Pasek boczny artykułu

Przesłane
2020 lutego 5
Opublikowane
2018 grudnia 15
Pobieranie
PDF PDF (English)
Statystyczny
Read Counter : 572 Pobieranie : 566

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Hieronim Baliński’s treatise on upbringing a noble boy, written in 1598, commissioned by Jan Łączyński for his son Kasper, has been used in literature for a long time. It is among the best known educational instructions the Old Polish period. Providing his guidance, Baliński showed exemplary education of a nobility boy. Baliński divided it into stages, taking into account the most important elements: religious and moral, physical and mental education. He also showed how to deal with a child and not discourage him from learning. In his opinion, religious education was of greatest importance as it was necessary for a young child to know God, His goodness, patience, mercy and love of human beings. The first stage of education was home schooling after which Baliński recommended a country school, followed by a trip abroad. A boy should take his first trip to Germany at the age of 12 and stay abroad for 2–3 years. According to Baliński, it was a prelude to the main journey which was to take place after a short stay at home. During the break, a young nobleman should be acquainted with the local law, operations of the court and the Parliament. Around the age of fifteen, a young man with a guardian appointed by his father should go abroad once again, this time to Italy, to develop his education and skills. Upon return from the trip, the young man continued education by transition to the adult life. Baliński recommended a court chancellery and military service. In the treatise he points out how a boy should behave towards other people; he also raised issues related to child nutrition and clothing. What is more, Baliński provided tips on physical development and exercises appropriate for children. The major source of Baliński’s treatise was religious literature although he probably referred to Quintilian’s and Mikołaj Rej’s works. According to his own account, Baliński drew on his experience and numerous conversations. The ideal man, as presented by him, bears resemblance to Rej’s faithful and mediocre “kind-hearted man”.

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Żołądź-Strzelczyk, D. . (2018). „Wychowanie dobre dziecięciu szlacheckiemu” – Hieronim Baliński o edukacji. Biuletyn Historii Wychowania, (39), 7–18. https://doi.org/10.14746/bhw.2018.39.1
Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Referencje

  1. Źródła
  2. Album Academiae Vitebergensis, ed. C. E. Foerstemann, Lipsiae 1841.
  3. Baliński H., O wychowaniu chłopca szlacheckiego, w: Ojcowskie synom przestrogi. Instrukcje rodzicielskie (XVI–XVII w.), wstępem i objaśnieniami opatrzyły D. Żołądź-Strzelczyk i M.E. Kowalczyk, Wrocław 2017, s. 39–58.
  4. Die Matrikel der Universität Leipzig, hrsg. V. G. Erler, t. I, Leipzig 1895.
  5. Korona polska przy złotej wolności… podana przez X. Kaspra Niesieckiego SJ., t. I, Lwów 1728.
  6. Pisma pedagogiczne Polski doby odrodzenia [wybór], oprac. J. Skoczek, Wrocław 1956, s. 362–388.
  7. Radziwiłł K., Informacyja ode mnie Krzysztofa Radziwiłła księcia na Birżach i Dubinkach, hetmana polnego WKs.Lit. z strony dozoru i ćwiczenia syna mego Janusza…, w: Ojcowskie synom przestrogi…, s 198–206.
  8. Rej M., Żywot człowieka poczciwego, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1956.
  9. Sobieski J., Instrukcyja JmćPana Jakuba Sobieskiego […] dana JmćPanu Orchowskiemu, jako dyrektorowi JmćPana Marka, Jana Sobieskich, wojewodziców bełskich, gdy ich na studia do Krakowa oddawał, przez punkta pisana, w: Ojcowskie synom przestrogi…, s. 285–311.
  10. Opracowania
  11. Baczewski S., Idea szlachectwa w twórczości Mikołaj Reja http://www.staropolska.pl/renesans/opracowania/Baczewski.html [dostęp 20.08.2018].
  12. Bodniak S. , Bużeński Hieronim, Polski słownik biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 156–157.
  13. Bodniak S., Baliński Hieronim, Polski słownik biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 237.
  14. Bodniak S., Hieronim Baliński. Nieznany polemista katolicki ze schyłku XVI wieku, „Reformacja w Polsce” 8, 1928.
  15. Bujakowski Z., Dwa pedagogiczne traktaty polskie XVI–XVII wieku, Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce , t. XIV, Kraków 1914.
  16. Korzeniowski J., Zapiski z rękopisów Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu i innych bibliotek petersburskich. Sprawozdanie z podróży naukowych odbytych w 1891–1892 i w 1907 r., Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce, t. XI, Kraków 1914.
  17. Kurdybacha Ł., Pedagogika szlachecka w XVI i XVII w. w świetle instrukcji rodzicielskich, w: idem, Pisma wybrane, t. III, Warszawa 1976.
  18. Kurdybacha Ł., Staropolski ideał wychowawczy, w: idem, Pisma wybrane, t. I, Warszawa 1976.
  19. Ryś J., Instrukcje rodzicielskie jako źródło do dziejów edukacji wojskowej Polaków za granicą (XVI–XVII wieku), w: Źródła do dziejów staropolskich podróży edukacyjnych, pod red. D. Żołądź-Strzelczyk i M.E. Kowlaczyk, Wrocław 2017, s. 81–89.
  20. Żołądź D., Ideały edukacyjne doby staropolskiej. Stanowe modele i potrzeby edukacyjne szesnastego i siedemnastego wieku, Warszawa-Poznań 1990.
  21. Żołądź-Strzelczyk D., „Pod każdym względem szlachetne ci daję wychowanie”. Studia z dziejów wychowania szlachty w epoce staropolskiej, Wrocław 2017.