Treść głównego artykułu

Abstrakt

This article is an attempt at analysing educational issues from the perspective of teleology. Teleology is a sub-discipline of philosophical and religious reflection. Providing a purpose is a fundamental act of humans. This type of reflection is also needed in education. The article presents four possible types of relations between philosophy and religion in culture. These various possibilities result in various solutions that can be employed in upbringing. Depending on the adopted system of values, a young person will have a different vision of the world. The article also provides a historical analysis, referring to various classical philosophical and religious systems.

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Iwanicki, J. . (2018). Filozofia i religia a wychowanie: między świeckimi a religijnymi koncepcjami teleologicznymi. Biuletyn Historii Wychowania, (39), 35–52. https://doi.org/10.14746/bhw.2018.39.3

Referencje

  1. Anzenbacher A., Wprowadzenie do filozofii, Kraków 2003.
  2. Armstrong K., Historia Boga, Warszawa 1998.
  3. Arystoteles, Metafizyka, w: Dzieła wszystkie, t. 2, Warszawa 1990.
  4. Baatz U., Buddyzm, Warszawa 2002.
  5. Baniak J., Religia i jej rola w życiu ludzi w krytycznym spojrzeniu młodzieży. Analiza socjologiczna w: E. Jeliński, Z. Stachowski, S. Sztajer (red.), Ratio, Religio, Humanitas. Miscelanea dedykowane Profesorowi Zbigniewowi Drozdowiczowi, Poznań 2015.
  6. Chesterton G.K., Święty Tomasz z Akwinu, Warszawa 1974.
  7. Denek K., Przyszczypkowski K., Urbański-Korż R., Aksjologiczne podstawy edukacji, Poznań-Toruń 2001.
  8. Denek K., O nowy kształt edukacji, Toruń 1998.
  9. Drozdowicz Z., Filozofia Oświecenia, Warszawa 2006.
  10. Gajda J., Sofiści, Warszawa 1989.
  11. Gondek P., Cel (hasło), w: Powszechna Encyklopedia Filozoficzna, t. 2, Lublin 2001.
  12. Grabowski W., Fundamentalizm islamski na Bliskim Wschodzie, Gdańsk 2013.
  13. Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003.
  14. Heinzmann R., Filozofia średniowiecza, Kęty 1999.
  15. Heller M., Pabjan T., Stworzenie i początek wszechświata. Teologia-filozofia-kosmologia, Kraków 2013.
  16. Herodot, Dzieje, Warszawa 2007.
  17. Husserl E., Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, Warszawa 1993.
  18. Iwanicki J., Procesy sekularyzacyjne a filozofia sekularna i postsekularna. Tradycje i współczesność, Poznań 2014.
  19. Iwanicki J., Od religijności ewangelicznej do religijności obywatelskiej. Antynomie koncepcji religijności w filozofii Jean-Jacques’a Rousseau, „Humaniora. Czasopismo Internetowe” nr 4(4)/2013.
  20. Jaspers K., Autorytety: Sokrares, Budda, Konfucjusz, Jezus, Warszawa 2000.
  21. Jocz A., Eschatologiczny pluralizm neognostycznych ruchów religijnych – antropozofia Rudolfa Steinera i „Lectorium Rosicrucianum” Jana van Rijckenborgha, w: Z. Drozdowicz, Z.W. Puślecki (red.), Adaptacja przez transformacje, Poznań 2001.
  22. Keller J. (red.), Religie Azji. Afryki, Ameryki, Australii i Oceanii, Warszawa 1980.
  23. Knott K., Hinduizm, Warszawa 2000.
  24. Kolasa D., Sytuacje możliwe a sytuacje graniczne w filozofii Jaspersa, „Studia z Historii Filozofii” nr 1/2010.
  25. Kołakowski L., Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań, Kraków 2006.
  26. Konfucjusz, Dialogi, Warszawa 2008.
  27. Krokiewicz A., Arystoteles, Pirron i Plotyn, Warszawa 1974.
  28. Kupisiewicz Cz., Dydaktyka, Kraków 2012.
  29. Kupisiewicz Cz., Z dziejów teorii i praktyki wychowania, Kraków 2012.
  30. Marek Ł., Bortlik-Dźwierzyńska M., Za Marksem bez Boga. Laicyzacja życia społecznego w Polsce w latach 1945–1989, Katowice 2014.
  31. McPherran M.L., Religia Sokratesa, Warszawa 2014.
  32. Mialaret G., Wprowadzenie do pedagogiki, tł. B. Baranowski, Warszawa 1968.
  33. Minnerath R., Sobory, Warszawa 2004.
  34. Muszyński H., Ideał i cele wychowania, Warszawa 1974.
  35. Nalaskowski S., O ideale wychowania i celach kształcenia, Toruń 1999.
  36. Pasek Z., Ruch zielonoświątkowy: próba monografii, Kraków 1992.
  37. Platon, Państwo, Kęty 2003.
  38. Powszechna encyklopedia filozoficzna, t. 2, Lublin 2001.
  39. Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, Lublin 2000.
  40. Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 2, Lublin 2001.
  41. Roszak P., Conesca F., Nowy ateizm: czy rzeczywiście nowy? Analiza argumentów i wyzwań dla współczesnej teologii, „Teologia i Człowiek” vol. 25, 2014.
  42. Sawicka J., Osobliwość empiryczna doświadczenia religijnego. William James i duchowy pragmatyzm, w: „Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych” vol. 24, 2012.
  43. Sośnicki K., Istota i cele wychowania, Warszawa 1967.
  44. Such J., Szcześniak M., Ontologia przyrodnicza. Poznań 2001.
  45. Tertulian, Preskrypcja przeciw heretykom, Kraków 2012.
  46. Weber M., Gospodarka i społeczeństwo, Warszawa 2002.
  47. Węcławski T., Wspólny świat religii, Kraków 1995.
  48. Wiśniewski L., Blask wolności, Kraków 2015.
  49. Wolańczyk M. (red.), Co nas łączy?: dialog z niewierzącymi, Kraków 2002.