Zakazy korzystania z przedmiotów i urządzeń w sposób prowadzący do osłabienia percepcji uczestników ruchu drogowego: propozycja de lege ferenda
Okładka czasopisma Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, tom 87, nr 2, rok 2025
PDF

Słowa kluczowe

zakaz korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego
trzymanie słuchawki w ręku
percepcja
zatrzymanie pojazdu
oczekiwanie przed sygnalizatorem

Jak cytować

Krzemień, P., & Burtowy, M. (2025). Zakazy korzystania z przedmiotów i urządzeń w sposób prowadzący do osłabienia percepcji uczestników ruchu drogowego: propozycja de lege ferenda. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 87(2), 193–207. https://doi.org/10.14746/rpeis.2025.87.2.11

Liczba wyświetleń: 132


Liczba pobrań: 62

Abstrakt

Autorzy stawiają tezę, że obecne brzmienie przepisów polskiego Prawa o ruchu drogowym, dotyczących korzystania z urządzeń elektronicznych podczas prowadzenia pojazdu oraz wchodzenia i przechodzenia przez jezdnię jest wadliwe, co utrudnia ich egzekwowanie, a przede wszystkim wypacza cel, dla którego powstały. Przechodząc przez kolejne etapy wykładni (językową, systemową, funkcjonalną), odkodowują normę prawną, po czym dokonują analizy literatury zagadnienia i dochodzą do wniosku, iż norma ta nie została prawidłowo wysłowiona. Z niezrozumiałych względów ustawodawca w przypadku kierujących ograniczył przedmiotowe zakazy wyłącznie do telefonu komórkowego, a w sytuacji pieszych – dodatkowo jedynie do urządzeń elektronicznych, a faktycznie istnieje wiele innych przedmiotów, z których korzystanie może spowodować ograniczenie percepcji ruchu drogowego. Autorzy proponują więc nowe przykładowe brzmienie omawianych przepisów, a także zwracają uwagę na wadę regulacji penalizujących omawiane zachowania, gdyż brak możliwości dostosowania kary do okoliczności wykroczenia narusza zasadę proporcjonalności reakcji karnej.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2025.87.2.11
PDF

Bibliografia

Burtowy, M. (2023). Prawo o ruchu drogowym. Komentarz. Wolters Kluwer.

Dworzecki, M. (2020). Deprywacja sensoryczna w ruchu drogowym niebezpieczna redukcja bodźców działających na zmysły. L-Instruktor. Pobrane 6 stycznia 2024, z: https://www.l-instruktor.pl/aktualnosci/marek-dworzecki-deprywacja-sensoryczna-w-ruchu-drogowym.html

Frej, D., Poliak, M., i Krzemień, P. (2025). Increasing Danger at Pedestrian Crossings: The Impact of Mobile Phones on Pedestrian Safety. The Archives of Automotive Engineering, 108(2), 59–84. DOI: https://doi.org/10.14669/AM/200411

Konkolewski, M. (2021, 31 maja). Kociewski – Konkolewski. Wywiad. YOTV. Pobrano 6 stycznia 2024, z: https://www.facebook.com/watch/?v=3831938040262060

Krzemień, P. (2023a). Pieszy stojący nie jest „wchodzącym” – wyniki kontroli NIK. Strefa BRD. Pobrano 6 stycznia 2024, z: https://strefabrd.pl/2023/09/11/pieszy-stojacy-nie-jest-wchodzacym-wyniki-kontroli-nik/

Krzemień, P. (2023b). Pieszy „wchodzący” – zgodne wykładnie: prof. M. Matczaka, glosa mec. W. Matejko i wykład mec. T. Wolfowicza. Strefa BRD. Pobrane 6 stycznia 2024, z: https://strefabrd.pl/2023/04/30/pieszy-wchodzacy-krotka-wykladnia-prof-marcina-matczaka

Krzemień, P. (2023c). Pieszy zbliżający się i zatrzymujący się przed przejściem nie ma pierwszeństwa – wyrok WSA III SA/Łd 75/23 w Łodzi. Strefa BRD. Pobrane 6 stycznia 2024, z: https://strefabrd.pl/2023/09/07/pieszy-zatrzymujacy-sie-przed-przejsciem-nie-ma-pierwszenstwa-wyrok-wsa-iii-sa-ld-75-23-w-lodzi/

Małecki, M. (2018). Jedziesz autem… Dogmaty Karnisty [Blog]. Pobrano 2 grudnia 2024, z: https://www.facebook.com/dogmatykarnisty/posts/906857652828932

Matejko, W. (2023a). Pierwszeństwo pieszego na przejściu dla pieszych. Paragraf na Drodze, 3, 7–35. DOI: https://doi.org/10.4467/15053520PnD.23.012.18936

Matejko, W. (2023b). Pierwszeństwo pieszego na przejściu dla pieszych – nowa publikacja W. Matejko. Strefa BRD. Pobrane 6 stycznia 2024, z: https://strefabrd.pl/2023/12/23/pierwszenstwo-pieszego-na-przejsciu-dla-pieszych-nowa-publikacja-w-matejko/ DOI: https://doi.org/10.4467/15053520PnD.23.012.18936

Matejko, W. (2023c). Zakaz korzystania z telefonu podczas jazdy. Analiza art. 45 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Paragraf na Drodze, 1, 7–28. DOI: https://doi.org/10.4467/15053520PnD.23.015.19422

Matejko, W. (2023d). Zakaz korzystania z telefonu przez kierującego pojazdem. Strefa BRD. Pobrano 6 stycznia 2024, z: https://strefabrd.pl/2023/12/16/zakaz-korzystania-z-telefonu-przez-kierujacego-pojazdem/

Morawski, L. (2010). Zasady wykładni prawa. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa.

Nowikowska, M. (2022). Komentarz do art. 14. W: A. Mezglewski, M. Nowikowska i J. Kurek (2022). Prawo o ruchu drogowym. Komentarz (s. 79–77). C. H. Beck.

Pawelec, K. J. (2020). Bezpieczeństwo i ryzyko w ruchu drogowym. Difin.

Pawelec, K. J., i Krzemień, P. (red). (2023). Opiniowanie w sprawach przestępstw i wykroczeń drogowych. Wolters Kluwer.

Przybysz, P. (2023). Ministerstwo Infrastruktury zaprzecza pierwszeństwu pieszego przed wejściem na przejście dla pieszych. Strefa BRD. Pobrane 6 stycznia 2024, z: https://strefabrd.pl/2023/04/14/ministerstwo-infrastruktury-zaprzecza-pierwszenstwu-pieszego-przed-wejsciem-na-przejscie-dla-pieszych/

Sieklicka, A., Chądzyńska, P., i Iwanowicz, D. (2022). Analiza zachowania kierujących pojazdami na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną w oczekiwaniu na sygnał zielony – studium przypadku w Polsce. Applied Sciences, 12(19), 10133. DOI: https://doi.org/10.3390/app121910133

Słownik języka polskiego PWN. (b.d.). Prowadzić. Pobrane 6 stycznia 2024, z: https://sjp.pwn.pl/slowniki/prowadzić.html

Stefański, R. A. (2017). Zakaz korzystania z telefonu komórkowego podczas kierowania pojazdem. Paragraf na Drodze, 1, 47–57.

Stefański, R. A. (2022). Obowiązki kierujących pojazdami i pieszych przechodzących przez przejście dla pieszych po nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym. Paragraf na Drodze, 1, 7–19. DOI: https://doi.org/10.4467/15053520PnD.22.001.16237

Wronkowska, S. (2003). Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Ars boni et aequi.

Zieliński, M. (2017). Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki. Wolters Kluwer.