Abstract
W 2004 r. Papieska Rada Kultury wydała dokument Gdzie jest twój Bóg? Wiara chrześcijańska wobec wezwania indyferentyzmu religijnego. W dokumencie tym zwrócono uwagę na dramat duchowy naszych czasów, polegający na cichym odchodzeniu całych grup ludzi od praktyk religijnych i utracie ich związku z wiarą. Sytuacja ta powoduje, że Kościół jest współcześnie bardziej konfrontowany z indyferentyzmem i praktyczną niewiarą niż z ateizmem, który znajduje się w defensywie. W związku z tym jego zadaniem jest poznanie przyczyn i skutków tego zjawiska oraz poszukiwanie właściwych sposobów reagowania. Kwestia ta jest szczególnie aktualnym problemem w nowych krajach związkowych Republiki Federalnej Niemiec.
O ile zjawisko ateizmu, które jest rozpowszechniane za pomocą różnych akcji i publikacji oraz jest stosunkowo łatwe do zidentyfikowania, a konfrontacja z nim jest możliwa dzięki całemu arsenałowi argumentów, to zjawisko indyferentyzmu religijnego stanowi dla teologii poważniejszy i bardziej złożony problem, jak dotąd słabo opracowany. Niniejszy artykuł ukazuje zagadnienie indyferentyzmu religijnego z perspektywy nowych krajów związkowych Niemiec. W trzech punktach autor dokonuje charakterystyki zjawiska indyferentyzmu religijnego w Niemczech Wschodnich oraz ukazuje, w jakim sensie może ono być szansą i wezwaniem dla działalności misyjnej Kościoła, przedstawiając możliwe strategie podejścia do niego, zarówno ze strony teologii katolickiej, jak i przepowiadania.
Literaturhinweise
Berger P. L., An die Stelle von Gewißheiten sind Meinungen getreten. Der Taumel der Befrei- ung und das wachsende Unbehagen darüber, „Frankfurter Allgemeine Zeitung“ vom 7.5.1998, Nr. 105, 14.
Comte-Sponville A., Woran glaubt ein Atheist? Spiritualität ohne Gott, Zürich 2009.
Davie G., Religion in modern Europe. A memory mutates, Oxford 2000.
Froese P., Pfaff S., Explaining a religious anomaly. A historical analysis of secula- rization in Eastern Germany, “Journal for the scientific study of religion” 44 (2005) nr. 4, 397-422.
Halík T., Geduld mit Gott. Die Geschichte von Zachäus heute, Freiburg i. Br. 42011.
Holm N. G., Einführung in die Religionspsychologie, München 1990.
Jaspers K., Philosophie, Bd. 2 („Existenzer- hellung“), Berlin 41973.
Jüngel E., Reden für die Stadt. Zum Verhältnis von Christengemeinde und Bürgergemeinde, München 1978.
Kaplánek M., Entfremdete oder vom christlichen Glauben unberührte Jugend?, in: M. Widl, M. Kaplánek, Jugend – Kirche – Atheismus. Brückenschläge zwischen Ostdeutschland und Tschechien, Ćeske Budejovice – Erfurt 2006, S. 88-98.
Moser T., Gottesvergiftung, Frankfurt 1976.
Pollack D., Säkularisierung – ein moderner Mythos?, Tübingen 2003.
Rahner K., Meditation über das Wort „Gott“, in: Wer ist das eigentlich – Gott?, Hg. H.J. Schultz, München 1969, S. 13-21.
Ratzinger J., Salz der Erde. Christentum und katholische Kirche an der Jahrtausendwende. Ein Gespräch mit Peter Seewald, Stuttgart 41996.
Schaeffler R., Erfahrung als Dialog mit der Wirklichkeit. Eine Untersuchung zur Logik der Erfahrung, Freiburg i. Br. – München 1995.
Tiefensee E., „Religiös unmusikalisch“. Zu einer Metapher Max Webers, in: Zeiten des Übergangs(FS Franz Georg Friemel), Hg. B. Pittner, A. Wollbold, “Erfurter Theologische Studien” 80, Leipzig 2000, S. 119-136.
Weil S., Zeugnis für das Gute. Spiritualität einer Philosophin (Klassiker der Meditation), Zürich-Düsseldorf 1998.
Welte B., Grundfragen der Religion, Leipzig 1981.
Wohlrab-Sahr M., Religionslosigkeit als Thema der Religionssoziologie, „Pastoraltheo- logie“ 90 (2001), S. 152-167.
Zulehner P. M., Denz H., Wie Europa lebt und glaubt. Europäische Wertestudie, Düsseldorf 1994.
Lizenz
Prawa autorskie są zastrzeżone