The Cinematic Materiality of Theory. Gilles Deleuze and Jacques Rivette
PDF (Język Polski)
PDF

Keywords

Jacques Rivette
Gilles Deleuze
Lewis Carroll
Honoré de Balzac
theory of literature

How to Cite

Waligóra, A. (2021). The Cinematic Materiality of Theory. Gilles Deleuze and Jacques Rivette. Forum of Poetics, (23), 92–109. https://doi.org/10.14746/fp.2021.23.28898

Abstract

The article analyzes post-structural theoretical perspectives in analogies to the construction of films. According to Gilles Deleuze, supported by an interpretation of the works by Lewis Carroll, a functional lack is a key element of every system, as it activates and dynamizes that system, motivating the recipients to undertake cognitive activity. Hence fiction and related analyses and interpretations work according to the same rule – they are “a hunt for meaning”. This hypothesis is supplemented by an observation made on the basis of a New Wave film by Jacques Rivtte, Out 1, regarding the reflexive “detexcentralization” and “materialization” of theory in the cinema.

https://doi.org/10.14746/fp.2021.23.28898
PDF (Język Polski)
PDF

Funding

Praca finansowana ze środków budżetowych na naukę w latach 2018–2022 jako projekt badawczy w ramach programu „Diamentowy Grant” nr DI2017/008947: „Nowy autotematyzm? Metarefleksja w poezji polskiej po roku 1989”.

References

Balzac, Honoré de, Historia trzynastu: Urzędnicy. Komedia ludzka: studia obyczajowe. Sceny z życia paryskiego. Przetłumaczone przez Tadeusz Żeleński, Julian Rogoziński. Warszawa: Czytelnik, 1959.

Balzac, Honoré de, Fizjologia małżeństwa. Przetłumaczone przez Tadeusz Żeleński-Boy. Warszawa: Czytelnik 1957.

Bergson, Henri. Materia i pamięć. Esej o stosunku ciała do ducha. Przetłumaczone przez Romuald J. Weksler-Waszkinel. Przekład przejrzał, poprawił i posłowiem opatrzył Marek Drwięga. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2006.

Bińczyk, Ewa. Technonauka w społeczeństwie ryzyka. Filozofia wobec niepożądanych następstw praktycznego sukcesu nauki. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2012.

Carroll, Lewis. Wyprawa na żmirłacza. Męka w ośmiu konwulsjach. Przetłumaczone przez Robert Stiller. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982.

Deleuze, Gilles. Kino. Przetłumaczone przez Janusz Margański. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2008.

Deleuze, Gilles. „Les trois cercles de Rivette”. Cahiers du Cinéma, nr 416 (1989): 18–20.

Deleuze, Gilles. Logika sensu. Przetłumaczone przez Grzegorz Wilczyński. Przekład przejrzał Mikołaj Herer. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.

Frappat, Hélène. „Mise en scène”. Przetłumaczone przez Elżbieta Lubelska. W Sekretne światy Jacques’a Rivette’a. Zredagowane przez Rafał Syska, 37–51. Kraków: EKRANy, 2017.

Humphrey, Robert. Strumień świadomości – techniki. Przetłumaczone przez Stefan Amsterdamski. Pamiętnik Literacki 61, nr 4 (1970), 255–283.

Irzykowski, Karol. Dziesiąta muza: zagadnienia estetyczne kina. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza, 1924.

Kłys, Tomasz. „Narodziny filmu z ducha teatru”. W Sekretne światy Jacques’a Rivette’a. Zredagowane przez Rafał Syska, 19–37. Kraków: EKRANy, 2017.

Liandrat-Guigues, Suzanne. „Geniusz melancholii”. Przetłumaczone przez Elżbieta Lubelska. W Sekretne światy Jacques’a Rivette’a. Zredagowane przez Rafał Syska, 71–85. Kraków: EKRANy, 2017.

Markowski, Michał Paweł. „Interpretacja i literatura”. Teksty Drugie, nr 5 (70) (2001).

Marks, Laura U. „Workshipping for Ideas: Jacques Rivette’s Out 1: Noli me tangere. The Cine-Files 10 (2016). Udostępniono 2 stycznia 2020. http://www/thecine-files.com/marks2016. (dostęp: 15.05.2021)

Martin, Adrian. „Wielki manipulator”. Przetłumaczone przez Miłosz Stelmach. W Sekretne światy Jacques’a Rivette’a. Zredagowane przez Rafał Syska, 51–63. Kraków: EKRANy, 2017.

Maurois, André. Prometeusz, czyli Życie Balzaka. Przetłumaczone przez Julian Rogoziński. Warszawa: Czytelnik, 1970.

Ménil, Alain. „Miarka za miarkę. Teatr i kino u Jacques’a Rivette’a”. Przetłumaczone przez Maria Żurowska. W Sekretne światy Jacques’a Rivette’a. Zredagowane przez Rafał Syska, 159–175. Kraków: EKRANy, 2017.

Pavese, Cesare. Le Métier de vivre. Paryż: Gallimard, 1958.

Rivette, Jacques. „L’art. de la fugue”. Cahiers du Cinéma nr 26 (1953): 49–52.

Rosenbaum, Jonathan. Sedofsky, Lauren. Adair, Gilbert. „Widmowe rozmowy z Rivette’em”. Przetłumaczone przez Miłosz Stelmach. W Sekretne światy Jacques’a Rivette’a. Zredagowane przez Rafał Syska, 91–109. Kraków: EKRANy, 2017.

Schor, Naomi. „Eugenia Grandet. Lustra i melancholia”. Przetłumaczone przez Agata Zawiszewska. Pamiętnik Literacki 4, (2009). Udostępniono 30 grudnia 2020. https://fbc.pionier.net.pl/details/nnrd81W. (dostęp: 15.05.2021)

Séginger, Gisèle. „Wpisanie polityki w przestrzeń: Stracone złudzenia i dwuznaczność Balzakowskiej topografii”. Przetłumaczone przez Piotr Śniedziewski. Rocznik Komparatystyczny 3 (2012).

Syska, Rafał. „Światy wewnętrzne”. W Sekretne światy Jacques’a Rivette’a. Zredagowane przez Rafał Syska, 63–71. Kraków: EKRANy, 2017.

Valente, Donatella, Stevens, Brad. Jacques Rivette’s Out 1: From First to Last – Senses of Cinema. Udostępniono 30 grudzień 2020. https://www.sensesofcinema.com/2016/jacques-rivette/out-1-from-first-to-last/. (dostęp: 15.05.2021)

Waligóra, Agnieszka. „Autotematyzm – antyrealizm? Na przykładzie jednego wiersza Tomasza Pułki”. Forum Poetyki 15–16 (2019). Udostępniono 30 grudzień 2020. http://fp.amu.edu.pl/autotematyzm-antyrealizm-na-przykladzie-jednego-wiersza-tomasza-pulki/. (dostęp: 15.05.2021)

Wysłouch, Seweryna. „«Nieznane arcydzieło» Balzaca – rzecz o granicach «mimesis»”. W Piękno wieku dziewiętnastego. Studia i szkice z historii literatury i estetyki. Zredagowane przez Elżbieta Nowicka i Zbigniew Przychodniak, 277–287. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2008.

Żeleński, Boy Tadeusz. „Od tłumacza”. W Balzac, Honoré de, Blaski i nędze życia kurtyzany. Komedia ludzka. Studia obyczajowe. Sceny z życia paryskiego. Przetłumaczone przez Tadeusz Boy-Żeleński, 6–17. Warszawa: Czytelnik, 1959.

Žižek, Slavoj, Patrząc z ukosa: do Lacana przez kulturę popularną. Przetłumaczone przez Janusz Margański. Warszawa: KR, 2003