Diabelskie koło historii. Poetyki miejskie w powieści Aleksieja Iwanowa Cienie Teutonów
PDF

Słowa kluczowe

Teutonic Knights
World War II
Kaliningrad Oblast
Malbork
Alexei Ivanov
urban text

Jak cytować

Pavlenko, S. (2024). Diabelskie koło historii. Poetyki miejskie w powieści Aleksieja Iwanowa Cienie Teutonów. Studia Rossica Posnaniensia, 49(1), 89–103. https://doi.org/10.14746/strp.2024.49.1.6

Abstrakt

Shadows of the Teutons, a novel by the contemporary Russian writer Aleksei Ivanov, was published in 2021. The story unfolds across two different time periods. Some events take place in 1457 during the siege of Marienburg, the capital of the Teutonic Order’s State, and the Polish-Teutonic conflict serves as a starting point for the depiction of later battles, in 1945, within the former East Prussia, now known as the Kaliningrad Oblast. This article examines the means used to create the urban spaces depicted in the novel and their transformation as a result of armed conflicts. It focuses on the urban landscapes of Baltiysk (Pillau) and Malbork (Marienburg), which exhibit a complex identity and strong interconnections at various levels of the narrative structure. The analysis explores somatopoetics and thanatopoetics, two categories the author employs to describe places, as well as the auditory and olfactory dimensions of everyday wartime experiences, memoryscapes, Teutonic castles and underground settings such as cellars, bunkers, catacombs, secret passages and tunnels.

https://doi.org/10.14746/strp.2024.49.1.6
PDF

Bibliografia

Belânina, Alina. „Kak ahnul v vašu istoriû”: Aleksej Ivanov predstavil novyj roman v Kaliningrade. Web. 01.06.2023. https://www.newkaliningrad.ru/afisha/other/publications/23910432‑kak‑akhnul‑v‑vashu‑istoriyu‑aleksey‑ivanov‑predstavil‑novyy‑roman‑v‑kaliningrade.html.

Biskup, Marian, Gerard Labuda. Dzieje zakonu krzyżackiego w Prusach. Gospodarka – Społeczeństwo – Państwo – Ideologia. Gdańsk, Wydawnictwo Morskie, 1986.

Brodskij, Iosif. Einem alten Architekten in Rom. Web. 01.06.2023. https://brodskiy.su/einem-altenarchitekten-in-rom.

Galcow, Walerij. „Obwód kaliningradzki w latach 1945–1991: społeczeństwo, gospodarka, kultura”. Przeł. Agnieszka Nogaj. Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 2, 1996, s. 201–223.

Gavrilina, Larisa. „Kaliningradskij tekst kak metatekst kulʹtury”. Kantovskij sbornik, 3, 2010. Web. 01.06.2023. https://cyberleninka.ru/article/n/kaliningradskiy-tekst-kak-metatekst-kultury.

Gavrilina, Larisa. „Kaliningradskij tekst v semiotičeskom prostranstve kulʹtury”. Vestnik Baltijskogo federalʹnogo universiteta im. I. Kanta. Seriâ: Gumanitarnye i obŝestvennye nauki, 6, 2011, s. 75–83.

Ivanov, Aleksej. Teni tevtonov. Moskva, Ripol klassik, 2021.

Krasil’nikov, Roman. „Tanatopoètika v svete idej M.M. Bahtina”. Meždunarodnyj žurnal issledovanij kulʹtury, 1 (22), 2016, s. 83–88. DOI: https://doi.org/10.5771/0947-9856-2016-2-83

Lapteva, Kseniâ. Aleksej Ivanov: „Â otnošu sebâ k buržuaznym pisatelâm”. Web. 13.06.2023. https://ufa.mk.ru/culture/2023/04/02/aleksey-ivanov-ya-otnoshu-sebya-k-burzhuaznympisatelyam.html.

Lomykina, Natalʹâ. „V sovetskoe vremâ ne pooŝrâlsâ interes k realʹnomu rycarstvu”: pisatelʹ Aleksej Ivanov – o svoem novom romane „Teni tevtonov”. Web. 13.06.2023. https://www.forbes.ru/forbeslife/418513-v-sovetskoe-vremya-ne-pooshchryalsya-interes-k-realnomu-rycarstvupisatel-aleksey.

Łebkowska, Anna. „Jak ucieleśnić ciało: o jednym z dylematów somatopoetyki”. Teksty Drugie, 4, 2011, s. 11–27.

Łotman, Jurij. Uniwersum umysłu. Semiotyczna teoria kultury. Przeł. Bogusław Żyłko. Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2008.

Rybicka, Elżbieta. Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich. Kraków, Universitas, 2014.

Svetlova, Angelina. Pisatelʹ Aleksej Ivanov: v realʹnoj žizni my načinaem žitʹ po zakonam interneta. Web. 01.06.2023. https://www.belta.by/beltaplus/view/pisatel-aleksej-ivanov-v-realnoj-zhiznimy-nachinaem-zhit-po-zakonam-interneta-486152-2022/.

Szalewska, Katarzyna. Urbanalia – miasto i jego teksty. Gdańsk, Fundacja Terytoria Książki, 2017.

Toporow, Władimir. „Petersburg i tekst petersburski literatury rosyjskiej. Wprowadzenie do tematu”. Przeł. Bogusław Żyłko. Pamiętnik Literacki, 82/2, 1991, s. 247–273.

Truškina, Alena. „Gotičeskij kod v romane A. Ivanova «Teni tevtonov»”. Nacionalʹno-kulʹturnye kody mirovoj literatury v kontekste audiovizualʹnyh praktik iskusstva. Red. Tatʹâna Šarypina, Mariâ Menʹŝikova. Nižnij Novgorod, Izdatelʹ A.V. Ŝepinskij, 2022, s. 309–316. Web. 20.06.2023. https://elibrary.ru/item.asp?id=50774570.