Abstrakt
The Illyrian Provinces, a part of the 1st French Empire which existed in the years 1809-1813, are often portrayed as a political entity which anticipated various projects of the political emancipation of the South Slavs. However, the link between later pan-South-Slavic movements and the Napoleonic political activity is a matter which still remains unclear and deserves some in-depth analysis. Most often the Napoleonic impact on the evolution of the nascent South-Slavic nationalisms is viewed in the perspective of the posterior political attitudes of the Croat, Slovene or Serbian elites towards the French, and their own interpretations of the Napoleonic impact on the pan-South-Slavic movement. The proposed paper will concentrate on the opposite approach and will investigate how French perceived the South Slavs in the perspective of the nascent nationalisms, especially that French propaganda presented Napoleon as the savior of the European nations including the „Illyrian” one. But how French defined this „Illyrian” nation? This question can be answered thanks to the French strive for description of the societies inhabiting Illyrian Provinces.
Bibliografia
Anthouard Charles-Nicolas de, Description topographique et militaire de la Dalmatie, par le général de brigade d'Anthouard, aide de camp du prince Eugène, Milan, 10 juin 1806,), Service historique de la Défense, Département de l'armée de terre 1 M 1590–1591.
Baras Frano, Maršal Marmont i hrvatski jezik, „Radovi Pedagoške akademije” 1977, no. 2, p. 57–79.
Baras Frano, Les Français en Dalmatie (1806 – 1814) = Francuzi u Dalmaciji, Split 2006.
Bellamy Alex, The formation of Croatian national identity, Manchester 2003.
Blažević Zrinka, Ilirizam prije ilirizma, Zagreb 2008.
Dayre Jean, Le théâtre à Raguse sous le régime français, „AIFZ” 1941, no. 16–17, p. 95–98.
Dumas Mathieu, Rapport de général Mathieu Dumas (2 cahiers, 5 et 37 pages, avec un état des revenus du royaume de Dalmatie), Service historique de la Défense, Département de l'armée de terre 1M 1617.
Englund Steven, Napoleon: A Political life, New York 2004.
Fine John Antwerp, When ethnicity did not matter in the Balkans: a study of identity in pre–nationalist Croatia, Dalmatia and Slavonia in the medieval and early–modern periods, Ann Arbor 2006.
Forrest Alain, L’armée de l’an II : la levée en masse et la création d’un mythe républicain, „Annales historiques de la Révolution française” 2004, no. 335, p. 111–130.
Grab Alexander, Napoleon and the Transformation of Europe, New York 2003.
Grabski Aleksander, Dzieje historiografii, Poznań 2006.
Krajnc Janez, L’administration de la justice et les lois françaises en vigueur dans les Provinces illyriennes, „Cahiers poitevins d’histoire du droit” 2011, no. 3, p. 21–42.
Gunier Arnaud, De l'autorité paternelle au despotisme légal: pour une réévaluation des origines de l'idéal du soldat-citoyen dans la France des Lumières „La Revue d'histoire moderne & contemporaine” 2014, no 61–62, p. 150–175.
Jolli J. G., Histoire des rois et du royaume de Pologne, et du grand duche de Lituanie, La Haye 1734.
Lauriston Jacques Law de, Laybach le 15 9bre 1810 A Sa Majesté, Archives Nationales, Site Paris, Site Pierrefitte-sur-Seine 201AP.
Leclerc, Rapport sur la marche du gouvernement et l'esprit des peuples en Croatie, par le colonel Leclerc, aide de camp du ministre de la guerre, Paris, 27 février 1810, Service historique de la Défense, Département de l'armée de terre 1 M 1598, dos. 13.
Malte–Brun Conrad, Annales des voyages de la géographie de l'histoire, Paris 1809.
Maixner Rudolf, Charles Nodier en Illyrie, „Revue des études slaves” 1924, no. 3., p. 252–263.
Marmont Auguste Frédéric Louis Viesse de, Croatie Croatie militaire : mémoire sur les régiments frontières, http://www.napoleonica.org/gerando/GER02402.html [access: 10.12.2015].
Marmont Auguste Frédéric Louis Viesse de, Mémoires du Duc de Raguse: de 1792 a 1832: imprimés sur le manuscrit original de l’auteur, Paris, vol. 3.
Molitor Gabriel, Rapport au général Molitor, (23 pages et 2 tableaux, dont l'un daté du 28 février), Service historique de la Défense, Département de l'armée de terre 1M 1617.
Pannabecker John, School for Industry: L'Ecole d'Arts et Métiers of Châlons–sur–Marne under Napoléon and the Restoration, „Technology and Culture” 2002, vol. 43, no. 2, p. 254–290.
Peyssonnel Claude-Charles de, Observations historiques et géographiques sur les peuples barbares qui ont habité les bords du Danube et du Pont–Euxin ; suivies d'un Voyage fait à Magnésie, à Thyatire, à Sardes, &c. Contenant une Relation de ce qu'il y a de plus curieux en Monuments Antiques, Inscriptions, Médailles, dont plusieurs n’étaient pas encore connus; & précédées d'une Dissertation sur l'origine de la Langue Sclavone prétendue Illyrique, Paris: Tilliard 1765.
Serres Marcel de, Voyage en Autriche, Paris: Bertrand 1814, vol. 4.
Stauber Reinhard, The Illyrian Provinces, in: Napoleonic Empire and the New European Political Culture, New York 2012, p. 241–253.
Sajkowski Wojciech, From Vinko Probojević to the French Encyclopedia – the history of the South Slavs and the historiography of the French Enlightenment, in: Colloquia Balcanica, vol. 2: Macedonia: land, region, borderland, ed. J. Sujecka, Warszawa 2013, p. 355–373.
Sajkowski Wojciech, French image of the peoples inhabiting Illyrian Provinces, Warsaw-Bellerive-sur-Allier 2018.
Sajkowski Wojciech, Obraz ludów bałkańskiego wybrzeża Adriatyku we Francji epoki Oświecenia, Poznań 2013.
„Télégraphe Officiel”, 1810–1813, in: Digitalna knjižnica Slovenije, www.dLib.si, [access: 01.04.2015–02.05.2018].
Todorova Maria, Imaging Balkans, Oxford 2007.
Troch Pieter, Troch, Nationalism and Yugoslavia: education, Yugoslavism and the Balkans before World War II, New York 2020.
Wolf Larry, Inventing Eastern Europe: the map of civilization on the mind of the Enlightenment, Stanford 1994.
Vodopivec Peter, Les relations entre la France et les pays Yougoslaves du dix–huitieme au vingtieme siecle:actes du [2ème] Colloque Franco–Yougoslave des historiens, qui s'est à Ljubljana les 26 et 27 septembre 1985, Ljubljana 1987.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.