Słowa kluczowe
kult
luteranie
kalwiniści
purytanie
metodyści
zielonoświątkowcy
Jak cytować
Abstrakt
Dla Lutra praca była powołaniem, Kalwin zaś przez pracę podkreślał potrzebę uwielbienia Boga. Od czasu propozycji Webera i Troeltscha teologię pracy i pochodzenie kapitalizmu omawiano i badano w różnych denominacjach protestanckich, takich jak luteranie, kalwiniści, purytanie i metodyści. U niniejszych wybranych kilku ostatnich teologów protestanckich doceniamy ciągłość i ewolucję w teologii pracy, które prowadzą nas do dziedzictwa zielonoświątkowego w naszych czasach. Niektóre perspektywy powracają do koncepcji contemptus mundi, którą odrzucił Luter, jednak odkrycie działania Ducha Świętego w codziennej pracy wymaga zielonoświątkowej teologii pracy.
Bibliografia
Archer, Kenneth J. 2016. A Global Pentecostal Theological Methodology: Worship, Witness, and Work. Dostęp: 5.11.2022. https://www.academia.edu/28435219/A_Global_Pentecostal_Theological_Methodology_Worship_Witness_and_Work
Atkinson, Tyler. 2015. Singing at the Winepress: Ecclesiastes and the ethics of work. New York: Bloomsbury T & T Clark.
Barth, Karl. 1947. Kirliche Dogmatik. III/4. Zürich: Evangelischer Verlag.
Baxter, Richard. 1707. Christian Directory. The Practical Works of the late Reverend and Pious Mr Richard Baxter. London: T. Parkhurft - I. Robinson - I. Lawrence.
Bienert, Walther. 1956. Die Arbeit nach der Lehre der Bibel: ein Beitrag zur evangelischen Sozialethik. Stuttgart: EvanglischesVerlagswerk.
Blanco-Sarto, Pablo. 2008. "El ministerio en Lutero, Trento y Vaticano II. Un recorrido históricodogmático". Scriptatheologica, 40 (3), 733-776. Dostęp: 5.11.2022. https://revistas.unav.edu/index.php/scripta-theologica/article/view/10752 https://doi.org/10.15581/006.40.10752
Bonhoeffer, Dietrich. 1949. Ethik. München: Kaiser.
Brock, Brian. 2010. Christian Ethics in a Technological Age. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company.
Brown, William P. 2000. Ecclesiastes. Interpretation: A Bible Commentary for Teaching and Preaching. Louisville: John Knox Press.
Brunner, Emil. 1932. Das Gebot und die Ordnungen. Entwurf einer protestantisch-theologischen Ethik. Tübingen: J.C.B. Mohr.
Calvin, John. 2014. Institutes of the Christian Religion (=Inst.). Carlisle, PA: Banner of Truth.
Coulter, Dale M. 2017. "By faith alone: Pentecostals, Wesley, and the reformation". Journal of the European Pentecostal Theological Association, 37 (2), 123-134. doi: https://doi.org/10.1080/18124461.2017.1350911 [05.11.2022].
De Monticelli, Roberta. 1997. "Jean Calvin et la tristerichesse: Du travail, du loisir et du salut de l'âme". Revue de Théologie et de Philosophie, 129 (1), 51-66. Dostęp: 5.11.2022 https://www.jstor.org/stable/44358280.
Hart, Ian. 1995a. "The Teaching of Luther and Calvin about Ordinary Work: 1. Martin Luther (1483-1546)". Evangelical Quarterly, 67(1), 35-52. https://doi.org/10.1163/27725472-06701003
Hart, Ian. 1995b. "The Teaching of Luther and Calvin about Ordinary Work: 2. John Calvin (1509-64)". Evangelical Quarterly 67 (2), 121-135. https://doi.org/10.1163/27725472-06702003
Hart, Ian. 1995c. "The Teaching of Puritans about Ordinary Work". Evangelical Quarterly, 67(3), 195-209. https://doi.org/10.1163/27725472-06703002
Jensen, David H. 2006. Responsive Labor. A Theology of Work. Louisville: Westminster John Knox Press.
Kay, William K. 2017. "Luther and Pentecostalism". Journal of the European Pentecostal Theological Association, 37(2), 5-97. doi: https://doi.org/10.1080/18124461.2017.1329893 [05.11.2022].
Luther's Works. 1958. Saint Louis: Concordia (vols. 1-30).
Luther's Works. 1966. Philadelphia: Concordia (vols. 31-54).
Meireis, Torsten. 1997. "Arbeit, Identität und Verheißung: gelegentliche Gedanken zu einem protestantischen Thema". Problemwahrnehmungen, 110-121.
Meireis, Torsten. 2011. "Drei Irrtümer über die Arbeit: "Arbeit macht das Leben süß ... der nur hat Bekümmerniß, der die Arbeit haßt", Zeitzeichen, 12 (5), 27-29.
Perkin, William. 1584-1984. Works. Cambridge: C.U.P.
Petersen, Douglas. 2014. "Work, Word and Wonder as a Holistic Ministry". W: Pentecostal Mission and Global Christianity, edited by Wonsuk Ma, Veli-Matti Kärkkäinen and J. Kwabena Asamoah-Gyadu, 254-271. Oxford: Regnum Edimburg Centenary Series.
Power, Graham and Forster, Dion. 2010. Transform your work life: Turn your ordinary day into an extraordinary calling. Cape Town: Struik Christian Books.
Puhl, Stephan. 1998. "Zur Spiritualität der Arbeit". Die neue Ordnung, 52 (6), 438-449.
Rogers, Richard. 1983. A Commentary of Judges (1615 edition). Edimburgh: The Banner of Truth Trust.
Ryken, Leland. 1986. Worldly Saints: The Puritans as They Really Were, Grand Rapids: Zondervan Publishing House.
Sebastian, Daniel F. 2019. "The economy is a spirit world: Spirit of scarcity, spirit of god." Journal of the European Pentecostal Theological Association, 39 (1), 62-78. https://doi.org/10.1080/18124461.2018.1543789
Tawney, Richard H. 1926. Religion and Rise of Capitalism. London: Pelican.
Tyndale, William. 1848. Works 1. Cambridge: C.U.P.
Troeltsch, Ernst. 1923. "Die Soziallehren der christlichen Kirchen und Gruppen (1912)". W: Gesammelte Schriften. Bd. 1, 767-793. Tübingen: Mohr.
Van Hoorn, André and Maseland, Robbert. 2013. "Does a Protestant work ethic exist? Evidence from the well-being effect of unemployment." Journal of Economic Behavior & Organization, 91, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.jebo.2013.03.038
Veith, Gene E. 2002. God at Work: Your Christian Vocation in All of Life. Wheaton: Crossway.
Volf, Miroslav. 2001. Work in the Spirit: Toward a Theology of Work. Eugene: Wipf and Stock.
Wallece, Ronald S. 1959. Calvin's Doctrine of the Christian Life, London: Oliver and Boyd.
Watson, Thomas. 1971. The Beatitudes. An Exposition of Matthew 5:1-12 (1660). Edimburgh: The Banner of Truth Trust.
Watson, Thomas. 1065. The Commandments. London: The Banner of Truth Trust.
Weber, Max. Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus. Published in Archiv für Sozialwissenschaften und Sozialpolitik XX und XXI (I.: Das Problem, 1904, 1-51
II.: Die Berufsethik des asketischen Protestantismus, 1905, 1-110), later in Bodenheim, 2000: we quote this edition with ist numbers. Weimarer Ausgabe 1883-2009. Weimar: H. Böhlaus.
Witherington, Ben III. 2011. Work: a Kingdom Perspective on Labor.Grand Rapids: Eerdmans.
Zwingmann, Christian and Utsch, Michael. 2019. "Spiritualität und Soziale Arbeit". Spiritual care, 8 (2), 129-140. https://doi.org/10.1515/spircare-2019-0008
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Pablo Blanco-Sarto
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Teologia i Moralność są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Teologia i Moralność udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w Teologii i Moralności pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).