Wybrane aspekty ochrony ludności cywilnej podczas konfliktów zbrojnych w świetle Konwencji genewskich i Protokołów dodatkowych
okładka Zeszyt Prawniczy UAM nr 11
PDF

Słowa kluczowe

ludność cywilna
konflikty zbrojne
międzynarodowe prawo humanitarne

Jak cytować

Chrząścik, W. (2022). Wybrane aspekty ochrony ludności cywilnej podczas konfliktów zbrojnych w świetle Konwencji genewskich i Protokołów dodatkowych. Zeszyt Prawniczy UAM, (11), 59–74. https://doi.org/10.14746/zpuam.2021.11.4

Abstrakt

Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych stanowi obecnie ugruntowane ramy prawne dla ochrony ludności cywilnej i osób cywilnych w czasie konfliktów zbrojnych. Ochrona ludności cywilnej jest współcześnie jednym z najważniejszych i jednocześnie najtrudniejszych celów stawianych prawu humanitarnemu. Spośród wszystkich regulacji szczególne znaczenie posiadają Konwencje genewskie z 1949 r. i oba Protokoły dodatkowe z 1977 r. stanowiące swoisty rdzeń tej ochrony. Jasno określają one zasady postępowania sił zbrojnych stron konfliktu w stosunku do autochtonicznej ludności cywilnej, cudzoziemców, osób poddanych specjalnej lub szczególnej ochronie, zarówno w sytuacji bezpośrednich działań zbrojnych, jak i w trakcie okupacji wojennej. Wreszcie akty te dostarczają również możliwości wykorzystania alternatywnych sposobów ochrony osób i obiektów cywilnych, choćby w postaci ustanowienia stref zdemilitaryzowanych czy zasad pokojowej ewakuacji obszarów wysokiego ryzyka.

https://doi.org/10.14746/zpuam.2021.11.4
PDF

Bibliografia

Antonowicz, L. (2015). Podręcznik prawa międzynarodowego. Warszawa.

Barcik, J. (2019). Ius in bello, [w:] J. Barcik, T. Srogosz, Prawo międzynarodowe publiczne. Warszawa: 689.

Bierzanek, R. (2004). Prawo konfliktów zbrojnych, [w:] R. Bierzanek, J. Symonides, Prawo międzynarodowe publiczne. Warszawa: 409.

Góralczyk, W., Sawicki, S. (2017). Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie. Warszawa.

Łubiński, P. (2014). Ochrona ludności cywilnej. Ochrona uchodźców, [w:] Z. Falkowski, M. Marcinko (red.), Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych. Warszawa: 209.

Marcinko, M. (2019). Normatywny paradygmat prowadzenia działań zbrojnych w niemiędzynarodowym konflikcie zbrojnym. Wrocław.

Milik, P. (2017). Podstawy międzynarodowego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych, [w:] W. Kitler, D. Nowak, M. Stepnowska (red.), Prawo wojskowe. Warszawa: 96.

Mojsiewicz, C. (red.) (1998). Leksykon współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych. Wrocław.

Stawarz, N. (2020). Bestie w ludzkiej skórze. Japońskie zbrodnie w czasie II wojny światowej 10.10.2020. <https://old.histmag.org/Bestie-w-ludzkiej-skorze.-Japonskie-zbrodnie-w-czasie-II-wojny-swiatowej-21009>.

Szpak, A. (2009). „Ludność cywilna” w kontekście zbrodni przeciwko ludzkości w orzeczeniu Międzynarodowego Trybunału Karnego ds. Zbrodni w b. Jugosławii w sprawie Milana Marticia (2008). Przegląd Prawa Publicznego 6: 62-68.

Wiatr, K. (2008). Afrykańskie organizacje humanitarne krytykują misję pokojową w Darfurze 10.10.2020. <http://www.psz.pl/130-afryka/afrykanskie-organizacje-humanitarne-krytykuja-misje-pokojowa-w-darfurze>.