Pasek boczny artykułu

Przesłane
2019 listopada 5
Zaakceptowano
2019 listopada 5
Opublikowane
2018 listopada 7
Pobieranie
PDF (English)
Statystyczny
Read Counter : 315 Pobieranie : 175

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Rhetoric was the most important subject of the Old Polish educational system, with its roots tracing back to the tradition of the Ancient Rome. The statement itself is crucial, due to the fact of the orator’s moral and patriotic duties. Therefore, the lectures were focused not only on the technical aspects of rhetoric, but also on morality, religion and political knowledge. The article consists of two main sections. The first section is dedicated to describing the role of the rhetorical education, as well as, the evolution of the relation between rhetoric and history, which had existed from the 1st century A.D. until the first decades of the 18th century, when history began to separate from rhetoric. The second section is dedicated to presenting the history education in practice, on the example of the Jesuit college in Poznań. The analysis of the matter is based on the script of rhetoric lectures given in Poznań in 1679. With regard to the aforementioned manuscript, one could say, that the most important task of history education, was the patriotic and civil upbringing of pupils, so that they could participate in political and cultural activities. History taught at the College in Poznań was mainly dedicated to Poland, and was of practical nature.

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Nowicki, M. (2018). Rhetoric and History in Service of Education in Poland on the Basis of the Script of Rhetoric Lectures at the Jesuit College in Poznań from 1679. Biuletyn Historii Wychowania, (38), 67–80. https://doi.org/10.14746/bhw.2018.38.23
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Akta wizytacji 1660 – 1663, The Archidiocesan Archive in Poznań, sign. AV 12.
  2. BACZEWSKI, S., Szlachectwo. Studium z dziejów idei w piśmiennictwie polskim. Druga połowa XVI wieku–XVII wiek, Lublin 2009.
  3. BEDNARSKI, S., Upadek i odrodzenie szkół jezuickich w Polsce, Kraków 1933.
  4. BIEŃKOWSKI, T., Szkolne wykształcenie retoryczne wobec wymogów praktyki (Uwagi o funkcji retoryki w Polsce w XVI i XVII w.), [in:] Retoryka a literatura, ed. B. OTWINOWSKA, Wrocław 1984.
  5. BIEŃKOWSKI, T., „Bibliotheca selecta de ratione studiorum” Possevina jako teoretyczny fundament kultury kontrreformacji, [in:] Wiek XVII – Kontrreformacja – Barok. Prace z historii kultury, ed. J. PELC, Wrocław 1970.
  6. BIEŃKOWSKI, T., Antyk w literaturze i kulturze staropolskiej (1415–1750). Główne problemy i kierunki recepcji, Wrocław–Warsaw–Kraków–Gdańsk 1976.
  7. BIEŃKOWSKI, T., Kształtowanie publiczności literackiej w szkołach w Polsce w XVI i XVII w., [in:] Publiczność literacka i teatralna w dawnej Polsce, ed. H. DZIECHCIŃSKA, Warsaw–Łódź 1985.
  8. BIEŚ, A.P., Kadry nauczycielskie poznańskiego kolegium w XVI–XVIII wieku. Zarys problematyki, [in:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, ed. R. WITKOWSKI and D. ŻOŁĄDŹ-STRZELCZYK, Poznań 2011.
  9. Capitolium Copiose loquentis sapiae Avitis Poloniae Nobilitatum Stemmatibus Ceris fumosisque Maiorum illustre imaginibus Oratorum Calamo Ingenioque adumbratum ac Konarsciano in Academo Arhitectante Eloquentiae manu erectum ac reseratum Anno [...], 1679 Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, rkps 588 I.⁠
  10. CICERO, M.T., De oratore ad Q. fratrem, Oxoniae post 1696.
  11. JANICKI K., Vitae Regum Polonorum elegiaco carminae descriptae, Cracoviae 1569.
  12. JUDKOWIAK, B., “Teatr i dramat jezuitów”, Kronika Miasta Poznania, 2000, No. 3, p. 22–42.
  13. JUDKOWIAK, B., Kilka uwag na temat teatru poznańskich szkół jezuickich w kontekście ich starań o prawa uniwersyteckie, [in:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku, ed. R. WITKOWSKI and D. ŻOŁĄDŹ-STRZELCZYK, Poznań 2011.
  14. KOT, S., Szkolnictwo parafialne w Małopolsce XVI–XVIII w., Lwów 1912.
  15. LAUXMIN, Z., Praxis Oratoria. Sive Praecaepta Artis Rhetoricae, quae ad componendam orationem scitu necessaria sunt, Monachii 1658.
  16. ŁUKASZEWICZ, J.,Historya szkół w Koronie i w Wielkiem Księstwie Litewskiem od najdawniejszych czasów aż do roku 1794, Poznań 1849, vol. I–III.
  17. MOKRZECKI, L., Początki nauczania historii w okresie I Rzeczypospolitej na tle praktyki stosowanej w szkolnictwie europejskim, [in:] Wokół staropolskiej nauki i oświaty. Gdańsk–Prusy Królewskie–Rzeczpospolita, Gdańsk 2001.
  18. MOKRZECKI., L., PUCHOWSKI, K., Pierwsi nauczyciele historii w szkolnictwie staropolskim, [in:] Nauczyciel historii. Ku nowej formacji dydaktycznej, ed. M. KUJAWSKA, Poznań 1996.
  19. NATOŃSKI, B., Szkolnictwo jezuickie w Polsce w dobie kontrreformacji, [in:] Wiek XVII – Kontrreformacja – Barok. Prace z historii kultury, ed. J. PELC, Wrocław 1970.
  20. NOWICKI, M., “Edukacyjne walory publicznych występów poznańskiej młodzieży szkolnej w X VI–XVIII wieku”, Studia Edukacyjne, 2011, vol. 15, p. 183–195.
  21. OKOŃ, J., Dramat i teatr szkolny. Sceny jezuickie XVII wieku, Wrocław 1970.
  22. OKOŃ., J., Na scenach jezuickich w dawnej Polsce, Warsaw 2006.
  23. PIECHNIK, L., Działalność jezuitów polskich na polu szkolnictwa (1565–1773), [in:] Jezuici a kultura polska, ed. L. GRZEBIEŃ and S. OBIREK, Kraków 1993.
  24. PIECHNIK, L., „Ratio studiorum”: fundament działalności edukacyjnej i naukowej jezuitów, [in:] Wkład jezuitów do nauki i kultury w Rzeczpospolitej Obojga Narodów i pod zaborami, ed. I. STASIEWICZ-JASIUKOWA, Kraków 2004.
  25. PIECHNIK, L., Przemiany w szkolnictwie jezuickim w Polsce XVIII wieku, [in:] Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce: wybór artykułów, ed. J. PASZENDA, Kraków 1994.
  26. POPLATEK, J., Studia z dziejów jezuickiego teatru szkolnego w Polsce, Wrocław 1957.
  27. PREJS, M., Humanizm potrydencki i nowy model kultury katolickiej (manieryzm czy barok?), [in:] Humanistyczne modele kultury nowożytnej wobec dziedzictwa starożytnego, ed. M. PREJS, Warsaw 2010.
  28. PUCHOWSKI, K., Edukacja historyczna w jezuickich kolegiach Rzeczypospolitej 1565–1773, Gdańsk 1999.
  29. QUINTILIANUS, M.F., Institutionis oratoriae libri XII, ed. L. RADEMARCHER, in Aedibus B.G.Tevbneri, Lipsiae 1959.
  30. Ratio atque insitutio studiorum SJ czyli Ustawa szkolna Towarzystwa Jezusowego (1599), ed. K. BARTNICKA, Warsaw 2000.
  31. Ratio atque institutio studiorum Societatis Iesu, Romae 1616.