Słowa kluczowe
seniorzy
polityka społeczna
środowisko lokalne
pomoc społeczna
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia bezpieczeństwa socjalnego seniorów w kontekście wyzwań współczesnej polityki społecznej w Polsce realizowanej na poziomie ich lokalnego zamieszkania. Jedną bowiem z kategorii osób należących do środowiskowej polityki na szczeblu lokalnym, obok integralnie rozumianej rodziny, są seniorzy w przedostatniej i ostatniej fazie życia. Mają nie tylko poczucie przynależności do obszaru i miejsca zamieszkania, ale również świadomość bezpieczeństwa społecznego w wielowymiarowej polityce lokalnej. W argumentacji zwrócono uwagę na trzy aspekty: wyzwania seniorów w środowisku lokalnym, wyzwania lokalnej polityki stymulowanej zwiększającą się liczbą seniorów oraz ukazania strategii polityki lokalnej wobec starszej i najstarszej generacji obywateli. Podkreślono także postulaty i rekomendacje.
Bibliografia
Błędowski, Piotr. 2002. Lokalna polityka społeczna wobec ludzi starych. Warszawa: PWN.
Błędowski, Piotr et al. 2017. Model wsparcia społecznego osób starszych w środowisku zamieszkania. W: System wsparcia osób starszych w środowisku zamieszkania, red. Szatur-Jaworska, Barbara i Błędowski Piotr, 11-37. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
Borczyk, Wojciech et al. 20193. Standardy działania uniwersytetów trzeciego wieku w Polsce. Nowy Sącz: Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku.
Ganeczko, Aneta. 2017. Rady Seniorów w Polsce. Podstawa prawna i liczba. Rady seniorów, dodatek tematyczny do pism. Polityka Senioralna, 4, 5-9.
Grudziński, Andrzej. 2014. Ludzie starzy w obliczu współczesnych przemian. W: Człowiek chory i umierający. Możliwości wsparcia i formy pomocy, red. Józef Stala, 61-69. Kraków: UPJPII. https://doi.org/10.15633/9788374384117.05 DOI: https://doi.org/10.15633/9788374384117.05
Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce za 2018 r. 2019. Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej. Warszawa. Dostęp z dn. 16.09.2022. https://www.gov.pl/web/rodzina/informacja-o-sytuacji-osob-starszych-w-polsce-za-rok-2019.
Informacja o wynikach kontroli NIK. 2016. Opieka nad osobami starszymi w dziennych domach pomocy KPS.410.004.00.2016, Warszawa 2016. (pdf. z dnia. 02.04.2020).
Informacja o wynikach kontroli NIK. 2017. Usługi opiekuńcze świadczone osobom starszym w miejscu zamieszkania, KPS.430.006.2017r., Warszawa 2017. (pdf. z dnia. 01.04.2020r).
Kijak, J. Remigiusz i Szarota Zofi a. 2013. Starość. Między diagnozą a działaniem. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Konstytucja WHO z dnia 19 czerwca i 22 lipca 1946.
Kowalczyk, Olga i Kamiński Stanisław. 2013. Wymiary polityki społecznej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Krzyszkowski, Jerzy. 2018. Deinstytucjonalizacja usług dla seniorów jako element polityki senioralnej. Problemy Polityki Społecznej, 3 (42), 37-52.
Kwaśniewska, Krystyna. 2016. Problematyka senioralna jako istotne zadanie polityki społecznej. Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscelleanea, 4, 369-383.
Leszczyńska-Rajchert, Anna. 2006. Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki starości. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Olsztyńskiego.
Modzelewski, Wojciech. 1999. Wprowadzenie do socjologii. Katowice: Śląsk.
Pawlińska-Chmara, Romana. 2016. Teleopieka – wyzwanie i system wzmocnienia bezpieczeństwa dla samorządów w opiece nad osobą starszą. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 290, 149-157.
Staręga-Piasek Joanna. 1998. O roli prawa i wartościach w pomocy społecznej. Polityka Społeczna, 7, 9-11.
Szacka, Barbara. 2003. Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: PWN.
Szatur-Jaworska, Barbara. 2000. Ludzie starzy i starość w polityce społecznej. Warszawa: Aspra-JR.
Szweda-Lewandowska et al. 2012. Starzenie się i starość – ogólna charakterystyka. W: Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, oprac. Piotr Błędowski et al., 15-32. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 maja 2004 r. Dz.U. 2004 nr 64 poz. 593.
Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. Dz. U. z 2019 r. poz. 506.
Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r., Dz.U. z 2013 r., poz. 595.
Ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym z dnia 11 października 2013 r. Dz.U. z 2013 r.poz. 1318.
Wasylewski, Roman. 2008. Lokalna polityka społeczna. W: Polityka społeczna, red. Grażyna Firlit-Fesnak i Małgorzata Szylko-Skoczny, 351-360. Warszawa: PWN.
Wawrzyniak, K. Joanna. 2014. Instytucje pomocowe i organizacje pozarządowe w pracy na rzecz osób starszych. W: Starzenie się i starość w perspektywie pracy socjalnej, red. Agata Chabior, Artur Fabiś i Joanna. K. Wawrzyniak, 133-142. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Zwolińska, Katarzyna. 2011. Sytuacja społeczna osób starszych w polskim społeczeństwie. Diagnoza na podstawie raportu końcowego projektu WŁĄCZwiek. W: Osoby starsze w społeczeństwie – społeczeństwo wobec osób starszych, red. Marta Makuch i Dorota Moroń, 156-168. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Żurek, Aldona. 2013. Single. Między samotnością a wspólnotowością, W: Singlizm. Nowy styl życia w ponowoczesnym świecie, red. Karolina L. Kuklińska, s. 47-70. Warszawa: Collegium Civitas, Wydawnictwo Trio.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Józef Młyński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia i Moralność są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia i Moralność udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w Teologii i Moralności pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).