Słowa kluczowe
Stanisław Trembecki
Leon Borowski
Adam Mickiewicz
Hipolit Klimaszewski
filologia
Euzebiusz Słowacki
Ludwik Osiński
komparatystyka
analiza
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł przedstawia wybrane praktyki analizy tekstów literackich podejmowane w polskiej nauce o literaturze pierwszych dziesięcioleci XIX wieku, zwłaszcza te związane z działalnością akademicką. Różnorodność, a jednocześnie cechy wspólne różnych przypadków klasycystycznego „uważnego czytania” zostają ukazane dzięki analizie semantycznej słowa „rozbiór”, którym były one określane w epoce. Szczególny przedmiot uwagi stanowi pionierskie zastosowanie metod filologii klasycznej do opracowania tekstu nowożytnego przeprowadzone przez krytyków związanych z Uniwersytetem Wileńskim: Borowskiego, Mickiewicza i Klimaszewskiego.
Bibliografia
Beauvois, Daniel. Szkolnictwo polskie na ziemiach litewsko-ruskich, 1803-1832. Przetłumaczone przez Ireneusz Kania. Rzym; Lublin: Fundacja Jana Pawła II ; RW KUL, 1991.
Bilczewski, Tomasz. „«Ancilla philologiae», «ancilla nationis»? Komparatystyka a filologia narodowa”. W Przyszłość polonistyki: koncepcje, rewizje, przemiany, zredagowane przez Adam Dziadek, 227–42. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013.
Borowski, Leon. „Uwagi nad Monachomachią Krasickiego”. Dziennik Wileński 2 (b.d.): 284–88.
Borowski, Leon. Uwagi nad poezją i wymową i inne pisma krytycznoliterackie. Zredagowane przez Stanisław Buśka-Wroński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972.
Czaplejewicz, Eugeniusz. „Euzebiusz Słowacki jako teoretyk literatury. Uwagi i spostrzeżenia”. Przegląd Humanistyczny, nr 6 (1980): 81–99.
Doroszewski, Witold, red. Słownik języka polskiego. T. 7. Warszawa: PWN, 165n.e.
Karłowicz, Jan, Adam Kryński, i Władysław Niedźwiedzki, red. Słownik języka polskiego. T. V. Warszawa, 1912.
Klimaszewski, Hipolit. Rozbiór poezyj Stanisława Trembeckiego. Cz. 1 Cz. 1. Wilno: A. Marcinkowski, 1830.
Lelewel, Joachim. „Pielgrzyma w Dobromilu czyli nauk wiejskich rozbior z uwagami nad stanem wiejskim w polszcze i ulepszeniem oświaty jego”. W Rozbiory dzieł obejmujących albo dzieje, albo rzeczy polskie różnymi czasy przez Joachima Lelewela ogłoszone, w jedną księgę zebrane. Poznań: Księgarnia J.K. Żupańskiego, 1844.
Linde, Samuel Bogumił. Slownik jezyka polskiego. T. 6. Warszawa: Panstwowy instytut wydawniczy, 1951.
Mickiewicz, Adam. „Objaśnienia do poematu opisowego Zofijówka”. W Poezje, przez Stanisław Trembecki, T. 1. Wilno, 1822.
Osiński, Ludwik. „Wykład literatury porównawczej”. W Dzieła Ludwika Osińskiego. T. 2. Warszawa: nakł. wdowy po autorze, 1861.
Owidiusz, Naso Publius. Metamorphoseon to jest Przeobrażenia ksiąg piętnaście przekładania Jakuba Żebrowskiego. Wilno, 1821.
Rabowicz, Edmund. Stanisław Trembecki w świetle nowych źródeł. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965.
Rejman, Zofia. „Romantyk o klasyku. Adama Mickiewicza Objaśnienia do poematu opisowego «Zofijówka»”. W Świadomość literacka polskiego Oświecenia: wybrane problemy. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2005.
Siwicka, Dorota. „Stanisław Trembecki”. W Mickiewicz. Encyklopedia, zredagowane przez Jarosław Marek Rymkiewicz. Warszawa: Horyzont, 2001.
Słowacki, Euzebiusz. „Rozbiory pisarzów”. W Euzebiusza Słowackiego dzieła z pozostałych re̜kopismów ogłoszone, 3:1–209. Wilno: Zawadzki, 1826.
Sophocles. Trachiniae. Graece, in usum lectionum edidit et notis illustravit G.E. Groddeck. Wilno, 1808.
Terentius, Publius. Adelphi czyli bracia. Komedia do użytku szkół przystosowana przez J. Henryka Augusta Schultze, rektora osterrodzkiego, przedrukowana z encyklopedii dla szkół klasycznych łacińskich pisarzy. Wilno, 1813.
Tomasz Bilczewski. „Historia Literatury, Komparatystyka, Przekład”. Ruch Literacki 53, nr 4–5 (2012): 423–32.
Trembecki, Stanisław. Pisma wszystkie. Wydanie krytyczne. Zredagowane przez Jan Kott. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1953.
Trembecki, Stanisław. Sofijówka. Zredagowane przez Jerzy Snopek. Warszawa: IBL Instytut Badań Literackich, 2000.
Wichrowska, Elżbieta Z. Hipolit Klimaszewski: nieznana karta z dziejów Wielkiej Emigracji. Warszawa: Veda-Agencja Wydawnictwo Sławomir Rybałtowski, 2012.
Zdanowicz, Aleksander, i i inni, red. Słownik języka polskiego. T. 2. Wilno, 1861.
Zdzisław Skwarczyński. „Poprzednicy filomatów”. Pamiętnik Literacki : czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 47, nr 1 (b.d.): 1–25
Licencja
Za prawa cytowania fragmentów innych publikacji (tekstów, tabel, rycin oraz ilustracji) odpowiedzialni są autorzy artykułu.