Słowa kluczowe
konotacyjna nazwa własna
komponent obsceniczny
regionalizm
quasi-toponim
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest nazwom oznaczającym małe i oddalone miasteczka oraz wsie. Wyodrębniono dwie grupy nazw: quasi-toponimy i rzeczywiste toponimy konotacyjne. Quasi-toponimy mają za podstawę rzeczywiste toponimy i zapożyczają ich strukturę oraz morfologię. Pod względem semantycznym w większości przypadków quasi-toponimy zawierają komponenty obsceniczne, rzadziej związane są z działalnością rolniczą. Toponimy konotacyjne mają często podobną semantykę: mogą zawierać komponenty o zabarwieniu pejoratywnym; etymologicznie mogą być związane z pojęciami z zakresu rolnictwa. Postmodernistyczne mieszanie kodów poprzez łączenie toponimów konotacyjnych i ksenizmów – zapożyczeń z języka angielskiego, służy do uzyskania efektu komicznego. Zatem toponimy konotacyjne mają znaczenie regionalizmu tylko w określonych kontekstach: od mikrokontekstu, do szerokiego kontekstu historycznego i społecznego.
Bibliografia
Velychko L., Maistry paniky. Yak prorosiiska merezha v Ukraini orhanizuvala bunt v Novykh Sanzharakh [Masters of Panic. How a pro-Russian Network in Ukraine Organized a Riot in New Sanzhar], [v:] Elektronnyi resurs: https://texty.org.ua/articles/100356/specoperaciyaimeni-portnova-ta-shariya-yak-rozhanyaly-paniku-v-novyh-sanzharah-i-hto-za-cym-stoyit/ (12.04.2020).
Viktorina O., Materialy do frazeolohichnoho slovnyka Kirovohradshchyny (frazeolohizmy, yaki mistiat komponent-toponim) [Materials for the phraseological dictionary of Kirovohrad oblast (idioms containing toponyms)], [v:] „Naukovi zapysky, Seriia: Filolohichni nauky (movoznavstvo)”, 2011, vyp. 100, s. 420–426.
Viktorina O., Materialy do frazeolohichnoho slovnyka Kirovohradshchyny (Frazeolohizmy, yaki mistiat komponent-toponim. II) [Materials for the phraseological dictionary of Kirovohrad oblast (idioms containing toponyms II)], [v:] „Pedahohichnyi visnyk”, 2016, vyp. 1 (37), s. 68–74.
Havryliuk I., Ekspresyvna nominatsiia v suchasnomu toponimikoni [Expressive nomination in contemporary toponymicon], [v:] „Linhvistychni studii”, 2017, vyp. 34, s. 161–165.
Gukova L., Fomina L., Tradicionnyj formant -sk v e’kspressivnom toponimikone [Traditional suffix -sk in expressive toponymy], [v:] „Naukovyi visnyk Khersonskoho derzhavnoho universytetu. Seriia Linhvistyka”, 2013, nr 18, s. 317–321.
Hrupa Borshch, Divchacha muchacha [Girls’ Muchacha], [v:] Elektronnyi resurs: https://nashe.com.ua/song/3107 (11.04.2020).
Etymolohichnyi slovnyk ukrainskoi movy [Etymological dictionary of Ukrainian language], v 7 tomakh, hol. red. O.S. Melnychuk, Kyiv: Naukova dumka, 1982, t. 1.
Zhuk Yu., Postmodernizm: teoretychni aspekty poniattia [Postmodernism: theoretical aspects of the notion], [v:] „Zapysky z romano-hermanskoi filolohii”, 2018, vyp. 2 (41), s. 216–224.
Zaruba V., Administratyvno-terytorialnyi ustrii ta administratsiia Viiska Zaporozkoho u 1648‒1782 rr.[Administrative division and administration of Zaporozhian Army in 1648‒1782], Dnipropetrovsk: Lira, 2007.
Lukash H., Slovnyk konotatyvnykh vlasnykh nazv [Dictionary of connotative proper names], Vinnytsia: Tvory, 2018.
Protsyk I., Obstsenna leksyka v sotsiolekti ukrainskykh futbolnykh fanativ [Obscene lexis in the sociolect of Ukrainian football fans], [v:] „Typolohiia ta funktsii movnykh odynyts”, 2016, nr 1 (5), s. 151–164.
Stavytska L., Ukrainska mova bez tabu. Slovnyk netsenzurnoi leksyky ta yii vidpovidnykiv [Ukrainian language without taboo. Dictionary of obscene lexis and its correspondents], Kyiv: Krytyka, 2008.
Tymchenko O., Les Podervianskyi: „Kyiv pochav nahaduvaty velyku zakharashchenu avtostoianku” [Les Podervianskyi: “KyivBbecame to Resemble a Large Cluttered Parking Lot”], 2020, [v:] Elektronnyi resurs: http://aratta-ukraine.com/text_ua.php/doc/www.svarga.kiev.ua/text_ua.php?id=2848 (26.04.2020).
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).