele trendu w prognozowaniu liczby odprawionych pasażerów w porcie lotniczym Szczecin-Goleniów [Classical Trend Models in Forecasting the Number of Passengers Checked In at the Szczecin-Goleniów Airport], https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/2284/Klasyczne_modele_trendu_w_prognozowaniu_liczby_odprawionych_pasa%C5%BCer%C3%B3w_w_porcie_lotniczym_Szczecin-Golen%C%B3w.pdf?sequence=1, 14.07.2016., 14.07.2016.
Kotlewski D. C. (2015),Regionalna integracja elektroenergetyki [Regional Integration of the Electrical Energy Industry], Difin, Warszawa.
Krawiec F. (2016), Konkurencyjność w sektorze elektroenergetycznym [Competitiveness in the Electric Energy Sector], Difin, Warszawa.
Krzykowski M. (2013), Zasada dostępu stron trzecich w prawie energetycznym Unii Europejskiej i Polski [The Third-Party Access in the Energy Law of the European Union and Poland], Difin, Warszawa.
Lorek E. (2007), Polska polityka energetyczna w warunkach integracji z Unią Europejską [Poland’s Energy Policy Under the Conditions of Integration into the European Union], AEK, Katowice.
Motowidlak T. (2016), Wybrane problemy funkcjonowania rynku energii elektrycznej [Selected Problems of the Electricity Market Operation], http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/1108/3634/Motowidlak.pdf?sequence=1&isAllowed=y, 1.10.2016.
Nowacki M. (2010), Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w UE [Legal Aspects of the Energy Security in the European Union], Wolters Kluwer, Warszawa.
Okólski M. (ed.) (2005), Jaki model rynku energii? [What Model of the Energy Market?], http://www.ure.gov.pl/pl/publikacje/seria-wydawnicza-bibli/jaki-model-rynku-energ, 27.05.2016.
Pach-Gurgul A. (2012), Jednolity rynek energii elektrycznej w Unii Europejskiej w kontekście bezpieczeństwa energetycznego Polski [The European Union Homogeneous Electricity Market in the Context of Poland’s Energy Security], Difin, Warszawa.
Paździor A. (ed.) (2013), Finansowanie rozwoju źródeł wytwórczych w krajowym systemie elektroenergetycznym [Financing the Development of Generating Sources in the National Power Grid], CeDeWu, Warszawa.
Polityka energetyczna Polski do 2050 r. [Poland’s Energy Policy Until 2050] (2015), Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
Polityka energetyczna Polski do 2030 r. [Poland’s Energy Policy Until 2030] (2009), Ministerstwo Gospodarki: Warszawa.
Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2030 r. [A Forecast of the Demand for Fuel and Energy Until 2030] (2009), Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
PSE (Państwowe Sieci Elektroenergetyczne) [National Power Grids] (2016), Rynek energii [The Energy Market], http://www.pse.pl/index.php?dzid=81&did=40, 27.05.2016.
Pyk J. (ed.) (2007), Szanse i zagrożenia rozwoju rynku energetycznego w Europie i Polsce [Chances and Dangers of the Development of the Energy Market in Europe and Poland], AEK, Katowice.
Rachunki za prąd będą wyższe. Dopłacimy do spalania węgla [Electricity Bills Will Be Higher. We Will Bear the Economic Brunt of Coal Burning](2016), http://tvn24bis.pl/z-kraju,74/wyzsze-rachunki-za-prad,647726.html, 1.10.2016.
Raport Krajowy Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 2014 [The National Report of the President of the Energy Regulatory Office of 2014](2014), URE, Warszawa.
Raport o rynku energii elektrycznej i gazu ziemnego w Polsce w 2013 r. [A Report On the Electricity and Natural Gas Market in Poland in 2013] (2014), RWE, Warszawa.
Regulation (Eu) No. 1227/2011 of the European Parliament and of the Council of 25 October 2011 on wholesale energy market integrity and transparency (Official Journal of the European Union, L 326/1).
Rekowski M. (1999), Wprowadzenie do mikroekonomii [An Introduction to Microeconomics], AEP, Poznań.
Rosicki R. (2015), The Energy Policy of Poland up to 2050 – a Critical Analysis, “Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, no.1.
Rosicki R., Rosicki G. (2014), Biogas, agricultural biogas and biogas plants in Poland – selected statistical and legal aspects, in: Bezpieczeństwo energetyczne.
Rynki surowców i energii – teraźniejszość i przyszłość. Tom II [Energy Security. Fuels and Energy Markets – the Presence and the Future. 2nd Volume], ed. P. Kwiatkiewicz, FNCE, Poznań.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2012 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2013 (Dz.U.2012, poz. 1391) [The Regulation of the Council of Ministers of 9 November 2012 On the Statistical Research Program of Public Statistics in 2013 (Journal of Laws 2012, item 1391)].
Rynek energii elektrycznej i gazu w Polsce – stan na 31 marca 2014 r. [Electricity and Gas Market in Poland – as for 31 March 2014] (2014), TOE, Warszawa.
Rynek Terminowy Towarowy [Commodities Futures Market] (2016), https://tge.pl/pl/42/rynek-terminowy-towarowy, 24.07.2016.
Sold production of industry (2016), http://stat.gov.pl/en/metainformations/glossary/terms-used-in-official-statistics/362,term.html, 24.07.2016.
Stanisz A. (2007), Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach medycznych, t. 2: Modele liniowe i nieliniowe [A Friendly Statistics Course Using STATISTICA PL and medical examples, vol. 2: Linear and Non-Linear Models], StatSoft, Kraków.
Sudak I. (2016), Rząd funduje rekordową podwyżkę. Prąd podrożeje przez węgiel [The Government Has a Record Increase In Store For Us. Electricity Will Cost More Because of Coal], http://wyborcza.biz/biznes/1,147744,20142986,rzad-funduje-rekordowa-podwyzke-prad-podrozeje-przez-wegiel.html, 25.07.2016.
Szablewski A.T. (2012), Liberalizacja a bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej [Liberalisation and Security of Electricity Supply], INE PAN, Warszawa.
Szczygieł L. (2005), Model rynku energii elektrycznej [A Model of Electricity Market], in: Jaki model rynku energii? [What Model of the Energy Market?], ed. M. Okólski, http://www.ure.gov.pl/pl/publikacje/seria-wydawnicza-bibli/jaki-model-rynku-energ/1183,1-Model-rynku-energii-elektrycznej.html, 27.05.2016.
TGE [Towarowa Giełda Energii] (2015), Towarowa Giełda Energii 2014 [Energy Commodities Exchange 2014], https://tge.pl/fm/upload/Raporty-Miesiczne/ pop/Polish_Power_Exchange_PDF.pdf, 21.07.2016.
TGE [Towarowa Giełda Energii] (2016), Towarowa Giełda Energii 2015 [Energy Commodities Exchange 2015], https://tge.pl/fm/upload/Raporty-Miesiczne/pop/MAT_FIRMOWE_TGE_broszura_stycze_20_01_1.pdf, 21.07.2016.
Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz. U. 2007, Nr 130, poz. 905) [Act of 29 June 2007 On the Rules of Covering the Costs Incurred by Energy Generating Companies On Account of Premature Terminations of Long-Term Contracts On Electric Power and Energy (Journal of Laws 2007, No. 130, item 905)].
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. 1997, Nr 54 poz. 348 z późn. zm.) [Act of 10 April 1997 – Energy Law (Journal of Laws 1997, No. 54, item 348, as amended)].
Wnioski z analiz prognostycznych na potrzeby Polityki energetycznej Polski do 2050 r. [Conclusions from the Forecast Analyses Conducted for the Sake of Poland’s Energy Policy Until 2050] (2015), Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.