Osoby rozwiedzione żyjące w nowych związkach w realiach polskiego Kościoła. Spostrzeżenia zainspirowane przedsynodalnym kwestionariuszem.
PDF

Słowa kluczowe

związki niesakramentalne
duszpasterstwo związków niesakramentalnych
rozwód
Familiaris consortio

Jak cytować

Michasiów, M. (2014). Osoby rozwiedzione żyjące w nowych związkach w realiach polskiego Kościoła. Spostrzeżenia zainspirowane przedsynodalnym kwestionariuszem. Teologia I Moralność, 9(1(15), 131–147. https://doi.org/10.14746/tim.2014.15.1.9

Abstrakt

Nowe wyzwania, jakie przed ewangelizacyjną misją Kościoła stawia trawiący aktualnie cywilizację Zachodnią kryzys rodziny, która dotychczas stanowiła podstawowe środowisko przekazu wiary, skłoniły papieża Franciszka, aby to właśnie sprawom rodziny poświęcić najbliższe Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów. Wraz z dokumentem przygotowawczym do niego poszczególnym episkopatom rozesłany został również kwestionariusz, zawierający pytania dotyczące recepcji katolickiego nauczania na temat rodziny, skali różnego rodzaju trudnych przypadków oraz doświadczeń duszpasterskich, jakie w odpowiadaniu na nie mają Kościoły lokalne. Wśród owych sytuacji, wyszczególnionych w dokumencie pojawiła się również kwestia ochrzczonych, którzy po rozwodzie weszli w nowy, niesakramentalny związek. Autorzy kwestionariusza pytają w nim o podanie odsetka wiernych, których ten problem dotyczy, zdiagnozowanie sposobu, w jaki przeżywają swój problem, oraz ocenę stopnia objęcia ich przez odpowiednie programy duszpasterskie.

W rzeczywistości Kościoła w Polsce problem ten bez wątpienia w ostatnich dziesięcioleciach przybrał na sile wraz ze znacznym wzrostem liczby rozwodów i ponownych związków, zawieranych przez osoby rozwiedzione. Można wśród nich zaobserwować całą paletę stanów przeżywanych w związku z owym trudnym położeniem: od obojętności, poczucia społecznego dyskomfortu, pretensji, rozżalenia, poczucia odtrącenia aż po szczerą tęsknotę za życiem sakramentalnym i autentyczny żal z powodu zła, które się wydarzyło. Ze smutkiem można też stwierdzić, że – mimo obecności tej kwestii w programach duszpasterskich i odważnych prekursorskich działań poszczególnych kapłanów i zakonników – duszpasterstwo związków niesakramentalnych w takim stopniu, w jakim realizowane jest przez polski Kościół, nie jest wystarczającą odpowiedzią na tenże problem.
https://doi.org/10.14746/tim.2014.15.1.9
PDF

Bibliografia

Benedykt XVI, Sacramentum Caritatis, Watykan 2007.

Błyszcz A., Duszpasterstwo związków niesakramentalnych, „Zeszyty Historyczno-Teologiczne", R. 16, nr 15/16 (2009/2010), s. 219-231.

http://ekai.pl/8_zjazd_gnieznienski/x26750/o-ostrowski-za-powolaniem-struktur-duszpas terskich-dla-zwiazkow-niesakramentalnych/ [dostęp 25.03.2013].

http://wpolityce.pl/polityka/167913-amerykanski-raport-nie-pozostawia-zludzen-malzens twa-katolickie-trwalsze-od-innych [dostęp 24.03.2014].

http://www.iskk.pl/kosciolnaswiecie/179-dominicantes-i-communicantes-2012.html [do- stęp 25.03.2014].

http://www.iskk.pl/kosciolnaswiecie/78-malzenstwa.html [dostęp 25.03.2014].

http://www.poratunek.pl/duszpasterstwo/niezbednik/ [dostęp 24.03.2014]. Jan Paweł II, Familiaris consortio, Watykan 1981.

Kantor R., To Bóg jest miłością, a nie miłość bogiem: małżeństwo, nieprawidłowe związki, duszpasterstwo niesakramentalnych, Tarnów 2009.

Kluzowa K., Kusz F., Slany K., Małżeństwa powtórne w Polsce: przyczyny powstania - funkcjonowania, Kraków 1991.

Kluzowa K., Małżeństwa porozwodowe w Polsce lat osiemdziesiątych, w: Stan i przeobrażenia współczesnych rodzin polskich, red. Z. Tyszka, Poznań 1991.

Kwak A., Rodzina i jej przemiany, Warszawa 1994.

Mały rocznik statystyczny Polski 2005, red. H. Dmochowska, Warszawa 2005.

Mały rocznik statystyczny Polski 2006, red. H. Dmochowska, Warszawa 2006.

Mały rocznik statystyczny Polski 2007, red. H. Dmochowska, Warszawa 2007.

Martin-Pevel M., Komunia pragnienia. Dla tych, którzy podczas mszy świętej nie mogą przystąpić do komunii, Kraków 2009.

Oni też są Kościołem. Redakcja LISTU rozmawia z o. Józefem Puciłowskim, dominikaninem, historykiem i duszpasterzem, „List. Miesięcznik katolicki", luty 2010, http:// www.katolik.pl/oni-tez-sa-kosciolem,24208,416,cz.html?s=1 [dostęp 26.03.2014].

Paciuszkiewicz M., Słabość i moc, Ząbki 1996.

Paciuszkiewicz M., Tęsknota i głód, Warszawa 1993.

Pałyga J., Niesakramentalni. Duszpasterstwo rozwiedzionych żyjących w nowych związ- kach, Częstochowa 2003.

Polakowie M. i L., My, niesakramentalni, „Przegląd Powszechny", R. 128, nr 6 (2011), s. 35-42.

Powołanie do życia w małżeństwie i rodzinie, nr 53, w: II Synod Plenarny (1991-1999), Poznań 2001, s. 45.

Rocznik demograficzny 2012, red. H. Dmochowska, Warszawa 2012.

Rocznik demograficzny 2012, red. H. Dmochowska, Warszawa 2012.

Rocznik statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2013, red. H. Dmochowska, Warszawa 2013.

Rocznik statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2013, red. H. Dmochowska, Warszawa 2013.

Salij J., Małżeństwo, rozwód, związki niesakramentalne, Poznań-Kraków 2000.

Sekretariat Synodu Biskupów, Wyzwania duszpasterskie związane z rodziną w kontekście ewangelizacji - Dokument przygotowawczy Synodu Biskupów 2014 wraz z kwestionariuszem, ogłoszony 5 listopada 2013 roku, http://episkopat.pl/dokumenty/stolica_apostolska/5447.1,Dokument_przygotowawczy_Synodu_Biskupow_2014_wraz_z_kwes tionariuszem.html [dostęp 20.03.2014].

Szukalski P., Małżeństwa powtórne w powojennej Polsce, „Wiadomości Statystyczne" 2011, nr 4(599), s. 11-22.

Śmigiel W., Troska Kościoła o osoby żyjące w związkach niesakramentalnych, „Sprawy Rodziny" 3(2009), s. 82-95.

Wiara i religijność Polaków dwadzieścia lat po rozpoczęciu przemian ustrojowych. Komunikat z badań, oprac. R. Boguszewski, Warszawa, marzec 2009, http://www.cbos.pl/ SPISKOM.POL/2009/K_034_09.PDF [dostęp 23.03.2014].

Wielebski T., Duszpasterstwo związków niesakramentalnych, w: Duszpasterstwo specjalistyczne, red. R. Kamiński, B. Drożdż, Lublin 1998, s. 291-309.