„Konflikt w narracjach miejskich Europy Wschodniej” (numer XLIX/1/2024)
Redaktorzy tomu: Seth Graham (University College London), Rachel Morley (University College London), Beata Waligórska-Olejniczak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
1) Tematyka numeru i jej aktualne znaczenie
W 2022 roku podczas edycji „Millennium Docs Against Gravity”, największego festiwalu filmów dokumentalnych w Polsce, odbyła się retrospektywa filmów Susan Sontag. Przegląd obejmował dzieło Czekając na Godota… w Sarajewie, nakręcone w stolicy Bośni podczas jej oblężenia i wyreżyserowane wspólnie z Nicole Stéphane. Film, który bywa często określany mianem nieprzemijającego daru Sontag dla sarajewian, stwarzającego im możliwość wyrażenia tłumionych emocji i dającego nadzieję, nieuchronnie przywodzi dzisiaj na myśl takie miejsca jak Kijów, Charków czy Mariupol. Ich cierpiący mieszkańcy i zrujnowana architektura zasiały w nas zwątpienie w istnienie cywilizowanego świata. Skupiając uwagę na misji sztuki i roli artysty jako zaangażowanego świadka rzeczywistości, aktualny numer specjalny czasopisma „Studia Rossica Posnaniensia” będzie koncentrował się na miejskich doświadczeniach wszelkiego rodzaju konfliktów: militarnych, politycznych, interpersonalnych, etnicznych, religijnych, środowiskowych etc. Chcielibyśmy przyjrzeć się miastom Europy Wschodniej jako miejscom władzy i poczucia bezsilności, przestrzeni, w której ból był lub jest zadawany, rozważany, ucieleśniany czy wyrażany, strefom ścierania się różnych kultur i tradycji (np. katolicyzmu i prawosławia). Jesteśmy również zainteresowani propozycjami tekstów naukowych wywodzących się z obszaru studiów genderowych, queer studies, animal studies, studiów postkolonialnych, performatywnych oraz studiów nad niepełnosprawnością, które mogą zaoferować spojrzenie na przestrzeń miasta jako pole walki o własną godność, prawa i tożsamość. Spodziewamy się, że autorzy, badając związki między estetyką i polityką, a także relacje między umysłem i ciałem w środowiskach miejskich, będą mogli odnieść się do przekonania Sontag o społecznych i etycznych obowiązkach artysty.
Traktując język, kino oraz literaturę rosyjską i sowiecką jako punkty wyjścia do dyskusji mamy nadzieję, że autorzy tekstów opublikowanych w numerze specjalnym spróbują rozwikłać m.in. następujące kwestie:
- Czym wyróżnia się język konfliktu stosowany w obrazach wizualnych, metaforach i komunikacji werbalnej? Czy w kulturach budujących Europę Wschodnią powtarzają się pewne obrazy i wzorce języka konfliktu? Czy formy te są związane z jedną, specyficzną kulturą czy można je traktować jako wielokulturowe?
- W jaki sposób przestrzeń miejska służy lub zapobiega konfliktom i/lub wojnom?
- Dlaczego i w jaki sposób określone miasta stają się głównymi miejscami konfliktu?- W jaki sposób wyobrażane są, prognozowane i opowiadane konflikty miejskie przyszłości?
- Jak miasta Europy Wschodniej angażują się w rozwiązywanie konfliktów związanych z tożsamością seksualną? Jaką rolę w tej dziedzinie odgrywają przestrzenie graniczne i przejściowe? Czy architektura miejska zaciera czy wzmacnia konflikty seksualne?
Mile widziane są zarówno prace teoretyczne, jak i analizy wybranych dzieł artystycznych. Szczególnie interesują nas propozycje autorów poszukujących powiązań między różnymi dyscyplinami, takimi jak literaturoznawstwo, filmoznawstwo, językoznawstwo, urbanistyka, studia nad pamięcią, antropologia, psychologia miasta, by wymienić zaledwie kilka możliwości.
2) Proponowane tematy badań i dyskusji naukowych to między innymi:
- konflikty narodowości marginalizowanych i (nie)uprzywilejowanych grup etnicznych
- miejsca ignorowane, degradowane lub niszczone w wyniku konfliktów (nie tylko wojskowych)
- literackie i filmowe miasta pierwszego i drugiego planu
- miasta potwory – potwory miejskie
- psychogeografia i geografia fantastyczna konfliktu miejskiego
- miejskie przestrzenie pamięci
- człowiek kontra nie-ludzie w miastach
- ciało w bólu
- literatura podróżnicza w kontekście konfliktów społecznych, politycznych i militarnych
- przetrwanie w mieście jako wspólne wyzwanie
- pamiętniki miejskie, miasta filmowe
- dźwięki i cisza w miastach oblężonych
- natura i kultura miejska
- kryminały, fikcje spekulatywne, narracje nuklearne, utopie i dystopie
- przestrzeń uzdrowienia w kontekście miejskim
- diaspory miejskie, biopolityka, obszary kontroli i monitorowania miasta
- sprawiedliwość ekologiczna, ekofikcje i katastrofy ekologiczne
- Holokaust, ludobójstwo, getta miejskie
- przemoc wobec miasta (urbicide), niszczenie i dewastacja miast, śmierć w mieście
- reprezentacje traumy, żalu, straty, żałoby, świadectwa konfliktów miejskich
- narracje miejskie jako metafory strachu i apokalipsy
- świadectwa wojenne Europy Wschodniej
- miasta podzielone – podzielone narody
- rozpadające się imperia
- praca kobiet w mieście, kontrola społeczna i polityczna, przemoc i dyskryminacja kobiet
- liminalność miasta, pogranicze i sfery peryferyjne, krzyżowanie dróg w kulturze i architekturze miejskiej
- konflikty dzieciństwa w mieście- miasta rewolucji
Umieszczenie informacji (CfP) na stronie internetowej: 15.07.2022
Termin zgłoszenia abstraktów: 15.11.2022
Decyzja zespołu redakcyjnego o przyjęciu/odrzuceniu propozycji artykułu: 15.12.2022
Termin zgłoszenia artykułów: 15.05.2023
Wyniki recenzji: 30.06.2023
Termin zgłoszenia artykułów po rewizji: 15.09.2023
Publikacja numeru: 30.06.2024
Języki artykułów: angielski, rosyjski, polski.
Abstrakty (1000-1500 znaków, w języku artykułu) prosimy przesyłać pocztą elektroniczną do redaktorów naukowych numeru do 15 listopada 2022 roku: Dr Seth Graham (s.graham@ucl.ac.uk), Dr Rachel Morley (rachel.morley@ucl.ac.uk), Dr hab. Beata Waligórska-Olejniczak (beata.waligorska@amu.edu.pl).
Uprzejmie prosimy o zgłaszanie kompletnych artykułów (25,000-40,000 znaków ze spacjami łącznie z bibliografią) poprzez platformę OJS dostępną na stronie https://pressto.amu.edu.pl/index.php/strp/login
Szczegółowe wskazówki dla autorów dotyczące przygotowania tekstów można znaleźć na stronie:
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/strp/about/submissions
Więcej informacji o czasopiśmie i jego indeksacji dostępnych jest na stronie czasopisma: http://srp.amu.edu.pl/en/about-the-journal/