Between History and (Distorted) Memory. Hidden Monograms of the Past in The King of Two Sicilies by Andrzej Kuśniewicz
PDF (Język Polski)
PDF

Keywords

Andrzej Kuśniewicz
history
cryptonym
monogram
narration
presence
memory

How to Cite

Zając, A. (2021). Between History and (Distorted) Memory. Hidden Monograms of the Past in The King of Two Sicilies by Andrzej Kuśniewicz. Forum of Poetics, (23), 140–161. https://doi.org/10.14746/fp.2021.23.28901

Abstract

The paper is devoted to The King of Two Sicilies – a novel from 1970 by Andrzej Kuśniewicz. The novel is analyzed as an intertextual, historiographic metanovel, depicting the relations between a single subject, its memory, marked by distortions of transgenerational transmissions, and the historical events it is entangled in. Special attention has been given to those aspects of the novel which, as Paul Coates suggests, make its narrative structure similar to a movie’s structure. The concepts of Siegfried Kracauer, alongside those of Nicolas Abraham and Mária Török, have been also used in the interpretation. These are also the authors of two crucial terms: monogram and cryptonym.

https://doi.org/10.14746/fp.2021.23.28901
PDF (Język Polski)
PDF

References

Agamben, Giorgio. „Pragnąć”. W Profanacje. Przetłumaczone przez Mateusz Kwaterko. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2006.

Bartoszyński, Kazimierz. „Ironia i egzystencja. Uwagi o Królu Obojga Sycylii Andrzeja Kuśniewicza”. Teksty Drugie nr 1–2 (2006): 253–269.

Benjamin, Walter. Źródło dramatu żałobnego w Niemczech. Przetłumaczone przez Andrzej Kopacki. Warszawa: Sic!, 2013.

Białostocki, Jan. „Rokoko: ornament, styl i postawa”. W Refleksje i syntezy ze świata sztuki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.

Bielik-Robson, Agata. „Deus otiosus: ślad, widmo, karzeł” W Deus otiosus. Nowoczesność w perspektywie postsekularnej. Zredagowane przez Agata Bielik-Robson i Maciej A. Sosnowski, 5–39. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2013.

Bond Stockton, Kathryn. „Why the (Lesbian) Child Requires an Interval of Animal. The Family Dog as a Time Machine. W The Queer Child, or Growing Sideways in the Twentieth Century, 89–119. Durham–London: Duke University Press, 2009.

Coates, Paul, „Hofmannsthal and Kuśniewicz: the Soldier-Aesthetes of the Austro-Hungarian Army”. W The Double and the Other. Identity as Ideology in Post-Romantic Fiction, 136–147. London: Palgrave Macmillan, 1988.

Dąbrowski, Mieczysław. „Androgyne w prozie Andrzeja Kuśniewicza”. Miesięcznik Literacki nr 4 (1981): 50–59.

Deleuze, Gilles. Różnica i powtórzenie. Przetłumaczone przez Bogdan Banasiak i Krzysztof Matuszewski. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1997.

Doctorow, E. L. Ragtime. Przetłumaczone przez Mira Michałowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1993.

Dunant, Henri. Wspomnienie Solferino. Przetłumaczone przez Robert Bielecki. Warszawa: Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, 1983.

Dutka, Elżbieta, „Lekcje i kolekcje. O Lekcji martwego języka Andrzeja Kuśniewicza”. W Proza polska XX wieku: przeglądy i interpretacje, t. 1. Zredagowane przez Marian Kisiel i Grażyna Maroszczuk, 69–85. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2005.

Dutka, Elżbieta, „Lekcje i kolekcje. Okolice nie tylko geograficzne. O twórczości Andrzeja Kuśniewicza. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2008.

Freud, Zygmunt. „Screen memories”. W Zygmunt Freud. The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, t. 3. Zredagowane i przetłumaczone przez James Strachey, 299–322. London: The Hogarth Press, 1962.

Freud, Zygmunt. „Żałoba i melancholia”. W Psychologia nieświadomości. Przetłumaczone przez Robert Reszke, 145–161. Warszawa: KR, 2007.

Gumbrecht, Hans Ulrich. „Gdy przestaliśmy się uczyć z historii”. Przetłumaczone przez Magdalena Zapędowska. W Pamięć, etyka, historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Zredagowane przez Ewa Domańska, 187–207. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002.

Gumbrecht, Hans Ulrich. In 1926. Living on the Edge of Time. Cambridge–London: Harvard University Press, 1997.

Hutcheon, Linda. „Historiograficzna metapowieść: parodia i intertekstualność historii”. Przetłumaczone przez Janusz Margański. Pamiętnik Literacki 82, z. 4 (1991): 216–229.

Jakóbczyk, Adrianna. „Motywy o cechach symboli w opisach miłości incestualnej. O trzech powieściach Andrzeja Kuśniewicza”. Amor Fati nr 4 (2015): 135–173.

Kaye, Richard. „Determined Rapture: St. Sebastian and the Victorian Discourse of Decadence”. Victorian Literature and Culture 27, nr 1 (1999): 269–303.

Kazimierczyk, Barbara. Wskrzeszanie umarłych królestw. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1982.

Klein, Melanie. „Aktywność seksualna dzieci”. Przetłumaczone przez Magdalena Żylicz. W Psychoanaliza dzieci (Pisma, t. II), 113–123. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2019.

Kracauer, Siegfried. „Die Photografie”. W Das Ornament der Masse. Essays, 21–40. Frankfurt: Suhrkamp, 1977.

Kracauer, Siegfried. Teoria filmu. Wyzwolenie materialnej rzeczywistości. Przetłumaczone przez Wanda Wertenstein. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2008.

Kuśniewicz, Andrzej. Król Obojga Sycylii. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1976.

Kuśniewicz, Andrzej. Moja historia literatury. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1980.

Kuśniewicz, Andrzej. Stan nieważkości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973.

Lemann, Natalia. Historie alternatywne i steampunk w literaturze. Archipelagi badawczo-interpretacyjne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019.

Lipszyc, Adam. „Co zostaje z babci, czyli w poszukiwaniu materialistycznej teologii fotografii i filmu”. Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej nr 4 (2013): 1–17.

Magris, Claudio. Mit habsburski w literaturze austriackiej moderny. Przetłumaczone przez Joanna Ugniewska i Elżbieta Jogałła. Kraków–Budapeszt–Syrakuzy: Wydawnictwo Austeria, 2019.

Medecka, Maria. „Efekt motyla a dekonstrukcja formy powieściowej w prozie Andrzeja Kuśniewicza”. W Fabularność i dekonstrukcja. Zredagowane przez Maria Woźniakiewicz-Dziadosz, 63–84. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1998.

Mizerkiewicz, Tomasz. Po tamtej stronie tekstów: literatura polska a nowoczesna kultura obecności. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2013.

Mościcki, Paweł. „Sejsmografy przewrotu. Gesty rewolucyjne jako Pathosformeln”. Konteksty nr 2–3 (2011): 162–173.

Nałkowska, Zofia. Hrabia Emil. Warszawa: Czytelnik, 1977.

Newman, Charles. The Post-Modern Aura: The Act of Fiction in the Age of Inflation. Evanston: Northwestern University Press, 1985.

Pacewicz, Krzysztof. Fluks. Wspólnota płynów ustrojowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017.

Piekarski, Ireneusz. Strategie lektury podejrzliwej. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2018.

Raczyńska, Marta. Czas uwarstwiony na gąsawskim poddaszu. Antropologiczny szkic o przestrzeni, przedmiotach i obcowaniu z przeszłością. Kraków: Libron, 2016.

Rawicz, Piotr. „Préface”. W Andrzej Kuśniewicz, Le Roi des Deux-Siciles. Przetłumaczone przez Christophe Jezewski i François-Xavier Jaujard, 5–21. Paris: Albin Michel, 1978.

Roth, Joseph. Marsz Radetzky’ego. Przetłumaczone przez Wanda Kragen. Warszawa: Czytelnik, 1998.

Runia, Eelco. „Obecność”. Przetłumaczone przez Elżbieta Wilczyńska. W Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Zredagowane przez Ewa Domańska, 74–125. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.

Rutkowski, Krzysztof. „Martwy język”. W Ani było, ani jest: szkice literackie, 49–52. Warszawa: Czytelnik, 1984.

Szcześniak, Grażyna, Kuśniewicz, Andrzej. Puzzle pamięci. Z A. Kuśniewiczem w marcu i kwietniu 1991 rozmawiała G. Szcześniak. Kraków: Eureka, 1992.

Taranienko, Zbigniew. „Odbicie. Rozmowa z Andrzejem Kuśniewiczem”. W Rozmowy z pisarzami, 449–489. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986.

Török, Maria, Abraham, Nicolas. „Mourning or Melancholia. Introjection versus Incorporation”. W The Shell and the Kernel. Renewals of Psychoanalysis, t. 1. Przetłumaczone przez Nicholas Rand, 125–139. Chicago–London: University of Chicago Press, 1994.

Török, Maria, Abraham, Nicolas. The Wolf Man’s Magic Word: A Cryptonymy. Przetłumaczone przez Nicholas Rand. Minneapolis: University of Minneapolis Press, 1986.

Uffelman, Dirk. „Lekcja martwego języka Andrzeja Kuśniewicza i Marsz Radetzky’ego Josepha Rotha. Próba paraleli”. W Kresy. Syberia. Literatura. Doświadczenia dialogu i uniwersalizmu. Zredagowane przez Eugeniusz Czaplejewicz i Edward Kasperski, 135–149. Warszawa: TRIO, 1995.

Wiegandt, Ewa. Austria Felix, czyli o micie Galicji w polskiej prozie współczesnej. Poznań: Bene Nati, 1997.

Wiktorska-Zapała, Julita. „Między wspomnieniem a fantazją: sposoby ocalenia podmiotowości w powieściach Andrzeja Kuśniewicza”. Sztuka i Filozofia nr 20 (2001): 132–152.

Woldan, Alois. Mit Austrii w literaturze polskiej. Przetłumaczone przez Krzysztof Jachimczak i Ryszard Wojnakowski. Kraków: MCK, 2002.

Wyka, Kazimierz. „C.K. ballado-powieści”. W Nowe i dawne wędrówki po tematach, 284–296. Warszawa: Czytelnik, 1978.

Zając, Antoni. „«Poniedziałek – Ireny». Fantomowe Kresy Leo Lipskiego”. Narracje o Zagładzie nr 4 (2019): 275–293.

Zając, Antoni. „Minotaur w piwnicy”. Literatura na Świecie nr 5–6 (2020): 356–369