Słowa kluczowe
sprawność biurokratyczna
jakość rządzenia
kapitał społeczny
import kulturowy
środki europejskie
Jak cytować
Abstrakt
Przedmiotem badań była hipoteza dotycząca wpływu polityki spójności na jakość rządzenia i sprawność biurokratyczną na tle uwarunkowań społeczno-kulturowych. Jednostkami obserwacji były regiony i państwa Europy Środkowo-Wschodniej. Czynniki kulturowe opisano w kategoriach historycznej ewolucji korelatów kapitału społecznego. Obliczenia przeprowadzono w oparciu o międzynarodowe bazy danych dla państw i regionów. Do pomiaru jakości rządzenia użyto wskaźników: QoG (Quality of Gowernace) i regionalnego wskaźnika jakości rządzenia EQI (European Quality Index). Jakość rządzenia mierzona wskaźnikiem QoG jest funkcją kapitału społecznego i wyposażenia w zasoby finansowe administracji publicznej. Zapoczątkowane w 2015 r. w Polsce modyfikacje trójpodziału władzy, nie przełożyły się, jak na razie, na wskaźniki jakości rządzenia. Natomiast na Węgrzech zmiana rządu i późniejszy spadek jakości rządzenia były poprzedzone głębokim kryzysem społeczeństwa obywatelskiego. Polityka spójności została potraktowana jako szczególny przypadek importu kulturowego. Badania regionalne w oparciu o wskaźnik EQI pokazały, że środki polityki spójności przyczyniły się do poprawy funkcjonowania organów administracji publicznej, ale nie wpłynęły na poprawę wskaźnika EQI. Znaczenie zmian czynników społeczno-kulturowych dla poprawy sprawności biurokratycznej jest ambiwalentne. Zmiany czynników zewnętrznych (kapitał społeczny) sprzyjają poprawie funkcjonowania administracji publicznej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Natomiast styl kierowania będzie stanowił wyraźną barierę wobec tych oddziaływań. Import kulturowy nie spowodował wyraźnych przemian kultury organizacyjnej.
Bibliografia
Alkadry M. G. (2015), Democratic Admininistration in a Multicultural Environment, w: Democracy and Public Administration, red. R. C. Box, Routledge, London–New York, s. 150–168.
Bachtler J., McMaster I. (2008), EU Cohesion Policy and the Role of the Regions: Ivestigating the Influence of Structural Funds in the New Member States, „Environment and Planning C: Politics and Space”, vol. 26, issue 2, s. 398–427.
Bachtler J., Mendez C., Oraže H. (2012), From Conditionality to Europeanization in Central and Eastern Europe: Administrative Performance and Capacity in Cohesion Policy, „European Planning Studies” 2014, vol. 22, issue 4: Spatial Planning in the Baltic States: Impacts of European Policies, s. 735–757.
Baun M., Marek D. (2008), EU Cohesion Policy and Sub-National Authorities in the New Member States, „Contemporary European Studies”, no. 2, s. 5–20.
Charron N. (2008), Assessing The Quality of the Quality of Government Data: A Sensitivity Test of the World Bank Government Indicators, The Quality of Government Institute Department of Political Science, The University of Gothenburg, Sweden.
Charron N. (2017), European Quality of Government Index (EQI), https://nicholascharron.wordpress.com/european-quality-of-government-index-eqi/, 21.03.2017.
Charron N., Dahlberg S., Holmberg S., Rothstein B., Khomenko A., Svensson R. (2016), The Quality of Government EU Regional Dataset, version Sep16, University of Gothenburg, The Quality of Government Institute, http://www.qog.pol.gu.se.
Charron N., Dijkstra L., Lapuente V. (2014), Mapping the Regional Divide in Europe: A Measure for Assessing Quality of Government in 206 European Regions, https://nicholascharron.files.wordpress.com/2013/09/sir_qog-1, 17.03.2017.
Charron N., Lapuente V. (2013), Why Do Some Regions in Europe Have a Higher Quality of Government?, „The Journal of Politics”, vol. 75, issue 3, s. 567–582.
Charron N., Lapuente V. (2018), Quality Of Government in EU Regions: Spatial and Temporal Patterns, Working Paper Series 2018:1, Qog The Quality Of Government Institute Department of Political Science University of Gothenburg.
Cohesion data 2014–2020, https://cohesiondata.ec.europa.eu/2014-2020/Breakdown-Of-The-Available-Funds-By-Thematic-Objec/3sv6-s5nd/data, 20.11.2018.
Cole A., Pasquier R. (2012), The Impact of European Integration on Centre/periphery Relations, „Politique européenne” 1 (no. 36), s. 160–182.
Celińska-Janowicz D., Kozak M., Miszczuk A., Płoszaj A., Smętkowski M., Tucholska A., Wojnar K. (2010), Ocena wpływu polityki spójności na rozwój miast polskich (w ramach ewaluacji ex post NPR 2004–2006), EUROREG i Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Dahlberg S., Holmberg S., Rothstein B., Khomenko A., Svensson R. (2017), The Quality of Government Basic Dataset, version Jan 17, University of Gothenburg, The Quality of Government Institute, http://www.qog.pol.gu.sedoi:10.18157/QoGBasJan17.
Dahlberg S., Holmberg S., Rothstein B., Alvarado Pachon N., Svensson R. (2018), The Quality of Government Basic Dataset, version Jan 18, University of Gothenburg, The Quality of Government Institute, http://www.qog.pol.gu.sedoi:10.18157/QoGBasJan18.
Dąbrowski M. (2013), EU cohesion policy, horizontal partnership and the patterns of sub-national governance: Insights from Central and Eastern Europe, „European Urban and Regional Studies”, vol. 21, issue 4, s. 364–383.
ESS 2002–2016 ESS Cumulative Data Wizard http://www.europeansocialsurvey.org/downloadwizard/, 5.01.2019.
ESS Round 1: European Social Survey Round 1 Data (2002), Data file edition 6.6. NSD – Norwegian Centre for Research Data, Norway – Data Archive and distributor of ESS data for ESS ERIC.
ESS Round 7: European Social Survey Round 7 Data (2014), Data file edition 2.2. NSD – Norwegian Centre for Research Data, Norway – Data Archive and distributor of ESS data for ESS ERIC.
ESS Round 8: European Social Survey Round 8 Data (2016), Data file edition 2.1. NSD – Norwegian Centre for Research Data, Norway – Data Archive and distributor of ESS data for ESS ERIC.
European Commission (2014), Investment for jobs and growth. Promoting development and good governance in EU regions and cities, Sixth report on economic, social and territorial cohesion, Brussels.
EWCS (2018), European Working Conditions Survey 1991, https://discover.ukdataservice.ac.uk/series/?sn=200014, 20.05.2018.
Filippetti A., Reggi L. (2012), The impact of the Structural Funds in European regions: Quality of governments and political decentralisation, Paper prepared for the XXXIII Conferenza scientifica annual AISRe, Rome.
Fukuyama F. (1997), Zaufanie: kapitał społeczny a droga do dobrobytu, przeł. A. i L. Śliwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Wrocław.
Gorzelak G., Hryniewicz J. T., Kozak M., Płoszaj A., Rok J., Smętkowski M. (2017), Data review and mapping of Cohesion Policy implementation and performance, COHESIFY RESEARCH PAPER 7.
Holmberg S., Rothstein B., Nasiritousi N. (2009), Quality of Government: What You Get, „Annual Review of Political Science”, no. 12, s. 135–161.
Hryniewicz J. T. (2015), Polska na tle historycznych podziałów przestrzeni europejskiej oraz współczesnych przemian gospodarczych, społecznych i politycznych, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Hryniewicz J. T. (2016), Koniunktura gospodarcza i mobilizacja społeczna – studium przypadku: Iława, w: Polska Gmina 2015, red. G. Gorzelak, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Hubner D. (2009), Rola Samorządów w Polityce Regionalnej, „Mazowsze. Studia Regionalne” 11–13.
Huntington S. (1997), Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego (przeł. H. Jankowska), Wydawnictwo Muza, Warszawa.
Inglehart R., Haerpfer C., Moreno A., Welzel C., Kizilova K., Diez-Medrano J., Lagos M., Norris P., Ponarin E., Puranen B. i in. (red.) (2014), World Values Survey: All Rounds Country-Pooled Datafile Version, http://www.worldvaluessurvey.org/WVSDocumentationWVL.jsp, JD Systems Institute, Madrid, 27.11.2018.
Konrad G., Szelenyi I. (1979), The Intellectuals on the Road to Class Power, Harvester Press, Brighton.
Kaufmann D., Kraay A., Mastruzzi M. (2010), Draft Policy Research Working Paper, The Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analytical Issue, World Bank, September.
Kurtz M. J., Schrank A. (2007), Growth and Governance: Models, Measures, and Mechanisms, „Journal of Politics”, vol. 69 (2).
Major I. (2012), Trust, cooperation and time horizons in Central and East European Countries, w: Adaptability and Change: The regional Dimensions in Central and Eastern Europe, red. G. Gorzelak, Chor Ching Goh, K. Fazekas, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Major I. (2012), Trust, cooperation and time horizons in Central and East European Countries, w: Adaptability and Change: The regional Dimensions in Central and Eastern Europe, red. G. Gorzelak, Chor Ching Goh, K. Fazekas, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Major I. (2012), Trust, cooperation and time horizons in Central and East European Countries, w: Adaptability and Change: The regional Dimensions in Central and Eastern Europe, red. G. Gorzelak, Chor Ching Goh, K. Fazekas, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
My Region, My Europe, Our Future. Seventh report on economic, social and territorial cohesion (2017), red. Lewis Dijkstra, European Commission, Directorate-General for Regional and Urban Policy.
OECD (2018), https://stats.oecd.org/OECDStat_Metadata/ShowMetadata.ashx?Dataset=PATS_IPC&ShowOnWeb=true&Lang=en, 28.05.2018.
O’Toole Laurence J., Meier Kenneth J. (2015), Public Management, Context, and Performance: In Quest of a More General Theory, „Journal of Public Administration Research and Theory”, vol. 25, issue 1, January, s. 237–256.
Płoszaj A. (2017), Guality of Government Index & Cohesion Policy Database, oprac. A. Ploszaj, http://www.cohesify.eu, 7.03.2017.
Płoszaj A., Rok J., Smętkowski M., (2017), Data review and mapping of Cohesion Policy implementation and performance, http://www.cohesify.eu/researchpapers/, 20.12.2018.
Putnam R. D. (1995), Demokracja w działaniu, Wyd. Znak, Kraków.
Q0G EQI Data 2018, https://qog.pol.gu.se/data/datadownloads/qog-eqi-data, 7.12.2018.
Rodrigues-Pose A. (2015), Quality of government and innovative performance in the regions of Europe, „Journal of Economic Geography”, vol. 15, issue 4, s. 673–706.
Rodrigues-Pose A. (2015a), Quality of Government and the Returns of Investment: Examining the Impact of Cohesion Expenditures in European Regions, „Regional Studies”, vol. 49, issue 9, s. 1274–1290.
Rothstein B. (2013), Conceptualizing Quality of Government, w: Quality of Government and Corruption Form an European Perspective: A Comparative Study of Good Government in EU Regions, red. N. Charron, V. Lapuente, B. Rothstein, Edward Elgar Publishing.
Rust R. T., Zahoric A. J., Kenningham T. L. (1997), Return on Quality, Irvin Publishing.
Smeriglio A., Bachtler J., De Francesco F., Olejniczak K., Thomson jr., Śliwowski P. (2015), Evaluating delivery of Cohesion Policy: Proposal for an analytical framework, European Policies Research Centre School of Government and Public Policy University of Strathclyde 40 George Street Glasgow G1 1QE United Kingdom, January.
Swianiewicz P. (2015), Współczesne badania nad samorządem i polityką lokalną, w: Polska Gmina 2015, red. G. Gorzelak, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 15–32.
Sztompka P. (2016), Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej, Wydawnictwo ZNAK, Kraków.
Teorell J., Dahlberg S., Holmberg S., Rothstein B., Alvarado Pachon N., Svensson R. (2018), The Quality of Government Standard Dataset, version Jan 18, University of Gothenburg, The Quality of Government Institute, http://www.qog.pol.gu.sedoi:10.18157/QoGStdJan18.
Thomas M. A. (2010), What Do the Worldwide Governance Indicators Measure&quest, „The European Journal of Development Research”, vol. 22, issue 1, s. 31–54.
Thijs N., Hammerschmid G., Palaric E. (2017), A comparative overview of public administration characteristics and performance in EU28, 2018 EUROPEAN COMMISSION https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=8072.
Tigănașu R., Încalțărău C., Pascariu G. C. (2018), Administrative Capacity, Structural Funds Absorption and Development. Evidence from Central and Eastern European Countries, „Romanian Journal of European Affairs”, vol. 18, no. 1, June, s. 39–59.
Wittenberg J (2015), Conceptualizing Historical Legacies, „East European Politics and Societies: Culture”, vol. 29, issue 2, s. 366–378.
Weber M. (MCMXCIV), Etyka protestancka a duch kapitalizmu, tłum. J. Miziński, Wydawnictwo „Test” Bernard Nowak, Lublin.
Weber M. (1984), Asceza i duch kapitalizmu; Osobliwości kultury zachodniej; Drogi zbawienia i ich wpływ na sposób życia, w: Szkice z socjologii religii – Max Weber, red. S. Kozyr-Kowalski, tłum. J. Prokopiuk, H. Wandowski, Książka i Wiedza, Warszawa.
Welzel C. (2013), Freedom Rising Human Empowerment and the Quest for Emancipation, Cambridge University Press.
Welzel C. (2018), Constructing indices for Secular and Emancipative Values, http:// www.worldvaluessurvey.org/WVSContents.jsp?CMSID=welzelidx#_ftnref1, 4.12.2018.
World Governance Indicators (2019), http://info.worldbank.org/governance/wgi/index.aspx#reports, 8.01.2019.
Wojtowicz D., Paciorek K. (2012), Systemy i narzędzia zarządzania jakością w urzędach gmin a efektywne korzystanie z funduszy unijnych, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2 (48), s. 5–19.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.