Abstrakt
Student-Centered Learning, czyli kształcenie skoncentrowane na osobach studiujących, jest jedną z podstawowych idei wpływających na ewolucję szkolnictwa wyższego w Europie w ramach realizacji programu Procesu Bolońskiego, a na poziomie lokalnym – prac nad Krajowymi Ramami Kwalifikacji. Artykuł omawia historię i założenia Student- Centered Learning (SCL), a także jest próbą zdiagnozowania funkcjonowania polityki SCL w polskim szkolnictwie wyższym. Artykuł prezentuje wyniki badania przeprowadzonego z udziałem 336 osób studiujących (43% mężczyzn, 57% kobiet) na 50 uczelniach wyższych w 19 miastach polskich. Badania zostały przeprowadzone w formie kwestiona- riusza online, skonstruowanego na podstawie listy kontrolnej zamieszczonej w publikacji Student-Centered Learning – Toolkit for Students, Staff and Higher Education Institutions (Attard, Di Jorio, Geven i Santa, 2010) z uwzględnieniem specyfiki polskich uczelni wyż- szych. Omówienie wyników zaprezentowane jest w kontekście czynników, które utrud- niają wprowadzenie idei kształcenia skoncentrowanego na studentach i studentkach w polskim szkolnictwie wyższym.
Bibliografia
Abel E.M., M. Campbell 2009 Student-Centered Learning in an Advanced Social Work Practice Course: Outcomes of a Mixed Methods Investigation, „Social Work Education”, Vol. 28, nr 1.
Attard A., E. Di Jorio, K. Geven, R. Santa 2010 Student-Centered Learning: Toolkit for Students, Staff and Higher Education Institutions, Brussels.
Barr R.B., J. Tagg 1995
From Teaching to Learning - A New Paradigm for Undergraduate Education, „Change”, Vol. 27, nr 6.
Baxter S., C. Gray 2001 The application of student-centered learning approaches to clinical education, „International Journal of Language & Communication Disorders”, nr 36, s. 396–400.
Bender B. 2003 Student-Centered Learning: A Personal Journal. Center for Applied Research EDUCAUSE, „Research Bulletin”, nr 11, s. 2.
Bennetts C. 2003 Self-evaluation and self-perception of student learning in person-centered counseling train- ing within a higher education setting, „British Journal of Guidance & Counseling”, Vol. 31, nr 3, s. 305-306.
Bernas A., G. Bryda, P. Ciesielski, A. Feliks bdw Akcje ankietowe Uczelnianego Systemu Doskonalenia Jakości Kształcenia Uniwersytetu Jagiellońskiego (w roku 2011) - Informator dla studenta, http://www.jakosc.uj.edu.pl/docu- ments/1609422/3160141/Akcje+ankietowe+USDJK.pdf (data dostępu: 06.02.2012).
Birnbaum M.H. 2000 Psychological experiments on the Internet, San Diego.
Blumberg P. 2009 Developing learner-centered teaching, San Francisco.
Błaziński Z. bdw Obraz nauczyciela w oczach uczniów, http://83.13.198.50/publikacje/l627/l627.pdf; data dostępu: 20.01.2013).
Bugaj J. bdw Kształcenie skoncentrowane na studentach tzw. Student Centered Learning (SCL): co się za tym kryje?, http://www.nauka.gov.pl/fileadmin/user_upload/Finansowanie/fundusze_eu- ropejskie/PO_KL/KRK/20110201/20110201_Bugaj.pdf (data dostępu: 17.05.2012).
Boone H.N. i in. 2002 Adult education philosophies practiced by agricultural education teachers’, „Journal of Ag- ricultural Education”, Vol. 43, nr 3.
Bovill C. bdw Students and staff co-creating the curriculum: research into three case studies from Scot- land, Ireland and the USA, http://www.heacademy.ac.uk/assets/documents/studentengage- ment/University_of_Glasgow_Co-creating_the_curriculum.pdf (data dostępu: 10.05.2012).
Brown Wright G. 2011 Student-Centered Learning in Higher Education, „International Journal of Teaching and Learning in Higher Education”, Volume 23, nr 3, 92–97.
CBOS 2011 O stanie szkolnictwa wyższego i źródłach jego finansowania. Komunikat z badań, http:// www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_012_11.PDF (data dostępu: 17.05.2012)
Collins J.W., N.P. O’Brien 2003 Greenwood Dictionary of Education, Westport.
Çubukçu Z. 2008 Preferences On Internet Based Learning Environments In Student-Centered Education, „Turkish Online Journal of Distance Education-TOJDE”, Volume 9, nr 4. http://tojde.anado- lu.edu.tr/tojde32/articles/article_12.htm (data dostępu 17.05.2013)
Deklaracja Bolońska 2004 Deklaracja Bolońska, i co dalej. Zbiór komunikatów, wytycznych i sugestii. Materiały ze strony internetowej MENiS: http://www.menis.gov.pl; Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich, Poznań 2004, http://www.uka.amu.edu.pl/pictures/bolonia.pdf (data dostępu: 20.01.2013).
Dmochowska H. 2009 Kwalifikacje zawodowe nauczycieli przedszkola wobec problemów rzeczywistości – sztuka wyboru odpowiedniego programu, www.przeciw-ubostwu.brpo.gov.pl/pliki/1237991110. pdf (data dostępu: 30.01.2013).
Feliksiak M. 2009 Prestiż Zawodów. Komunikat z badań. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2009/K_008_09. PDF (data dostępu: 28.01.2013).
Froyd J., N. Simpson 2010 Student-Centered Learning Addressing Faculty Questions about Student-centered Learn- ing, http://ccliconference.org/files/2010/03/Froyd_Student-CenteredLearning.pdf (data dostępu: 10.05.2012).
Gubacs K. 2004 Project Based Learning: A student-centered Approach to Implement Video Editing in Physi- cal Education Teacher Education, „Journal of Physical Education, Recreation and Dance”, Vol. 75, nr 7.
Henrich J., S. J. Heine, A. Norenzayan 2010 The weirdest people in the world?, „Behavioral and Brain Sciences”, nr 33, s. 61–83.
Hirumi A. 2003 Student-centered, technology-rich learning environments (SCenTRLE): operationalizing constructivist approaches to teaching and learning, „Journal of Technology and Teacher Education”, Vol. 10, nr 4.
Hofstede G., G. J. Hofstede 2007 Kultury i organizacje, tłum. M. Durska, Warszawa.
Huba M.E., J. E. Freed 2000 Learner-Centered Assessment on College Campuses: Shifting the Focus from Teaching to Learning, Needham Heights.
Hubball H., S. Robertson 2004 Using problem-based learning to enhance team and player development in youth soccer, „Journal of Physical Education, Recreation and Dance”, Vol. 75, nr 4.
Kember D. 2009 Promoting student-centred forms of learning across an entire university, „Higher Educa- tion”, Vol. 58, nr 1.
Lea S.J., D. Stephenson, J. Troy 2003 Higher Education Students’ Attitudes to Student-centred Learning: beyond ‘educational bu- limia’?, „Studies in Higher Education”, Vol. 28, nr 3, s. 321–334.
Maclellan E., R. Soden 2004 The Importance of Epistemic Cognition in Evidence on Teaching-Research Relations. Stu- dent-Centred Learning’, „Instructional Science”, Vol. 32, nr 3.
Mącik R. 2005 Wykorzystanie Internetu w badaniach marketingowych, Lublin.
O’Neil G., T. McMahon 2005 Student-centered learning: What does it mean for students and lectures, http://www.aishe.org/readings/2005-1/oneill-mcmahon-Tues_19th_Oct_SCL.html (data dostępu: 01.05.2012).
O’Sullivan M. 2003 The reconceptualisation of learner-centred approaches: A Nambian case study, „Internatio- nal Journal of Educational Development”, nr 24, s. 585-602.
Prince M. 2004 Does active learning work? A review of the research, „Journal of Engineering Education”, Vol. 93, nr 3, s. 223–231.
Riva G., T. Teruzzi, L. Anolli 2003 The use of internet in psychological research: Comparison on online and offline question- naires, „Cyber Psychology & Behavior”, Vol. 6, nr 1, s.73–80.
Rogers C. 1992 Tworzenie klimatu wolności, [w:] Edukacja i wyzwolenie, red. K. Bluszcz, Kraków.
Shackelford J. 1992 Feminist Pedagogy: A means for Bringing Critical Thinking and Creativity to the Economics Classroom, „Alternative Pegagogies and Economic Education”, Vol. 82, nr 2, s. 570-576. Szpunar M. 2007
Konstruowanie narzędzi do badań online na przykładzie serwisu eBadania.pl, „Mentor”, Vol. 4, nr 21, s. 12–17.
Tarkowska E. 1992 Czas w życiu Polaków. Wyniki badań, Hipotezy, Impresje, Warszawa.
Walczyk J., L.L. Ramsey 2003 Use of learner-centered instruction in college science and mathematics classrooms, „Journal of Research in Science Teaching”, Vol. 40, nr 6.
Weimer M. 2002 Learner-Centered Teaching, San Francisco.
Yasar S. 1998 Constructivist theory and learning-teaching process, „Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi”, Vol. 8, nr 1, s. 68–75; za: Çubukçu, Preferences on...