Słowa kluczowe
ubóstwo
konsumpcja w ubóstwie
styl życia stygmatyzacja społeczna
podstawowe potrzeby
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł jest analizą wypowiedzi osób ubogich i ich wspomnień zawartych w polskich pamiętnikach bezrobotnych, które zostały opublikowane w latach 30. i w latach 2003-2006. Głównym zagadnieniem analizowanym w ramach badań jest problem ograniczonej konsumpcji w ubóstwie i poszukiwanie podobieństw i różnic w funkcjonowaniu zubożałych ludzi w różnych kontekstach kulturowych i społecznych. Głównym tematem jest refleksja na temat konsumpcyjnego stylu życia osób ubogich. Nie są oni wykluczeni z nabywania dóbr ani też z obserwowania nabywania,jako postawy trwale zadomowionej we współczesnej kulturze konsumpcyjnej.
W artykule analizowana jest rola konsumpcji w życiu ubogich, nabywanie dóbr i ograniczenia w zaspokajaniu podstawowych potrzeb. Wiąże się to również ze stygmatyzacją społeczną osób nazywanych konsumentami z „usterką”. Artykuł pokazuje realną i pozorowaną konsumpcję w ubóstwie. Wyniki badań przedstawione w artykule ujawniają złożoność problemu ubóstwa, które jest związane z czymś więcej niż tylko brakiem spełnienia podstawowych potrzeb.
Bibliografia
Baraniecka K. (2003), Mix Mex. Zapiski antropologiczne z Meksyku, red. K. Baraniecka, A. Hummel, A. Wądołowska, Kęty.
Bjørkøe J. (1998), Nowe ubóstwo, Kopenhaga.
„Business Week” (2002) edycja polska, nr 11.
Fromm E. (1997), Mieć czy być, tłum. J. Karłowski, Poznań.
Gdula M. (2010), Wokół pojęcia wykluczenia w naukach społecznych, w: Jednostka zakorzeniona? Wykorzeniona, red. A. Lompart, Warszawa, s. 78-89.
Golka M. (2001), Nowe style zachowań, Poznań.
Golka M. (2008), Bariery w komunikowaniu i społeczeństwo (dez)informacyjne, Warszawa.
Golka M. (2012), Cywilizacja współczesna i globalne problemy, Warszawa.
Habachi R. (1969), U źródeł człowieczeństwa, tłum. W. Sukiennicka, Warszawa.
Hirszowicz M., Neyman E. (1997), Państwo opatrznościowe i jego ofiary, „Studia Socjologiczne” nr 3, s. 71-100.
Jacyno M. (1997), Kontrkultura ubóstwa. Pierre’a Bourdieu koncepcja reprodukcji klas społecznych a problem reprodukcji otwartej, „Studia Socjologiczne” nr 3, IFiS PAN, Warszawa, s. 101-121.
Jacyno M., Szulżycka A. (1999), Dzieciństwo. Doświadczenie bez świata, Warszawa.
Kawczyńska-Butrym Z. (2003), Problemy pracy socjalnej w wiejskich enklawach ubóstwa, w: Działanie społeczne w pracy socjalnej na progu XXI wieku, red. E. Kantowicz, A. Olubiński, Toruń, s. 111-120.
Lewis O. (1964), Sanchez i jego dzieci. Autobiografia rodziny meksykańskiej, tłum. A. Frybesowa, Warszawa.
Lewis O. (1970), Rodzina Martinezów. Życie meksykańskiego chłopa, tłum. J. Olędzka, PIW, Warszawa.
Mahler F. (1993), Maldevelopment and marginality, w: Insights into maldevelopment. Reconsidering the Idea of Progress, red. J. Danecki, Warszawa, s. 192-209.
Mróz B. (2009), Consumo ergo sum? Rola konsumpcjonizmu we współczesnych społeczeństwach, w: Oblicza konsumpcjonizmu, red. B. Mróz, Warszawa s. 13-23.
Pamiętniki bezrobotnych (1967), t. 1, Warszawa.
Pamiętniki bezrobotnych. Materiały konkursowe prace nagrodzone (2003a), t. 1, oprac. i wstęp A. Budzyński, Warszawa.
Pamiętniki bezrobotnych. Materiały konkursowe prace nagrodzone i wyróżnione (2003b), t. 2, oprac. i wstęp A. Budzyński, Warszawa.
Pamiętniki bezrobotnych. Materiały konkursowe prace wyróżnione (2005a), t. 3, oprac. i wstęp A. Budzyński, Warszawa.
Pamiętniki bezrobotnych. Materiały konkursowe prace wyróżnione (2005b), t. 4, oprac. i wstęp A. Budzyński. Warszawa.
Pamiętniki bezrobotnych. Materiały konkursowe (2006), t. 5, oprac. i wstęp A. Budzyński, Warszawa.
Palska H. (2010), Znaczenie izolacji przestrzennej dla kształtowania i transmisji międzygeneracyjnej kultury ubóstwa, w: Kulturowe aspekty struktury społecznej. Fundamenty konstrukcje fasady, red. P. Gliński, I. Sadowski, A. Zawistowska, Warszawa.
Sen A. (2002), Rozwój i wolność, tłum. J. Łoziński, Poznań.
Socha K. (2009), Wpływ konsumpcjonizmu na styl życia społeczności wsi popegeerowskiej Pomorza w świetle badań empirycznych, w: Consumo ergo sum? Rola konsumpcjonizmu we współczesnych społeczeństwach, Oblicza konsumpcjonizmu, red. B. Mróz, Warszawa, s. 97-113.
Strinati D. (1998), Wprowadzenie do kultury popularnej, tłum. W.J. Burszta, Poznań.
Tarkowska E. (1999), Świat społeczny biednych a koncepcja kultury ubóstwa, „Polityka Społeczna” nr 11-12, s. 3-6.
Tarkowska E. (2000), Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, Warszawa.
Tarkowska E. (2006), Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Koncepcje i polskie problemy, w: Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian, red. J. Wasilewski, Warszawa.
Tischner J. (1993), Nieszczęsny dar wolności, Kraków.
Forbes, https://www.forbes.pl/finanse/rozmiary-ubostwa-w-polsce-w-2018-roku/qzckg09 [dostęp: 13.04.2019a].
Forbes, https://www.forbes.pl/gospodarka/marnowanie-zywnosci-w-polsce-dane-z-2018-r/8etbgkq [dostęp: 13.04.2019r.].
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.