Słowa kluczowe
odpowiedzialność deliktowa
wina
bezprawność
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł dotyczy kwestii rozumienia przesłanki bezprawności w reżimie odpowiedzialności deliktowej jako bezprawności względnej. Stanowi analizę dotychczasowego dorobku doktryny i orzecznictwa. Porusza również zagadnienia obecne w najnowszym orzecznictwie dotyczące odpowiedzialności państwa za naruszenie norm jakości powietrza. Celem opracowania jest odpowiedź na pytanie, czy przyjęcie koncepcji bezprawności względnej jest odpowiednim narzędziem do zawężania zakresu odpowiedzialności odszkodowawczej, a także czy rozumienie przesłanki bezprawności jako zjawiska względnego jest odpowiednim sposobem wykładni przepisów polskiego Kodeksu cywilnego. Autor stoi na stanowisku, że używanie mechanizmów zawężających zakres odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych jest niezbędne ze względu na zwiększanie się liczby zjawisk mogących powodować masowe formułowanie roszczeń odszkodowawczych. Zdaniem autora koncepcja względnego charakteru bezprawności deliktowej jest w tym zakresie odpowiednim narzędziem.
Bibliografia
Ciućkowska, K. (2022). Smog a dobra osobiste. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20. „Orzecznictwo Sądów Polskich” 22(11). LEX/el. DOI: https://doi.org/10.12775/SIT.2020.036
Fuchs, B. (2018). Komentarz do art. 355, [w:] M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3: Zobowiązania. Część ogólna (art. 353–534). LEX/el.
Jastrzębski, J. (2007). O granicach kompensacji, [w:] J. Jastrzębski (red.), Odpowiedzialność odszkodowawcza. Warszawa: 1–21.
Kaliński, M. (2016). Bezprawność jako przesłanka odpowiedzialności deliktowej. Glosa do wyroku SN z dnia 14 lutego 2013 r., II CNP 50/12. „Przegląd Sądowy” 16(2): 109–114.
Kaliński, M. (2018). Bezprawność względna, [w:] A. Olejniczak (red.), System Prawa Prywatnego, t. 6. Warszawa: 58–61.
Kaliński, M. (2021). Treść i rodzaje świadczenia, [w:] A. Brzozowski, J. Jastrzębski, M. Kaliński, E. Skowrońska-Bocian, Zobowiązania. Część ogólna. Warszawa: 49–107.
Kasprzyk, R. (1988). Bezprawność względna. „Studia Prawnicze / The Legal Studies” 3(97): 149–172. DOI: https://doi.org/10.37232/sp.1988.3.5
Lackoroński, B. (2009). Cywilne prawo – odpowiedzialność Skarbu Państwa z tytułu ustanowienia zarządu komisarycznego przedsiębiorstwa państwowego – koncepcja „bezprawności względnej” na gruncie art. 415 k.c. Glosa do wyroku SN z dnia 24 września 2008 r., II CSK 177/08. „Orzecznictwo Sądów Polskich” 10(108). LEX/el.
Lewaszkiewicz-Petrykowska, B. (1969). Wina jako podstawa odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych. „Studia Prawno-Ekonomiczne” 69(2): 87–104.
Owczarek, M. (2004). Problem bezprawności względnej w systemie odpowiedzialności deliktowej. „Palestra” 49(5–6): 36–47.
Ratusznik, P. (2022). O nieprawidłowościach w rozumieniu tzw. bezprawności względnej – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 23.05.2019 r., II CSK 360/18. „Glosa” 22(3): 67–76.
Safjan, M. (2005). Problematyka tzw. bezprawności względnej oraz związku przyczynowego na tle odpowiedzialności za niezgodne z prawem akty normatywne, [w:] L. Ogiło, W. Popiołek, M. Szpunar (red.), Rozprawy prawnicze. Księga Pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana. Kraków: 1321–1338.
Skorupka, A. (2022). Prawo do życia w czystym środowisku. Glosa do uchwały SN z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20. „Przegląd Sądowy” 5: 112–120.
Szczepaniak, R. (2022). Odpowiedzialność odszkodowawcza władz publicznych za skutki zanieczyszczonego powietrza. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20. „Orzecznictwo Sądów Polskich” 22(6): 11–23.
Szpunar, A. (1959). Glosa do orzeczenia SN z 3 marca 1956 r., 2 CR 166/56. OSPiKA 59(7–8): 379–384.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Mateusz Zagórowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.