Słowa kluczowe
dramat
panteon narodowy
motyw
kanon biograficzny
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł jest poświęcony zbadaniu motywów cyklu Dramaty o Wielkich jako całości dość złożonej i wielopoziomowej, gdyż Wałerij Herasymczuk pracuje w różnych strategiach dramatu biograficznego. Wybrany kierunek badań wydaje się właściwy z punktu widzenia różnych modeli współczesnej biografii dramaturgicznej, komponentów jej formy i treści. Uwaga badaczek skupia się na procesie nowego przeformatowania ukraińskiego kanonu kulturowo-historycznego. Wałerij Herasymczuk portretuje postaci metropolity Andrzeja Szeptyckiego, pisarza i scenarzysty Oleksandra Dowżenki, historyka Dmytra Jawornickiego, pisarza Antona Czechowa czy sympatyzującego z Ukrainą malarza Ilji Riepina. Na przykładzie dwu ostatnich dramaturg wyrażą ważną ideę – powrotu
etnicznych Ukraińców zawłaszczonych przez kulturę imperialną do ukraińskiego panteonu. W ten sposób przypomina ukraińskiemu czytelnikowi/widzowi, że kanon narodowy nie ogranicza się do znanych nazwisk, zachęca do lektury, aby dowiedzieć się więcej o przeszłości i bohaterach narodowych.
Bibliografia
Bodriyar Zh., Symulyakry i symulyatsiya, per. z fr. V. Khovtuna, Kyiv: Vyd-vo Solomiyi Pavlychko „Osnovy”, 2004.
Bondareva O.Ye., Mif i drama u novitn’omu literaturnomu konteksti: ponovlennya strukturnoho zv’yazku cherez zhanrove modelyuvannya: monohrafiya, Kyiv: Chetverta khvylya, 2006.
Vyshnyts’ka Yu.V., Mifolohichni stsenariyi v suchasnomu khudozhn’omu ta publitsystychnomu dyskursakh: monohrafiya, Kyiv: KUBH, 2016.
Hryshchenko I.V., Mizhetnichna fol’klorna komunikatsiya v narodniy prozi: monohrafiya. Kyiv: Vadeks, 2015.
Kosiv M., Polityk na mytropolychomu prestoli, [v:] Elektronnyj resurs: http://postup.brama.com/001010/167_7_1.html (14.01.2022).
Kotsyubyns’ka M., Istoriya, orkestrovana na lyuds’ki holosy. Ekzystentsiyne znachennya khudozhn’oyi dokumentalistyky dlya suchasnoyi ukrayins’koyi literatury, Kyiv: Vyd. dim „Kyyevo-Mohylyans’ka akademiya”, 2008.
Miroshnychenko N.L., Strukturotvirna rol’ mifu v suchasniy ukrayins’kiy drami, avtoref. dys. kand. filol. Nauk. Kyiv, 2017.
Miroshnychenko N.L., Ukrayins’ka suchasna biohrafichna drama u konteksti demifolohizatsiyi/remifolohizatsiyi kulturnoho heroya, [v:] „Naukovi zapysky Berdyans’koho derzhavnoho pedahohichnoho universytetu. Seriya: Filolohichni nauky”, 2016, vyp. 11, s. 160–165,
elektronnyj resurs: http://nbuv.gov.ua/UJRN/nzbdpufn_2016_11_22 (14.01.2022).
Polishchuk Ya., Literatura XXI stolittya: prohnostychnyy nacherk, [v:] „Literaturnyy protses: metodolohiya, imena, tendentsiyi”, Kyyiv: Kyyiv. un-t im. B. Hronchenka, 2013, no. 2, s. 67–70.
Polishchuk Ya., Peyzazhi lyudyny: trynadtsyat’ istoriy zi svitu literatury: monohrafiya, Kharkiv: Nauk. vyd-vo „ACTA”, 2013.
Sydorenko L.I., Poetyka suchasnoyi ukrayins’koyi metadramy, avtoref. dys. … kand. filol. nauk: 10.01.01. Kyiv: Kyyiv. un-t im. B. Hrinchenka, 2018.
Sydorenko L.I., „Svoyeridnist” suchasnoyi biohrafichnoyi dramy: naukova retseptsiya, [v:] „Pivdennyi arkhiv. Filolohichni nauky”, 2017, no. 69, elektronnyi resurs: http://er.nau.edu.ua:8080/handle/NAU/31357 (15.01.2022).
Solets’kyy O.M., Emblematychni formy dyskursu: vid mifu do postmodernu: monohrafiya, Ivano--Frankivs’k: Lileya-NV, 2018.
Bahryana A. ta in., Tayina buttya. Biohrafichna drama: antolohiya, Kyiv: Svit Znan’, 2015.
Herasymchuk V., Andrey Sheptyts’kyy: drama na dvi diyi, [v:] V. Herasymchuk, Pyesypro velykykh, Kyiv: Vyd. Im, Oleny Telihy, 2002, s. 3–53.
Dovzhenko O.P., Shchodennykovi zapysy, 1939–1956, upor. A.P. Krasnyashchykh, Kharkiv: Folio, 2013.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Hałyna Kaspicz, Nina Polarusz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).