Abstrakt
Artykuł ma na celu wstępną diagnozę nowych wzorców aktywności kulturalnej Polaków, którzy po 1989 r. znaleźli się w sytuacji silnej dominacji kultury konsumpcyjnej i presji nowego modelu czasu kulturowego. Obserwowana ewolucja zachowań kulturowych ma charakter dwutorowy. Pierwszy kierunek to nurt wielozmysłowej konsumpcji kultury popularnej, dla którego charakterystyczne jest rutynizowanie kultury karnawału, zamykanie się w kulturalnych kapsułach czasu i nacisk na z efektywność gospodarowania czasem wolnym (jego efektem jest presja na koncentrację „wydarzeniowości”). Drugi kierunek to działania wewnątrzwirtualnych subświatów kulturowych, mające bardziej aktywny i twórczy stosunek do współtworzenia kultury, w wielu przypadkach tworzące autonomiczne uniwersum intelektualno-poznawcze, także w wymiarze aksjonormatywnym. Obie nowe formy uczestnictwa w kulturze stają się w Polsce dominujące i przechodzą do głównego nurtu praktyk kulturowych, wypierając inne/starsze formy uczestnictwa.
Bibliografia
Berger, Peter (1988). Zaproszenie do socjologii. Warszawa, PWN.
Brose, Hanns-Georg (2004). An Introduction towards a Culture of Non-Simultaneity?. Time & Society, 13(1): 5-26.
Bukraba-Rylska, Izabella, Burszta, Wojciech (red.) (2011). Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Warszawa, Narodowe Centrum Kultury.
Burszta, Wojciech Józef et al. (2010). Kultura miejska w Polsce z perspektywy interdyscyplinarnych badań jakościowych. Warszawa, Narodowe Centrum Kultury.
Castells, Manuel (2012). Networks of Outrage and Hope: Social Movements in the Internet Age. University of California, Berkeley.
DiMaggio, Paul, Eszter, Hargittai, Russell, Neuman, John, P. Robinson (2001). Social Implications of the Internet. Annual Review of Sociology 27: 307-336.
Kossakowski, Radosław (2013). Kultura na dwóch stopach – karnawałowa rutynizacja i alternatywne subświaty kulturowe. Desk research projektu W jakim czasie kultury żyją Polacy? Nowy rytualizm i budowanie alternatywnych subświatów jako dominujące praktyki kulturowe.
Kozinets, Robert V. (2012). Netnografia. Badania etnograficzne online. Warszawa: PWN.
Krajewski, Marek (2003). Kultury kultury popularnej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Kubicki, Paweł (2011). Nowi mieszczanie w nowej Polsce. Instytut Obywatelski, Warszawa, http://www.instytutobywatelski.pl/wp-content/uploads/2011/05/Ksie%CC%A8ga_mieszcz.pdf [dostęp: 10.11.2012].
Olechnicki, Krzysztof (2009). Fotoblogi, pamiętniki z opcją przekazu. Fotografia i fotoblogerzy w kulturze konsumpcyjnej. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Hartmut, Rosa, Michał, Kaczmarczyk, Tomasz, Szlendak (2010). Głód czasu w kulturze przyspieszenia [wywiad z Hartmutem Rosą]. Studia Socjologiczne 4: 237-244.
Hartmut, Rosa (2013). Social Acceleration: A New Theory of Modernity. New York Chichester, West Sussex: Columbia University Press.
Smith, Thomas Spence (1974). Aestheticism and Social Structure: Style and Social Network in the Dandy Life. American Sociological Review 39(5): 725-743.
Szlendak, Tomasz (2010). Wielozmysłowa kultura iwentu. Skąd się wzięła, czym się objawia i jak w jej ramach oceniać dobra kultury? Kultura Współczesna nr 4: 92-109.
Szlendak, Tomasz, Jacek, Nowiński, Krzysztof, Olechnicki, Arkadiusz, Karwacki, Wojciech, J. Burszta (2012). Dziedzictwo w akcji. Rekonstrukcja historyczna jako sposób uczestnictwa w kulturze. Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
Webb, Darren (2005). Bakhtin at the Seaside: Utopia, Modernity and the Carnivalesque. Theory, Culture & Society 22(3): 121-138.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.