PERSPEKTYWY AKSJOLOGII PRAWA PRACY W DOBIE GLOBALIZACJI EKONOMICZNEJ

Abstrakt

Problem relacji zachodzącej między uznawaniem obowiązywania prawa a podzielaniem wizji świata, którą chce się realizować w ramach funkcjonowania we wspólnocie, znajduje odbicie w praktyce współczesnego prawa pracy. Jedni bowiem uważają je za narzędzie niezbędne do sprawiedliwego uregulowania stosunków na rynku pracy, inni – za zaburzający sytuację „wolnorynkową” instrument służący wymuszaniu realizacji partykularnych interesów. Ze względu na ekspansję neoliberalnego modelu globalnej gospodarki uzasadnienie obowiązywania prawa pracy stało się kwestią przekraczającą kontekst wyznaczany przez granice państwowe. Dzisiaj, gdy dominuje przekonanie o konieczności oparcia idei rozwoju na zwiększaniu efektywności wymiany handlowej oraz uelastycznieniu relacji zachodzących na rynku pracy, rola międzynarodowego prawa pracy nie polega już na mobilizowaniu państw „rozwijających się” do prowadzenia typowo opiekuńczej polityki zatrudnienia, lecz na dostarczeniu podstaw do bezpośredniego zagwarantowania minimalnych standardów dotyczących warunków pracy we wszystkich częściach świata. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że realizowanie postulatu odpublicznienia kwestii dotyczących zatrudniania przez nadmierne zwiększenie swobody dysponowania pracą przez zatrudniających stoi w sprzeczności z założeniami, na których opiera się porządek prawny państw należących do społeczności międzynarodowej. Wynika to z istnienia wspólnych podstaw aksjologicznych zapewniających podmiotowość uczestnikom rynku pracy i podstawowe prawa pracownicze oraz osobiste.