Main challenges for the Greek national security against the geopolitical changes in the Balkans during the period 1918–1923
PDF (English)

Słowa kluczowe

Bałkany
Bułgaria
Turcja
okres międzywojenny

Jak cytować

Paszkiewicz, J. (2020). Main challenges for the Greek national security against the geopolitical changes in the Balkans during the period 1918–1923. Balcanica Posnaniensia Acta Et Studia, 26, 193–212. https://doi.org/10.14746/bp.2019.26.11

Abstrakt

Wyzwania dla bezpieczeństwa narodowego Grecji wobec zmian geopolitycznych na Bałkanach po I wojnie światowej (1919–1923)

Celem artykułu jest ukazanie roli regionu bałkańskiego w greckiej politce zagranicznej w latach 1918–1923, na podstawie korespondencji dyplomatycznej i literatury przedmiotu. W omawianym okresie Grecja miała ograniczoną możliwość wpływania na geopolitykę regionu, ze względu na wojnę z Turcją (1918–1922) i rozliczne problemy wewnętrzne. Poszczególne cele terytorialne, np. kwestie delimitacji granicy albańskiej czy przynależności państwowej Tracji zachodniej, były realizowane w ścisłej współpracy z mocarstwami – sojusznikami z Ententy. Z drugiej strony, jak wynika np. z greckiej korespondencji dyplomatycznej, istniało przekonanie, że ze względu na istnienie wielu kontrowersji terytorialnych i narodowych, zwłaszcza dotyczących spraw macedońskich i trackich, poszczególne państwa bałkańskie były od siebie wzajemnie uzależnione na arenie międzynarodowej. Z tego względu wyzwaniem dla greckiej dyplomacji było utrzymanie równowagi sił w regionie poprzez stosowanie taktyki „przeciągania liny”. W szczególności starano się aranżować mniej lub bardziej stabilne konstrukcje polityczne z Królestwem SHS i Rumunią, nastawione na zdominowanie rewizjonistycznej Bułgarii i Turcji.

https://doi.org/10.14746/bp.2019.26.11
PDF (English)

Bibliografia

Archival sources:

Archivio Centrale dello Stato, Roma (ACS) Archivio F.S. Nitti

Archivio Storico Diplomatico, Roma (ASD) Affari Politici 1919–1930: Grecia

Arhiv Jugoslavije, Beograd (AJ) 370: Poslanstvo Kraljevine Jugoslavije u Turskoj, Carigrad, Ankara

Arhiv Jugoslavije, Beograd (AJ) 379: Poslanstvo Kraljevine Jugoslavije u Grčkoj, Atina

Arhiv Jugoslavije, Beograd (AJ) 395: Poslanstvo Kraljevine Jugoslavije u Rumuniji, Bukurešt

National Archives, London, Foreign Office, London (NA FO) 286: Consular archives, 1923–1929

National Archives, London, Foreign Office, London (NA FO) 371: Political departments: General correspondence, 1906–1966

Istoriko Arheio Ellinikou Yporgeiou Eksoterikon, Athina [Ιστορικό Αρχείο Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, Αθήνα]

Istoriko Arheio Ellinikou Yporgeiou Eksoterikon, Athina Kentriki Ypiresia [Κεντρική Υπηρεσία]

Publications:

Archeion Theodorou Pagkalou, Athina 1973 [Αρχεíον Θεοδώρου Παγκάλου, Αθήνα 1973], vol. 1.

Bakić D., The Port of Salonica in Yugoslav Foreign Policy 1919–1941, „Balcanica” 2012, vol. 43, p. 191–219.

Britanci o Kraljevini Jugoslaviji. Godišnji izveštaji Britanskog poslanstva u Beogradu 1921–1938, ed. Ž. Avramovski, Zagreb 1995, vol. 1.

Chasiotis L., Oi ellinoservikes sheseis, 1913–1918. Diplomatikes proteraiotites kai politikes antipalotites, Vanias 2004 [Χασιώτης Λ., Οι ελληνοσερβικές σχέσεις, 1913–1918. Διπλωματικές προτεραιότητες και πολιτικές αντιπαλότητες, Βάνιας 2004].

Dakin D., The importance of the Greek army in Thrace during the Conference of Lausanne 1922–1923, in: Prakitka tou Symposiou Greece and Great Britain during World War I [Πρακτικά του Συμποσίου Greece and Great Britain during World War I], Thessaloniki 1985, p. 210–232.

Evans S. , The slow rapprochement. Britain and Turkey in the age of Kemal Atatürk 1919–1938, London 1982.

Gardikas Katsiadakis H. , Greece and the Balkan imbroglio. Greek foreign policy, 1911–1913, Athens 1995.

Grassi F.L., L’Italia e la questione turca (1919–1923). Opinione pubblica e politica estera, Torino 1996.

Helmreich P., From Paris to Sèvres. The partition of the Ottoman empire at the peace conference of 1919–1920, Ohio 1974.

Kameas I., I eleftheri serviki zoni tis Thessalonikis (1913–1929), Thessaloniki 1994 [Καμέας H., Η ελεύ- θερη σερβική ζώνη της Θεσσαλονίκης (1913–1929), Θεσσαλονίκη 1994].

Konstantinova Y., The place and role of Stephanos Dragoumis in the Greek political elite in the late 19th and the early 20th c., „Balkan Studies” 2008, no 2, p. 55–81.

Kuzmanova A., Od njoj do krajova. V’pros’t za Južna Dobroudža w meždunarodnite otnošenija, Sofija 1989 [Кузманова A., От њой до крайова. Въпросът за Южна Добруджа в междунарoдните отношения 1919–1940, София 1989].

Kyriakidou S., I Dytiki Thraki kai oi Voulgaroi, Athina 1919 [Κυριακίδου Σ., Η Δυτική Θράκη και οι Βουλγάροι, Αθήνα 1919].

Loupas A., From Paris to Lausanne: aspects of Greek-Yugoslav relations during the first interwar years (1919–1923), Balcanica 2016, vol. 47, p. 263–284.

Milošević M., Srbija i Grčka 1914–1918. Iz istorije diplomatskih odnosa, Zaječar 1997 [Милошевић M., Србија и Грчка 1914–1918. Из историје дипломатских односа, Зајечар 1997].

Mpakirtzis I.M., I Dytiki Thraki sti metavasi (1913–1920), Thessaloniki [Μπακιρτζής Ι.Μ., Η Δυτική Θράκη στη μετάβαση (1913–1920), Θεσσαλονίκη 2016].

Papamichalopoulos G., I eleftheri serviki zoni tis Thessalonikis, Athina 1953 [Παπαμιχαλόπουλος Γ., Η ελεύθερη σερβική ζώνη της Θεσσαλονίκης, Αθήνα 1953].

Paszkiewicz J., Jugosławia w polityce Włoch, Poznań 2004.

Paszkiewicz J., Grecja a bezpieczeństwo międzynarodowe na Bałkanach w latach 1923–1936, Poznań 2012.

Paksimadopoulou-Stavrinou M., I Dytiki Thraki sti eksoteriki politiki tis Voulgarias: to zitima tis voulgarikis oikonomikis dieksodou sto Aigaio (1919–1923), Athina 1997 [Παξιμαδοπούλου-Σταυρινού M., H Δυτική Θράκη στη εξωτερική πολιτική της Βουλγαρίας: το ζήτημα της βουλγαρικής οικονομικής διεξόδου στο Αιγαίο (1919–1923), Αθήνα 1997].

Peckham R., National histories, natural states: nationalism and the politics of place in Greece, London 2001.

Petrović Lj., Jugoslavoenska država i društvo u periodici 1920–1941, Beograd 2000 [Петровић Љ., Југословенска држава и друштво у периодици 1920–1941, Београд 2000].

Petsalis-Diomidis N., Greece at the Paris Peace Conference (1919), Thessaloniki 1978.

Pipineli P., Istoria tis eksoterikis politikis tis Ellados 1923–1941, Athinai 1948 [Πιπινέλη Π., Ιστορία Της Εξωτερικής Πολιτικής Της Ελλάδος 1923–1941, Αθήναι (Ατηιναι) 1948].

Pržić I., Međunarodno-pravna kronika, Beograd 1922 [Пржић И., Мећународно-правна кроника, Београд 1922].

Psyroukis N., I Mikrasiatiki katastrofi 1918–1923. I Engys Anatoli meta ton proto pagkosmio polemo, Levkosia 2000 [Ψυρούκης N., Η Μικρασιατική καταστροφή 1918–1923. Η Εγγύς Ανατολή μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, Λευκόσια 2000].

Sotiriou D., I mikrasiatiki katastrofi kai i stratigiki tou imperialismou stin anatoliki mesogeio, Athina 1975 [Σωτηρίου Δ., Η μικρασιατική καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην ανατολική μεσόγειο, Αθήνα 1975].

Svolopoulos K., I Elliniki ekzoteriki politiki 1900–1945, Athina 1973 [Σβολόπουλος Κ., Η Ελληνική εξωτερική πολιτική 1900–1945, Αθήνα 1973], vol. 1.

Ta keimena tou Eleftheriou Venizelou. I zontani istoria tis dramatikis periodou ton ethnous 1909–1935, ed. St. Stefanou, Athina 1981 [Τα κείμενα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η ζωντανή ιστορία της δραματικής περιόδου τον έθνους 1909–1935, ed. Στ. Στεφάνου Αθήνα 1981], vol. 2.

Tajzen F., Jugoslovenski problem. Studija o balkanskoj politici, Beograd 1929 [Тајзен Ф., Југословенски проблем. Студија о балканској политици, Београд 1929].

Todorović D., Jugoslavija i balkanske države, 1918–1923, Beograd 1979.

Tounta-Fergadi A., Themata ellinikis diplomatikis istorias, Athina 1997 [Α Τούντα-Φεργάδη, Θέματα Ελληνικής Διπλωματικής Ιστορίας, Αθήνα 1997].

Vanku M., Mala Antanta 1920–1938, Titovo Užice 1969.

Wituch T., Od Trypolisu do Lozanny. Polityka Włoch wobec Turcji i Bliskiego Wschodu w latach 1912–1922, Warszawa 1986.

Znamierowska-Rakk E., Sprawa Tracji zachodniej w polityce bułgarskiej (1919–1947), Warszawa 1991.