Słowa kluczowe
etyka
argumentacja
odpowiedzialność
życie i zdrowie ludzkie
Jak cytować
Abstrakt
Argumentacja etyczna odnosząca się do ochrony życia ludzkiego i godności jest z pewnością obecna w argumentacji prawnej. Ten ostatni rodzaj, szukając wiarygodność, przyjmuje konstrukcje, które są intuicyjne i kulturowo akceptowanych w stanie uzasadnić odpowiedź na powstałe dylematy. Prawo używa argumentacji bioetycznej na różne sposoby. Autor przedstawia trzy podstawowe formy przyjęte przez relacji między prawem a etyką - interpretacja pojęć, figury odpowiedzialności, przebudowy chronionych towarów. Szczegółowe uzasadnienie decyzji prawnych są omawiane jako tło do zagadnień etycznych.Bibliografia
Alexy R., W obronie niepozytywistycznej koncepcji prawa, „Państwo i Prawo” 1993, z. 11-12.
Benatar D., Better Never to Have Been: The Harm of Coming into Existence, Oxford 2007.
Berger A., Usiłowanie dolo eventuali, „Głos Sądownictwa” 1934, Nr 2.
Boonin D., A Defence of Abortion, Cambridge 2003.
Buchała K., Prawo karne materialne, Warszawa 1980.
Europejski Trybunał Praw Człowieka – wykład Życie i śmierć w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, 15 kwietnia 2008 r., WPiA UW.
Frisch W., Vorzatz und Risiko: Grundfragen des tatbestandsmässigen Verhaltens und des Versatsez. Zugleich ein Betrag zur Behandlung aussertatbestandlicher Möglichkeitsvorstellungen, Cologne 1983.
Gizbert-Studnicki T., Zasady i reguły prawne, „Państwo i Prawo” 1988, z. 3.
I CKN 664/97, OSNC 1999, Nr 1, poz. 7.
Jakobs G., Strafrecht Allgemeiner Teil: die Grundlagen und die Zurechnungslehre, Berlin 1993.
Jescheck H., Weigend T., Lehrbuch, des Strafrechts. Allgemeiner Teil, Berlin 1996.
Jescheck H.-H., Weigend T., Lehrbuch des Strafrechts. Allgemeiner Teil, Berlin, 1996.
Jędrzejewski Z., Z problematyki zamiaru ewentualnego w teorii i praktyce, „Prokuratura i Prawo” 1983, z. 10.
Jędrzejewski Z., Z problematyki zamiaru ewentualnego.
Królikowski M., Glosa do wyroku ETPC w sprawie Alicji Tysiąc, „Przegląd Sejmowy” 3007, nr 3.
Kubiak R., Pojęcie usprawiedliwionego błędu w nowym kodeksie karnym, „Palestra” 1998, Nr 7-8.
Majewski J., Określenie umyślności w projekcie kodeksu karnego na tle obowiązujących przepisów, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1996, z. 1.
Majewski J., Wróbel W., Prawnokarna ochrona dziecka poczętego, „Państwo i Prawo” 1993, nr 5.
Makarewicz J. (red.), Kodeks karny.
Makarewicz J., Zasady polskiego kodeksu karnego, GSW 1936.
Maurach R., Zipf H., Strafrecht Allgemeiner Teil, vol. I, Heidelberg 1992.
Morawski L., Czy precedens powinien być źródłem prawa, w: W kręgu problematyki władzy, państwa i prawa. Księga jubileuszowa w 70-lecie urodzin Profesora Henryka Groszyka, Lublin 1996.
Morawski L., Precedens a wykładnia, „Państwo i Prawo” 1996, z. 10.
Morawski L., Wykładnia w orzecznictwie sądów, Toruń 2002.
Morawski L., Zasady prawa – komentarz krytyczny, w: J. Stelmach (red.), Studia z filozofii prawa, 2004, nr 1.
Picker E., Godność człowieka a życie ludzkie, Warszawa 2007.
Piechowiak W., Godność jako fundament powinności prawa wobec człowieka, w: P. Morciniec, S. L. Studniczenko, Urzeczywistnianie praw człowieka w XXI wieku, Opole 2004.
Rejman G., Zasady odpowiedzialności karnej. Komentarz, C.H. Beck 2009.
Roxin C., Strafrecht Allgemeiner Teil, Bd I: Grundlagen. Der Aufbau der Verbrechenslehre, München.
Roxin C., Zur Abgrenzung von bedingten Vorsatz und benusster Fahrlässigkeit, BGHSt.
Schuenemann B., Vom philologishen zum typologischen Vorsatzbegviff, w: Festschrift für Hirsch, Berlin 1999.
Singer E. – Etyka praktyczna, Warszawa 2007.
Stelmachowski A., Prawotwórcza rola sądów, „Państwo i Prawo” 1967, z. 4-5.
TK w wyroku z 28 maja 1997 r., K 26/96, OTK ZU nr 2/1997, poz. 19.
TK w wyroku z 7 stycznia 2004 r., K 14/03, OTK ZU nr 1/2004, poz. 1.
Tooley M., Abortion and Infanticide, Oxford 1983.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2006 r. (sygn. I KZP 18/06).
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2008 r. (I KZP 13/08).
V KK 230/09, OSNKW 2010, z. 6, poz. 54.
Warren M.A., On the Moral and Legal Status of Abortion, „The Monist” LVII, 1973.
Waszczyński J., Prawo karne w zarysie, Łódź 1992.
Wąsek A., Kodeks karny. Komentarz, Gdańsk 2005.
Wolter W., Zarys systemu prawa karnego, Kraków 1934.
Wróbel W., Konstytucyjne gwarancje ochrony życia a przesłanki dopuszczalności aborcji, „Przed pierwszym czytaniem”, nr 3 (2007).
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne Część ogólna, Kraków 2010.
Wróblewski J., Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1988.
Wyrembak J., Zasadnicza wykładnia znamion przestępstw. Pozycja metody językowej oraz rezultatów jej użycia, Warszawa 2009.
Wyrok pełnego składu z 7 stycznia 2004 r., K 14/03, OTK ZU nr 1/2004, poz. 1; orzeczenie pełnego składu z 28 maja 1997 r., K 26/96, OTK ZU nr 2/1997, poz. 19; uchwała z 17 marca 1993 r., W 16/92, OTK w 1993 r. cz. I, poz. 16; postanowienie z 7 października 1992 r., U 1/92, OTK w 1992 r. cz. II, poz. 38; orzeczenie z 15 stycznia 1991 r., U 8/90, OTK w 1991 r., poz. 8.
Wyrok SA w Katowicach z 24.6.2004 r., II AKa 188/04, KZS 2005, Nr 6, poz. 65.
Wyrok SA w Lublinie z 2.8.2000 r., II AKa 140/00, OSA 2001, Nr 3, poz. 17.
Wyrok SA w Lublinie z 24.9.1992 r. (II KRN 130/92, JP 1992, Nr 7, poz. 1).
Wyrok SA w Lublinie z 6.6.2005 r., II AKa 105/05, „Prokuratura i Prawo” wkładka 2006, Nr 7-8, poz. 16.
Wyrok SA z 11.7.2002 r. (II AKa 143/02, OSA 2003, Nr 4, poz. 29).
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2010 r. (V KK 34/10).
Wyrok SN z 24.9.1992 r. (II KRN 130/92, JP 1992, Nr 7, poz. 1).
Wyrok TK z 10.5.2000 r., K 21/99, OTK 2000, Nr 4, poz. 109.
Zielińska E., Debata nad zmianą konstytucji – analiza opinii ekspertów dla nadzwyczajnej komisji sejmowej, w: W. Nowicka (red.), Prawa reprodukcyjne w Polsce. Skutki ustawy antyaborcyjnej, Raport Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny 2007.
Zielińska E., Opinia prawna o poselskim projekcie zmiany art. 38 Konstytucji RP, „Przed pierwszym czytaniem”, nr 3 (2007).
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady reguły, wskazówki, Warszawa 2002.
Zirk-Sadowski M., Prawo a uczestniczenie w kulturze, Łódź 1998.
Zoll A., Brak wymaganych kwalifikacji działającego podmiotu jako przesłanka odpowiedzialności za przestępstwo nieumyślne, „Studia Prawnicze” nr 1/2 (1988).
Zoll A., Opinia prawna w sprawie projektu oceny konstrukcji i skutków prawnych projektu zmiany art. 30 i 38 Konstytucji RP, „Przed pierwszym czytaniem”, nr 3 (2007).
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia i Moralność są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia i Moralność udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w Teologii i Moralności pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).