Keywords
aging society
family
old age
grandparents
exclusion
alienation
the value of old age
solidarity with seniors
pastoral care for the elderly
How to Cite
Abstract
In the twenty-first century, the teaching of Pope Francis, and earlier John Paul II and Benedict XVI, by showing the role and place of the elderly in society, restores respect for them. The Pope wants the elderly to be respected and cared for with proper attention. It proves that the elderly are not only beneficiaries but also donors. Therefore, seniors are a valuable support for younger generations, because they bring wisdom and life experience, family and nation history, and are also witnesses of faith. According to the Pope, in the past, respect for the elderly was some kind of determinant of humanism. Undoubtedly, this should also be the case now, in order to positively testify to the quality of the 21st century civilization. Thus, the elderly cannot be neglected and rejected.
References
Franciszek. 2013. Solo l’amore ci puosalvare, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.
Franciszek. 2014. Adhortacja apostolska „Evangelii gaudium”.
Franciszek. 2015. Pamięć o przeszłości i przyszłość. Przemówienie podczas spotkania z ludźmi starszymi na placu św. Piotra [28 IX 2014]. Dostęp: 28.08.2015. _i/ przemowienia/starsi2_ 28092014.html.
Franciszek. 2016a. Adhortacja apostolska „Amoris laetitia”.
Franciszek, 2016b. Miłosierdzie to imię Boga. Rozmowa z Andreą Torniellim. Tłumaczenie Joann Ganobis. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
Franciszek. 2016c. Przemówienie do biskupów polskich na Wawelu (27 VII 2016). Dostęp: 10.03.2021. https://www.gosc.pl/doc/3350842/.Pelny-zapis-rozmowy-papieza-z-polskimi-biskupami).
Franciszek. 2016. To nie jest moment, żeby przestać wiosłować. Katecheza podczas audiencji generalnej [11 III 2015], Dostęp 21.05.2016. https://www.rmf24.pl/fakty/swiat/news-franciszek-ostarosci-to-nie-jest-moment-zeby-przestac-wiosl,nId,1695882.
Franciszek. 2017a. Korzenie i pamięć społeczeństwa, Przemówienie podczas audiencji dla członków włoskich organizacji seniorów [15 X 2016]. Dostęp: 21.08.2017. pl/biblioteka /W/WP/franciszek_i/ przemowienia/seniorzy_15102016.html.
Franciszek. 2017. Ludzie starsi to my. Audiencja generalna [4 III 2015]. Dostęp: 3.07.2017.https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/audiencje/ag_04032015.html.
Franciszek. 2019. Musimy się bronić przed kulturą odrzucania. Spotkanie z ludźmi ubogimi, starymi i niepełnosprawnymi w Turynie [21 VI 2015]. Dostęp: 3.09.2019. ttps://opoka.org.pl/ biblioteka- /W/WP/franciszek_i/przemowienia/turyn-ubodzy_21062015.html.
Franciszek. 2020a. Potrzebujemy waszej mądrości i doświadczenia. Przemówienie do członków Narodowego Stowarzyszenia Pracowników w Podeszłym Wieku [16 XII 2019]. Dostęp: 19.09.2020. https://archwwa.pl/wiadomosci/papiez-do-osob-starszych-potrzebujemy-waszejmadrosci-i-doswiadczenia/.
Franciszek. 2020b. Anioł Pański. Godzina Maryi. Rio de Janeiro – Balkon Domu Biskupów, 26 lipca 2013. Dostęp: 7.12.2020.http://www.vatican.va/content/francesco/pl/angelus/2013/documents/papa-francescoangelus_20130726_gmg-rio.html.
Franciszek. 2020c. My starcy. Dostęp: 7.12.2020. https://wiadomosci.onet.pl/swiat/papiezspoleczenstwo-chce-odrzucac-nas-ludzi-starszych/k1y4n9.
Franciszek. 2020d. Najcięższą chorobą, na jaką są narażone osoby starsze, jest opuszczenie. Przesłanie z okazji 20-lecia Papieskiej Akademii «Pro Vita» [19 II 2014]. Dostęp: 7.12.2020. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/starosc_19022014.Html.
Franciszek. 2020e. Przemówienie podczas spotkania z episkopatem Brazylii, Rio de Janeiro, 27.07.2013 r. Dostęp: 19.09.2020. https://w2.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2013/july/documents/papa-francesco20130727_gmg-episcopato-brasile.html.
Franciszek. 2020. Starość nie jest chorobą. Przemówienie do uczestników międzynarodowego kongresu poświęconego duszpasterstwu osób w podeszłym wieku [31 I 2020]. Dostęp: 5.08.2020. https://www.osservatoreromano.va/pl/news/2020-03/starosc-nie-jest-choroba.html.
Bartoszek, Antoni. 2005. Starość (aspekt moralny). W: Encyklopedia nauczania moralnego, red. Janusz Nagórny i Krzysztof Jeżyna. 506-508. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
Bołoz, Wojciech. 1998. Promocja osoby w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, Ofi cyna Wydawniczo-Poligrafi czna „Adam”.
Duda, Marian. 2013. Przemoc wobec ludzi starszych. Wybrane zagadnienia. Sosnowieckie Studia Teologiczne, 10, 57-72.
Dyczewski, Leon. 2013. Starość. Aspekt społeczny. W: Encyklopedia katolicka. 856-858. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Fiałkowski, Marek. 2016. Papieża Franciszka inspiracje dla duszpasterstwa młodzieży. Polonia Sacra,4, 87-99.
Halicka, Małgorzata. 1999. Wiek podeszły społeczeństwa: aspekty demografi czne. Ethos, 3, 138--148.
Leonowicz, J. 1998. Duszpasterstwo ludzi starych. W: Duszpasterstwo specjalne, red. Ryszard Kamiński i Bogusław Drożdż. 39-54. Lublin: Atla 2.
Lewicka, Joanna. 2019. Wartość doświadczenia osób starszych dla rozwoju ludzi młodych w nauczaniu papieża Franciszka. Colloquia Theologica Ottoniana, 1, 99-113.
Madeja-Bień, Kamila et all. 2017. Wybrane skutki wykluczenia społecznego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4, 39-48.
Reroń, Tadeusz. 2000. Godność i misja człowieka starszego. W: W kręgu chrześcijańskiego orędzia moralnego, red. Marian Biskup i Tadeusz Reroń. 557-577. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
Szafulski, Andrzej. 1999. Godność człowieka w podeszłym wieku. Wrocławski Przegląd Teologiczny, 7, 107-115.
Ślipko, Tadeusz. 1999. Sens życia – sens starości w chrześcijaństwie. Ethos, 3, 15-18.
Zwoliński, Andrzej. 2005. Starość. W: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania społecznego, red. Andrzej
Zwoliński. 484-493. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
License
Copyright (c) 2020 Andrzej Szafulski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.