Wykluczenie społeczne wyzwaniem dla współczesnego świata
PDF

Słowa kluczowe

wykluczenie społeczne
marginalizacja
bieda
bezdomność
niepełnosprawność
samotność
praca socjalna
pomoc społeczna
pracownik socjalny
polityka społeczna

Jak cytować

Młyński, J. (2012). Wykluczenie społeczne wyzwaniem dla współczesnego świata. Teologia I Moralność, 7(1(11), 63–92. https://doi.org/10.14746/tim.2012.11.1.5

Abstrakt

Społeczeństwo, w którym egzystuje współczesny człowiek, jest nie tyle trudne, ile bardzo złożone. Dlatego też wielu ludzi nie radzi sobie z różnymi problemami natury osobistej i społecznej. Wielu z nich doświadcza wykluczenia społecznego definiowanego jako efekt różnego rodzaju upośledzeń społecznych, wobec czego jednostka lub grupa nie może w pełni uczestniczyć w życiu gospodarczym, społecznym, ekonomicznym i politycznym społeczeństwa, do którego należy. Podmiotem wykluczenia społecznego jest przede wszystkim jednostka, która na drodze realizacji własnego humanitas została wykluczona w sposób przez siebie zawiniony lub doznała wykluczenia z powodu niewłaściwej polityki państwa. Do najważniejszych problemów lokujących się w obrębie wykluczenia autor zalicza: niepełnosprawność, bezrobocie, bezdomność, uzależnienia, samotność i ubóstwo. Scharakteryzowano przywołane powyżej obszary wykluczenia oraz podjęto próbę wskazania sposobów pomocy jednostkom, które stały się ofiarami wykluczenia. Podstawową instytucją pomagającą tym osobom jest pomoc społeczna, której pierwszym i podstawowym celem jest ulepszanie życia społecznego. Ważne miejsce zajmują w niej pracownicy socjalni, którzy jako jednostki wykształcone i kompetentne mogą wpływać na lepsze życie człowieka. Niestety, współcześnie nie zawsze w wystarczający sposób zaspokajane są podstawowe potrzeby zagubionych osób. Najsilniej dotykają one grupy i jednostki najsłabsze. Wskutek owych braków w polityce społecznej oraz w jej przedmiotowych zakresach: w polityce ludnościowej, rodzinnej, edukacyjnej, mieszkaniowej, polityce podziału dochodu, zabezpieczenia społecznego, zatrudnienia, następuje erozja najsłabszych ogniw systemu społecznego. Konieczne zatem wydaje się otwarcie polityki państwa na różne problemy społeczne, nie zawsze zawinione przez jednostkę, ale przez system, w którym się ona znalazła.
https://doi.org/10.14746/tim.2012.11.1.5
PDF

Bibliografia

Auleytner J., Polityka społeczna, czyli ujarzmianie chaosu socjalnego, Warszawa 2002.

Bauman Z., Praca konsumpcjonizm i nowi ubodzy, Kraków 2006.

Chojnacka-Szawłowska G., Szawłowski K., Rehabilitacja, Warszawa 1994.

Czapiński J., Panek T. (red.), Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa 2005.

Czapliński P., Raport o stanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Polsce, Warszawa 2010.

Danecka M., Sytuacja na rynku pracy, w: Ocena postępów Polski w zakresie spójności z Unią Europejską. Raport CASE, Warszawa 2007.

Drążek A., Drążek E., Co warto wiedzieć o narkotykach i terapiach przeciwdziałających temu uzależnieniu,

w: Patologie naszych czasów A. Drążek, E. Drążek red., Białystok 2007.

Drążek E., Drążek A., Uwagi na temat alkoholizmu, czyli trucizna w akcji, w: Patologie naszych czasów

A. Drążek, E. Drążek red., Białystok 2007.

Duracz-Walczak A., Bezdomność w Polsce. O ujednolicenie pojęć, „Polityka Społeczna” 5-6 (1998).

Dyczewski L., Teoretyczna i praktyczna rola kościoła katolickiego w walce z ubóstwem , Polska bieda. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie, Warszawa 1996.

Frąckiewicz L., Wykluczenie społeczne w skali mikro i makroregionalnej, w: Wykluczenie społeczne, L. Frąckiewicz red., Katowice 2005.

Gęsicka G., Długoterminowe bezrobocie , „Rynek Pracy” 11-12(1992).

Giddens A., Socjologia, Warszawa 2006.

Gierszewska R., Pomoc społeczna, w: Leksykon polityki społecznej, Warszawa 2002.

Golimowska S., Od ubóstwa do wykluczenia społecznego, „Polityka Społeczna” 11-12 (2006).

Kazimierczak T., Łuczyńska M., Wprowadzenie do pomocy społecznej, Katowice 1998.

Kazimierczak T., Praca socjalna, Miedzy upośledzeniem społecznym a obywatelskością, Katowice 2006.

Kocowski T., Potrzeby Człowieka. Koncepcja systemowa, Warszawa-Wrocław 1982.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Kowalik S., Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Katowice 1999.

Kowalski J.K., Bezrobocie może wynosić tylko 7%, „The Wall Streeet Journal Polska”, 26 czerwca 2007.

Lister R., Bieda, Warszawa 2007.

Materiały z konferencji prasowej z dn. 28 stycznia 2010, GUS, Departament Warunków Życia.

Młyński J., Człowiek wobec pomocy... Zarys pracy socjalnej, Tarnów 2009.

Młyński J., Deprywacja społeczna a praca socjalna. Komplementarność zjawisk czy znaczna różnica, „Praca Socjalna” 4 (2008).

Moczuk E., Bezdomność jako problem społeczny w świadomości osób bezdomnych, „Po¬lityka Społeczna” 10 (2000).

Ochocki A., Demograficzne i przestrzenne aspekty ubóstwa, w: Przeciw ubóstwu i bezrobociu: lokalne inicjatywy obywatelskie J. Hrynkiewicz (red.), Warszawa 2002.

Ochocki A., Zagrożenie trwałym ubóstwem rodzin i gospodarstw domowych w Polsce, w: Rodzina Polska u progu trzeciego tysiąclecia W. Majkowski (red.), Warszawa 2003.

Panek T., Ubóstwo: od definicji do pomiaru, w: Polityka społeczna globalna i lokalna, Kurzynowski A. (red.), Warszawa 2000.

Poławski P., Obrazy bezdomnych i bezdomności. Instytucjonalizacja reakcji na problem społeczny, „Polityka Społeczna” 1(2001).

Ringen S., The Possibility of Politics, Oxford 1987.

Sen A., Rozwój i wolność, Poznań 2002.

Smykowska D., Instytucje wsparcia społecznego, Łódź, 2007.

Stopa bezrobocia w latach 1990-2007, w: GUS, http://www.stat.gov.p]/gus/45_ 677_PLK_HTML.htm

Sutton C., Psychologia dla pracowników socjalnych, Gdańsk 2004.

Szukiełojć-Bieńkuńska A., Ubóstwo w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej – podstawowe fakty i dane, w: http://eapn.org.pl/ z dn. 19.08.2011.

Szylko-Skoczny M., Bezrobocie jako kwestia społeczna, Warszawa 1987.

Szylko-Skoczny M., Diagnoza społeczna, Warszawa 2005.

Tarkowska E. (red.), Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Pol¬sce, Warszawa 2000.

Toczyński W. (red.),Natura i kwestia ubóstwa, , Gdańsk-Warszawa 1991.

Ustawa o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r., (Dz.U. M 64, póz. 593 z dnia 15 kwietnia 2004 r.).

Ustawa o promocji zatrudnienia z 20 kwietnia 2004 Art.2 ust l . pkt.2

Warunki życia ludności w 2004, 2005 r., GUS, Warszawa, 2006.

Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa 2005.

Woronowicz B., Alkoholizm jest chorobą, Warszawa 1990.

Zabłocki K.J., Psychologiczne i społeczne wyznaczniki rehabilitacji zawodowej inwalidów, Warszawa 1995.

Zasięg ubóstwa materialnego w 2005 r. w: GUS, Warszawa 2007.