Słowa kluczowe
znaczenia aktu małżeńskiego
embrion
pragnienie dziecka
procedura laboratoryjna
Jak cytować
Abstrakt
W trakcie niemalże półwiekowego rozwoju techniki zapłodnienia in vitro nie tylko stały się popularne i dostępne, ale także zyskały etyczną akceptację nawet w środowiskach katolickich, mimo jednoznacznie negatywnej oceny Magisterium Kościoła. W artykule została najpierw podjęta dyskusja z emocjonalnymi i perswazyjnymi argumentami przeciwników i zwolenników tej procedura. Poważne argumenty skupiają się jednak wokół dwóch kwestii: z jednej strony losu embrionów, które giną w trakcie stosowania tej procedury, z drugiej zaś rozdzielenia poczęcia nowej osoby od aktu seksualnego rodziców. Zastrzeżenia te nie straciły nic ze swojej aktualności i wagi moralnej, dlatego też katoliccy rodzice, mimo niewątpliwie dotkliwego cierpienia, jakie jest związane z niepłodnością, powinni zachować krytyczny dystans wobec zapłodnienia in vitro.
Bibliografia
Amadei, Gianluca et al. 2022. Embryo model completes gastrulation to neurulation and organogenesis Nature 610, 143–153. DOI: https://doi.org/10.1038/s41586-022-05246-3
Bartel, Hieronim. 2016. Embriologia. Warszawa: PZWL.
Brębowicz, Grzegorz H. i Kempiak Joanna. 20014. Ciąża wielopłodowa. W: Położnictwo i ginekologia, podręcznik dla studentów, red. Tadeusz Pisarski, 528-539. Warszawa: PZWL.
Brüsseler Konferenz 2020: Möglichkeiten der Elternschaft für schwule Männer in Europa. Dostęp: 18.12.2020. https://www.menhavingbabies.org/surrogacy-seminars/brussels/deutsch/
Chazan, Bogdan. 2014. Prawo do życia. Bez kompromisu. Rozmawia Maciej Müller. Kraków: WAM
Etica Teologica della Vita. Scrittura, Tradizione, Sfide pratiche., red. Paglia Vincenzo. 2022. Vatican: Libreria Editrice Vaticana [przypis: Etica Teologica della Vita 2022].
Jan Paweł II. 1999. List do Rodzin „Gratissimam sane” (2 II 1994). W: Posoborowe dokumenty Kościoła katolickiego o małżeństwie i rodzinie, red. Kazimierz Lubowicki, 33-103. T. II, Kraków: Wyd. M [przypis: Jan Paweł II 1994].
Kampowski, Stephan. 2014. Children of desire: The technological control of fertility Humanum. Issues in Family, Culture & Science, 2. Dostęp: 9.03.2023. https://humanumreview.com/uploads/pdfs/children-of-desire-the-technological-control-of-fertility.pdf
Kobyliński, Andrzej. 2015a. Argumentacja filozoficzna w sporze o sztuczne zapłodnienie we Włoszech w latach 2004-2014, Studia Ecologiae et Bioethicae, 2(13), 69-91. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2015.13.2.04
Kobyliński, Andrzej. 2015b. Prymat prawa nad etyką? Nowy etap włoskiego sporu o metodę in vitro. Studia Ecologiae et Bioethicae, 2(13), 45-67. DOI: https://doi.org/10.21697/seb.2015.13.2.03
Kongregacja Nauki Wiary. 1998. Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania Donum vitae (22.02.1987).W: W trosce o życie. Dokumenty Kościoła. Red. Krzysztof Szczygieł, 360-385. Tarnów: Biblos [przypis Kongregacja Nauki Wiary 1987].
Krasiński, Józef. 2022. In vitro – nauczanie do przemyślenia. Więź, 690 (4), 127-143.
Machinek, Marian. 2007. Spór o status ludzkiego embrionu. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Maio, Giovanni. 2017. Mittelpunkt Mensch. Lehrbuch der Ethik in der Medizin. Stuttgart: Schattauer.
Mariański, Janusz. 2023. Nowe problemy bioetyczne w narracji społecznej. Lublin: Akademia ANSiM.
More than 8 million babies born from IVF since the world's first in 1978. Dostęp: 9.03.2023.
https://www.eshre.eu/Annual-Meeting/Barcelona-2018/ESHRE-2018-Press-releases/De-Geyter
Muszala, Andrzej. 2009. Embrion ludzki w starożytnej refleksji teologicznej. Kraków: WAM.
Müller, Gerhard Ludwig i Stephan Kampowski. 2022. Going beyond the letter of the law. The pontifical academy for life challenges the teachings of Humanae vitae and Donum vitae. First Things, 8 (27). Dostęp: 9.03.2023. https://www.firstthings.com/web-exclusives/2022/08/going-beyond-the-letter-of-the-law
Rager, Günter. 2006. Die Person. Wege zu ihrem Verständnis. Freiburg–Wien: Herder.
Rager, Günter. 2017. Mensch sein. Grundzüge einer interdisziplinären Anthropologie. Freiburg–München: Karl Aber. DOI: https://doi.org/10.5771/9783495813836
Salij, Jacek. 2017. Teologiczna ocena zapłodnienia in vitro. W: Wobec in vitro. Genetyczne, moralne, filozoficzne, teologiczne i prawne aspekty zapłodnienia pozaustrojowego. Red. Jacek Grzybowski i Franciszek Longchamps de Bérier, 207-227. Kielce: Jedność.
Sgreccia, Elio. 2012. Personalist bioethics. Foundations and Applications. tłum. John A. Di Camillo i Michael J. Miller. Philadelphia: NSBC.
Sobór Watykański II. 1965. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”. W: Sobór Watykański II, Konstytucje – Dekrety – Deklaracje,830-987. Poznań: Pallotinum. [skrót ]Sobór Watykański II 1965].
Ustawa o leczeniu niepłodności z dnia 25 czerwca 2015 r. (Dz.U. 2015 poz. 1087) [skrót Ustawa 2015].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Marian Machinek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia i Moralność są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia i Moralność udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w Teologii i Moralności pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).