Dzielić się mądrością czasu w rodzinie. Wyzwania etyczne współczesnych przemian demograficznych w Polsce
PDF

Słowa kluczowe

współczynnik starości demograficznej
„srebrna ekonomia”
starość
starzenie
demografia
solidarność międzypokoleniowa
etyka starości

Jak cytować

Kućko, W. (2020). Dzielić się mądrością czasu w rodzinie. Wyzwania etyczne współczesnych przemian demograficznych w Polsce. Teologia I Moralność, 14(2(26), 87–101. https://doi.org/10.14746/TIM.2019.26.2.7

Abstrakt

One of the major challenges facing European societies is the issue of aging populations. This implies not only questions about the demographic future of states and nations but also provokes reflection on ethical issues related to old age. The article is an attempt to show what new ethical dilemmas related to demographic processes Polish society faces. An important point of reference may be the principles of Catholic ethics, especially solidarity between generations, i.e. sharing the wisdom of time and treating the elderly as an opportunity for young people. This issue is pointed out by Pope Francis.

https://doi.org/10.14746/TIM.2019.26.2.7
PDF

Bibliografia

Abramowska-Kmon A. (2011), O nowych miarach zaawansowania procesu starzenia się ludności, „Studia Demografi czne” 1, s. 3-22.

Adamczyk M.D. (2016), Wizja starości w opiniach Polaków. Studium socjologiczne, „Roczniki Nauk Społecznych” 8/2, s. 243-267.

Baldassarre G. (1998), Aspetti medico-sociali, etici e pastorali della terza età, „Rivista di Scienze Religiose” 1, s. 119-133.

Cieślak-Wróblewska A. (2017), Demografi czne wyzwania dla Polski, „Rzeczpospolita” 13, 16 stycznia. COMECE (2004), A Family Strategy for the European Union. An encouragement to make the family an EU priority [bm.].

Długosz Z., Biały S. (2013), Starzenie się ludności Polski na tle Europy w perspektywie 2030 i 2050 r. w świetle wybranych parametrów, w: Społeczno-ekonomiczne przemiany regionów, red. P. Raźniak, Kraków, s. 9-19.

Fares D. (2018), „La saggezza del tempo”. Papa Francesco in dialogo sui grandi temi della vita, „La Civiltà Cattolica” 4044, s. 607-611.

Fobelová D. (2017), Modele opieki w przeżywaniu starości – aspekt etyczno-demografi czny, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria: Organizacja i Zarządzanie” 112, s. 157-165.

Franciszek (2013a), Adhortacja apostolska Evangelii gaudium o głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie, Kraków.

Franciszek (2013b), Nie ulegajmy pesymizmowi i zniechęceniu. Audiencja dla kardynałów 15 marca 2013 r., „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 5, s. 10-11.

Franciszek (2017), Revolution of tenderness. Pope Francis’ video ‘Talk’ is presented at the TED2017 conference in Vancouver, Canada, „L’Osservatore Romano” weekly edition in English 17, s. 6-7.

Franciszek (2018), Dalle radici il futuro. Il papa raccomanda ai giovani di mettere a frutto l’esperienza degli anziani per costruire un mondo senza odio e chiusure, „L’Osservatore Romano” 244, s. 4-5.

Franciszek i Przyjaciele (2018), Dzielenie się mądrością czasu, tłum. A. Gomola, Kraków.

GUS (2017), Atlas demografi czny Polski, Warszawa.

Harasimowicz A. (2018), Suburbanizacja a rola obszarów otaczających miasto – ujęcie teoretyczne, „Studia Miejskie” 29, s. 115-130.

Jagielska K., Matejek J. (2017), Ekonomia społeczna jako ważne ogniwo w systemie wsparcia rodziny, „Ekonomia Społeczna” 1, s. 22-31.

Jan Paweł II (1999), List do moich Braci i Sióstr – ludzi w podeszłym wieku, Poznań.

Jaroszewska E. (2012), Starość i agresja – osoby starsze jako ofi ary i sprawcy przemocy, „Problemy Polityki Społecznej” 17, s. 113-129.

Jewartowski B. (2016), Bezpieczeństwo osób starszych w kontekście oszustw metodą „na wnuczka” jako problem społeczno-polityczny, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 17, s. 207-217.

Jucewicz A. (2016), Duchowo-moralne wyzwania starości, „Studia Warmińskie” 53, s. 219-232. Katechizm Kościoła katolickiego (2002), Poznań.

Kotowska I.E., Jóźwiak J. (2012), Nowa demografi a Europy a rodzina, „Rocznik Kolegium Analiz Ekonomicznych” 28, s. 9-33.

Kowalik G. (2015), The problem of care of the elderly in terms of moral theory, „Studia Medyczne” 31/2, s. 155-160.

Krajewski P. (2012), Gli anziani nella famiglia, „Rivista di Teologia Morale” 3, s. 431-442.

Libor G. red. (2017), Starość nie jedną ma twarz. Badania interdyscyplinarne nad starością, Będzin.

Marchesi G. (2004), Il Papa e i vescovi europei su famiglia, bambini, malati e anziani, „La Civiltà Cattolica” 3961, s. 58-67.

Markowski T. (2018), Demografi a a wyzwanie wobec gospodarki – wybrane zagadnienia, w: Sytuacja demografi czna Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej, red. J. Hrynkiewicz, J. Witkowski, A. Potrykowska, Warszawa, s. 211-213.

Michalski M.A. (2017), Starzenie się społeczeństwa w kontekście dominujących założeń współczesnej ekonomii i kultury, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 20/3, s. 21-36.

Ostański P. (2017), Starość, w: Nowy słownik teologii biblijnej, red. H. Witczyk, Lublin–Kielce, s. 830-833

Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia (2017), Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia, Katowice.

Seneca (2009), La brevità della vita. Commento di Alfonso Traina con un’antologia di pagine senecane sul tempo, Torino.

Serkowska H. (2018), Co z tą starością? O starości i chorobie w europejskiej literaturze i fi lmie, Toruń.

Starzyk A. (2017), Architektura senioralna – studium problemu wobec nowych wyzwań XXI wieku, „Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula” nr 4, s. 21-30.

Szewczyk M. (2017), „Srebrna gospodarka” w kontekście społecznej odpowiedzialności biznesu, „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 20/3, s. 37-48.

Świtała I.M. (2013), Starość człowieka, jako problem społeczno-etyczny, „Prosopon” 2, s. 303-314.

Załuska P. (2019), 21 milionów. Dwie drogi dla Polski, Warszawa.

Żołędowski C. (2012), Starzenie się ludności – Polska na tle Unii Europejskiej, „Problemy Polityki Społecznej” 17, s. 29-43.