Słowa kluczowe
internet meme
multimodal text
comic
Jak cytować
Abstrakt
The article is devoted to the analysis of the pragmatics and semiotics in the productive comic genre of digital communication – the political meme. The empirical material consists of actual internet heterogeneous texts, created after the publication of Alexei Navalny’s film “Palace for Putin”. The comic content is viewed as a way of defusing the public tension of the sanctioned protest, an instrument for interpreting and discussing current social reality, as well as a method of demonizing a political subject “them”. The research assumes multimodality of the media environment and its products. It considers verbal, iconic and metagraphic ways of realizing the pragmatic intentions of the participants in the communication process. The author examines the initial situation (proto situation) that caused a communicative reaction of the internet users in the form of memes, analyzes the essence of a political meme as a heterogeneous text. The article describes the structural organization of memes, the syntactic and semantic relations of the verbal and iconic parts, as well as the use of intertextuality to concisely and expressively transmit new meanings.
Bibliografia
Bahtin, Mihail. „Formy vremeni i hronotopa v romane. Očerki po istoričeskoj poètike”. Literaturnokritičeskie statʹi. Red. Sergej Bočarov, Vadim Kožinov. Moskva, Hudožestvennaâ literatura, 1986, s. 234–407.
Bahtin, Mihail. Tvorčestvo Fransua Rable i narodnaâ kulʹtura srednevekovʹâ i Renessansa. Moskva, Hudožestvennaâ literatura, 1990.
Bočarov, Andrej, Mihail Demidov. „Memy, mem-virusy: ihsuŝnostʹ i rasprostranenie v infosfere i medijnom prostranstve”. Upravlenčeskoe konsulʹtirovanie, 9 (141), 2020, s. 92–100.
Börzsei, Linda. „Makes a meme instead: A concise history of internet memes”. New Media Studies Magazine, 7, 2013, s. 152–189.
Brown, Rob. Public relations and the social web: How to use social media and Web 2.0 in communications. New York, Kogan Publishers, 2009.
Černâvskaâ, Valeriâ. „Medialʹnostʹ: opyt osmysleniâ formiruûŝejsâ paradigmy v lingvistike”. Medialingvistika, 1 (6), 2015, s. 7–14.
Černâvskaâ, Valeriâ. „Vizualʹnostʹ v sociokulʹturnoj proekcii”. Praksema. Problemy vizualʹnoj semiotiki, 2 (28), 2021, s. 96–109.
Duskaeva, Lilia, ed. The ethics of humour in online Slavic media communication. Abingdon–New York, Routledge, 2021.
Duskaeva, Liliâ, Natalʹâ Kornilova. „Fatika kak rečevaâ forma realizacii razvlekatelʹnoj funkcii v mediatekste”. Gumanitarnyj vektor, 4, 2011, s. 67–71.
Dvorec dlâ Putina. Web. 25.08.2021. https://palace.navalny.com/.
Dvorec dlâ Putina. Istoriâ samoj bolʹšoj vzâtki. Web. 25.08.2021. https://youtu.be/ipAnwilMncI.
Frejd, Zigmund. Ostroumie i ego otnošenie k bessoznatelʹnomu. Per. Rudolʹf Dodelʹcev. Sankt-Peterburg, Azbuka-klassika, 2007.
Gajnullina, Liliana, Ajnur Safina. Trolling kak forma proâvleniâ ironii v internet-prostranstve: filosofskij i kulʹturno-antropologičeskij aspekty. Web. 25.08.2021. https://elar.urfu.ru/bitstream/10995/74484/1/iuro-2019-188-15.pdf.
Golubeva, Antonina, Tamara Semilet. „Mem kak fenomen kulʹtury”. Kulʹtura i tekst, 3 (30), 2017, s. 193–205.
Gorobcova Irina, Natalʹâ Kiselëva. „Rečevoj žanr internet-mema v sovremennom angloâzyčnom setevom prostranstve”. Sovremennye trendy razvitiâ sociogumanitarnogo znaniâ. Rostov-na-Donu, Naučnoe sotrudničestvo, 2014, s. 140–151.
Hogde, Robert, Gunther Kress. Social semiotics. Cambridge, Polity, 1998.
Kamińska, Magdalena. Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze Internetu. Poznań, Galeria Miejska Arsenał, 2011.
Kanašina, Svetlana. „Čto takoe internet-mem?”. Naučnye vedomosti Belgorodskogo gosudarstvennogo universiteta. Gumanitarnye nauki, 28 (277), 2017, s. 84–90.
Kanašina, Svetlana. „Intertekstualʹnostʹ kak tekstovaâ kategoriâ v internet-memah”. Izvestiâ Volgogradskogo gosudarstvennogo pedagogičeskogo universiteta, 7 (140), 2019, s. 133–138.
Kanašina, Svetlana. „Semantičeskie osobennosti internet-mema kak polimodalʹnogo diskursa”. Vestnik Moskovskogo gosudarstvennogo lingvističeskogo universiteta. Gumanitarnye nauki, 16 (811), 2018, s. 74–80.
Kant, Immanuil. Sobranie sočinenij v 6 t. T. 5. Moskva, Myslʹ, 1966.
Karasik, Vladimir. Âzykovaâ spiralʹ: cennosti, znaki, motivy. Volgograd, Paradigma, 2015.
Karaulov, Ûrij. Russkij âzyk i âzykovaâ ličnostʹ. Moskva, Nauka, 1987.
Kępa-Figura, Danuta. „(Internet)-mem kak novyj mediažanr. Postanovka voprosa”. Medialingvistika, 6 (1), 2019, s. 103–121.
Kiklewicz, Aleksander, Żanna Sładkiewicz. „Mulʹtimodalʹnostʹ – mulʹtimedijnostʹ – mulʹtikanalʹnostʹ i dr. Alʹternativnye formy peredači informacii kak problema lingvističeskoj teorii i terminologii”. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, LXXVII, 2021, s. 153–173.
Kita, Małgorzata, „Językoznawcy wobec badań języka w Internecie”. Artes Humanae, 1, 2016, s. 111–124.
Konstantinova, Diana. «Nataš, vstavaj, my vsëuronili»: otkuda vzâlisʹ memy pro Natašu i kotov, kotorye teperʹ bukvalʹno vezde. Web. 25.08.2021. https://twizz.ru/natash-vstavaj-my-vsyouronili-otkuda-311229/.
Kress, Gunther, Theo van Leeuwen. Multimodal discourse: The modes and media of contemporary communication. London, Arnold, 2001.
Kress, Gunther. Multimodality. A social semiotic approach to contemporary communication. London–New York, Routledge, 2010.
Ksenofontova, Irina. „Specifika kommunikacii v usloviâh anonimnosti: memetika, imidžbordy, trolling”. Internet i Folʹklor. Red. Anatolij Kargin. Moskva, Gosudarstvennyj respublikanskij centr russkogo fol’klora, 2009, s. 285–294.
Kvât, Aleksandra. „Mediamem kak instrument političeskogo PR: kognitivnyj podhod”. Reklama i PR, 1, 2013, Web. 25.08.2021. http://www.mediascope.ru/node/1254.
Levontina, Irina, Aleksej Šmelev. „Za spravedlivostʹû pustoj”. Klûčevye idei russkoj âzykovoj kartiny mira. Red. Anna Zaliznâk, Irina Levontina, Aleksej Šmelev. Moskva, Âzyki slavânskoj kulʹtury, 2005, s. 363–377.
Loewe, Iwona. „Logovizualizaciâ – pisʹmennaâ raznovidnostʹ slova v televizionnom diskurse”. Medialingvistika, 6 (1), 2019, s. 19–34.
Marak, Katarzyna. „Mem internetowy: informacja i transformacja w sieci”. Netlor: wiedza cyfrowych tubylców. Red. Piotr Grochowski. Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2013, s. 133–165.
Marčenko, Natalʹâ. „Internet-mem kak hraniliŝe kulʹturnyh kodov setevogo soobŝestva”. Kazanskaâ nauka, 1, 2013, s. 113–115.
Mathesius, Vilém. „O tak zwanym aktualnym rozczłonkowaniu zdania”. Przeł. Maria Renata Mayenowa. O spójności tekstu. Red. Maria Renata Mayenowa. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971, s. 7–12.
Migranova, Liliâ, Evgeniâ Kromina. „Internet-mem kak osoboe sredstvo kommunikacii”. Voprosy sovremennoj filologii i problemy metodiki obučeniâ âzykam. Red. Vera Artemova. Brânsk, Brânskaâ gosudarstvenna â inženerno-tehnologičeskaâ akademiâ, 2015, s. 239–243.
Minsky, Marvin. Frejmy dlâ predstavleniâ znanij. Per. Feliks Kulakov. Moskva, Ènergiâ, 1979.
Morozova, Anastasiâ. Komičeskoe kak tvorčeskij modus v polikodovoj kommerčeskoj reklame. Web. 25.08.2021. https://vestnik.journ.msu.ru/books/2017/1/komicheskoe-kak-tvorcheskiy-modus-v-polikodovoy-kommercheskoy-reklame/.
Moskalʹskaâ, Olʹga. „Tekst kak lingvističeskoe ponâtie”. Inostrannye âzyki v škole, 3, 1978, s. 9–17.
Nowak, Jakub. „Memy internetowe: teksty (cyfrowej) kultury językiem krytyki społecznej”. Współczesne media. Język mediów. Red. Iwona Hofman, Danuta Kępa-Figura. Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2013, s. 227–238.
Ong, Walter. Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii. Przeł. Józef Japola. Lublin, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1992.
Pančenko, Nadežda. „Žanrovoe svoeobrazie steba vinternet-kommunikacii”. Žanry reči, 2, 2016, s. 116–122.
Panina, Margarita. Komičeskoe i âzykovye sredstva ego vyraženiâ: Avtoreferat dis. kand. filol. nauk., Moskva, Moskovskij gosudarstvennyj lingvističeskij universitet, 1996.
Peskov nazval „psevdorassledovaniem” material FBK o „dvorce Putina”. Web. 25.08.2021. https://www.rbc.ru/politics/20/01/2021/6008021a9a794785ee696efd_.
Putin zaâvil, čto ne imeet otnošeniâ k «dvorcu» v Gelendžike. Web. 25.08.2021. https://ria.ru/20210125/dvorets-1594535204.html.
Rassledovanie Navalʹnogo o „dvorce Putina” nabralo 50 mln prosmotrov. Web. 25.08.2021. https://www.bbc.com/russian/news-55746329, 22.08.2021.
Shifman, Limor. Memes in digital culture. Cambridge–London, Massachusetts Institute of Technology Press, 2014.
Sładkiewicz, Żanna. „Intersemiotičeskij analiz mehanizmov kreacii mediaobraza Rossii na obložkah izbrannyh polʹskih obŝestvenno-političeskih žurnalov”. Studia Medioznawcze, 2 (77), 2019a, s. 188–204.
Sładkiewicz, Żanna. „Mediaobraz San-Èskobara v prostranstve vymyšlennyh mirov: sociosemiotičeskij rakurs”. Slovo.ru: baltijskij akcent, 2, 2019b, s. 73–103.
Sładkiewicz, Żanna. „«Stradaûŝee srednevekovʹe» ili hristianskaâ ikonografiâ v kristalle sovremennoj smehovoj kulʹtury”. Wielkie religie świata w języku i kulturze. Chrześcijaństwo. Islam. Dialog. Red. Magdalena Jaszczewska, Tatiana Kopac, Wanda Stec. Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2022, s. 79–94.
Ŝurina, Ûliâ. „Internet-memy kak fenomen internet-kommunikacii”. Naučnyj dialog, 3, 2012, s. 161–173.
Ŝurina, Ûliâ. „Internet-memy: problema tipologii”. Vestnik Čerepoveckogo gosudarstvennogo universiteta, 6 (59), 2014, s. 85–89.
Ŝurina, Ûliâ. „Komičeskoe v internet-diskurse”. Âzyk. Tekst. Diskurs, 7, 2009, s. 166–172.
Syčev, Andrej. Ûmor v internet-kommunikacii: sociokulʹturnyj aspekt. Web. 25.08.2021. /https://www.litmir.me/br/?b=69745&p=1.
Szpunar, Magdalena. „Nowe media a paradygmat kultury uczestnictwa”. Teorie komunikacji i mediów 2. Red. Marek Graszewicz, Jerzy Jastrzębski. Wrocław, Oficyna Wydawnicza ATUT, 2010, s. 251–262.
Teplâšina, Alla. Žanry i formy komičeskogo vsovremennoj rossijskoj periodike. Sankt-Peterburg, Izdatelʹskij dom Sankt-Peterburgskogo gosudarstvennogo universiteta, 2006.
Tomaszkiewicz, Teresa. Przekład audiowizualny. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015.
Twitter, Web. 25.08.2021. https://www.activetraffic.ru/wiki/twitter/.
Wilk, Eugeniusz. Nawigacje słowa. Strategie werbalne w przekazach audiowizualnych. Kraków, Wydawnictwo Rabid, 2000.
Wójcicka, Marta. „Słowo i obraz, czyli partnerstwo semiotyczne w memie internetowym”. Partnerstwo w komunikacji. Red. Aleksandra Kalisz, Ewelina Tyc. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2020, s. 83–105.
Želtuhina, Marina. Komičeskoe v političeskom diskurse (na materiale nemeckogo i russkogo âzykov). Avtoref. dis. kand. filol. nauk.. Volgograd, Izdatelʹstvo VF MUPK, 2000.
Zinovʹeva, Nadežda. „Funkcii internet-memov v obŝestve. Sociologičeskij vzglâd”. Internet i sovremennoe obŝestvo. Sankt-Peterburg, Sankt-Peterburgskij gosudarstvennyj universitet, 2015, s. 54–56.
Zolotova, Galina. „Rolʹ remy v organizacii i tipologii teksta”. Sintaksis teksta. Red. Galina Zolotova. Moskva, Nauka, 1979, s. 113–134.
Żydek-Bednarczuk, Urszula. „Dyskurs internetowy”. Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny. Red. Ewa Malinowska, Jolanta Nocoń, Urszula Żydek-Bednarczuk. Kraków, Universitas, 2013, s. 347–379.
Żydek-Bednarczuk, Urszula. „Tekst medialny w edukacji glottodydaktycznej”. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie polonistyczne cudzoziemców, 21, 2014, s. 335–344.