Abstrakt
Badania nad percepcją ryzyka dotyczą bogatego katalogu problemów badawczych. Koncentrują się na identyfikacji determinant percepcji ryzyka, budowie rekomendacji w odniesieniu do komunikowania jego czynników i wreszcie analizie zależności pomiędzy wdrożeniem środków kontrolnych ryzyka a miarami jego percepcji. Niniejszy artykuł zasila ostatni wskazany nurt badawczy. Na podstawie danych pozyskanych w drodze ankiety elektronicznej ustalono, że wysoka ocena mierników percepcji ubezpieczeniowego ryzyka środowiskowego jest statystycznie powiązana z wdrożeniem wybranych środków jego kontroli w ramach systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001 (SZŚ ISO 14001). Najwięcej istotnych statystycznie zależności zidentyfikowano pomiędzy zmiennymi opisującymi mierniki percepcji a zmiennymi dotyczącymi potencjału informacyjnego SZŚ (zmienne potencjału informacyjnego) oraz tymi, które bezpośrednio determinują wielkość ryzyka (zmienne wielkości ryzyka). Jednocześnie nie wszystkie kategorie mierników oceny percepcji ryzyka są w jednakowym stopniu powiązane z częstością wdrożenia działań kontrolnych ryzyka. Najwięcej istotnych statystycznie zależności zidentyfikowano dla zmiennej Subiektywna ocena prawdopodobieństwa realizacji szkody w środowisku lub innego negatywnego wpływu na środowisko.
Finansowanie
Badanie zrealizowane w ramach grantu: Ubezpieczenia gospodarcze i systemy zarządzania środowiskowego zgodne z normą ISO 14001 jako instrumenty zarządzania ryzykiem środowiskowym - analiza relacji, realizowanego na podstawie umowy z Narodowym Centrum Nauki (2016/23/D/HS4/02654)
Bibliografia
Alhakami, A.S., Slovic, P.A. (1994). Psychological study of the inverse relationship between perceived risk and perceived benefit. Risk Analysis 14: 1085–1096.
Allen, D., Coles, E., Kankaanranta, T., Mcmullan, C., Mobach, D., Norman, A., Perko, T., Pylvas, K., Wijngaards, N. (2017). Good practices and innovation in risk communication, [in:] K. Poljansek (ed.), Science for Disaster Risk Management 2017: Knowing Better and Loosing Less. Brussels: 422–440.
Altonoğlu, B.D., Atav, E., Sönmez, S. (2017). The investigation of environmental risk perception and attitudes towards the environment in secondary school students. The Turkish Online Journal of Educational Technology December: 436–444.
Anantho, S. (2008). Risk Perception and Sustainable Development in Thailand. <https://www.academia.edu/7423455/Risk_Perception_and_Sustainable_Development_in_Thailand>.
Aven, T., Renn O. (2010). Risk Management and Governance. New York.
Bamberg, S., Möser, G. (2007). Twenty years after Hines, Hungerford, and Tomera: a new meta--analysis of psycho-social determinants of pro-environmental behavior. Journal of Environmental Psychology 27: 14–25.
Brewer, N.T., Chapman, G.B., Gerrard, M., Gibbons, F.X., McCaul, K.D. (2007). Meta-analysis of the relationship between risk perception and health behaviour: the example of vaccination. Health Psychology 26(2): 136–145.
Chauvin, B., Hermand, D., Mullet, E. (2007). Risk perception and personality facets. Risk Analysis 27(1): 171–185.
Crawford-Brown, D.J. (1999). Risk-Based Environmental Decisions: Methods and Culture. New York.
Gregory, R., Mendelsohn, R. (1993). Perceived risk, dread, and benefits. Risk Analysis 13: 259–264.
Janmaimool, P., Watanabe, T. (2014). Evaluating determinants of environmental risk perception for risk management in contaminated sites. International Journal of Environmental Research and Public Health 11(6): 6291–6313.
Kaczała, M. (2017). Empirical analysis of farmers’ winterkill risk perception, [in:] J. Nešleha, T. Plíhal, K. Urbanovský (eds.), European Financial Systems 2017. Proceedings of the 14th International Scientific Conference. Brno: 281–289.
Kaczała, M. (2019). Systemowe ryzyko suszy rolniczej a ubezpieczenia. Zadania dla państwa. Poznań.
Kasperson, R. (2014). Four questions for risk communication. Journal of Risk Research 17(10): 1233–1239.
Lash, S., Wynne, B. (1992). Risk Society: Towards a New Modernity. London.
Lemkowska, M. (2020). Systemy zarządzania środowiskowego zgodne z wymaganiami normy ISO 14001 na tle wybranych determinant rozwoju rynku ubezpieczeń środowiskowych. Toruń.
Macias, T. (2016). Environmental risk perception among race and ethnic groups in the United States. Ethnicities 16(1): 111–129.
Michalak, J. (2004). Ryzyko a zagrożenie. Materiały z otwartego zebrania naukowego Katedry Ubezpieczeń Akademii Ekonomicznej w Poznaniu z dnia 19.03.2004 r. Poznań.
O’Connor, R.E., Bord, R.J., Fisher, A. (1999). Risk perceptions, general environmental beliefs, and willingness to address climate change. Risk Analysis 19(3): 461–471.
Otway, H., Thomas, K. (1982). Reflections on risk perception and policy. Risk Analysis 2: 69–82.
Renn, O. (2014). Four questions for risk communication: a response to Roger Kasperson. Journal of Risk Research 17(10): 1277–1281.
Rowe, G.R., Frewer, L.J. (2004). Evaluating public participation exercises: a research agenda. Science. Technology & Human Values October: 512–556.
Sandman, P.M. (2012). Responding to Community Outrage: Strategies for Effective Risk Communication. Falls Church.
Seeger, M.W. (2006). Best practices in crisis communication: an expert panel process. Journal of Applied Communication Research 34(3): 232–244.
Shengxiang, S., Qiang, L., Chaoqun, M. (2012). A probability-time & space trade-off model in environmental risk perception. Journal of Risk Research 15(2): 223–234.
Slovic, P. (1987). Perception of Risk. Science 236(4799): 280–285.
Slovic, P., Fischhoff, B., Lichtenstein, S. (1980). Facts and fears: understanding perceived risk, [in:] R.C. Schwing, W.A. Albers (eds.), Societal Risk Assessment: How Safe Is Safe Enough? New York: 181–214.
Toma, L., Mathijs, E. (2007). Environmental risk perception, environmental concern and propensity to participate in organic farming programmes. Journal of Environmental Management 83: 145–157.
Xu, G., Feng, X., Li, Y., Chen, X., Jia, J. (2017). Environmental risk perception and its influence on well-being. Chinese Management Studies 11(1): 35–50.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.