Abstrakt
W artykule przedstawiono wzajemne relacje między systemem edukacji a społeczeństwem i gospodarką, a zwłaszcza istotny wpływ tego systemu na procesy modernizacyjne. Przytoczone dane statystyczne wyraźnie pokazują, iż system kształcenia realnego socjalizmu sprawił, że społeczeństwo polskie charakteryzuje niski potencjał modernizacyjny - zarówno w wymiarze obiektywnym, tj. poziomu wykształcenia (około 70% Polaków ma najwyżej wykształcenie zasadnicze zawodowe), jak i wymiarze subiektywnym (osoby o niskim poziomie wykształcenia są z reguły przeciwnikami zmian społeczno-gospodarczych). Ponadto opisany przykład Polski wskazuje na brak jasno określonej polityki edukacyjnej państwa oraz niedocenianie roli systemu kształcenia w procesie transformacji (tj. po roku 1989) zarówno z punktu widzenia kształtowania struktury społecznej, jak i możliwości zwiększenia potencjału modernizacyjnego społeczeństwa.
Bibliografia
Aktywność... 1995 Aktywność ekonomiczna ludności Polski - maj 1995. Warszawa: GUS.
Białecki I. 1993 Dwa cele kształcenia. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 1.
Brown P. 1992 Education, the Free Market and Post-Communist Reconstruction. „British Journal of Sociology of Education”, vol. 13, nr 3.
Buchner-Jeziorska A. 1995 Polska droga do kapitalizmu. Łódź: Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego.
Domański H. 1995 U progu nowego rozwarstwienia (cz. 2). „Społeczeństwo Otwarte”, nr 7/8.
Friedland W.H. 1969 A Sociological Approach to Modernization. W: Modernization by Design. Social Change in the Twentieth Century. Ithaca - London: Cornell University Press.
Kołodko G. 1994 Strategia dla Polski. Warszawa: Poltext.
Rocznik statystyczny „Szkolnictwo ” 1987/1988; 1990/1991; 1993/1994 Warszawa: GUS.
Staszewski W. 1996 Korzenie polskiego półanalfabetyzmu sięgają podstawówki. Co z tym Ali kotem? „Gazeta Wyborcza”, nr 7.
Szkolnictwo wyższe 1980 Warszawa: Ministerstwo Nauki i Techniki.
Szkolnictwo wyższe... 1995 Szkolnictwo wyższe i nauka: stan-persepktywy-zamierzenia. Warszawa: Ministerstwo Edukacji Narodowej, wrzesień, maszynopis
Szkoły wyższe... 1995 Szkoły wyższe w roku szkolnym 1994/1995. Warszawa: GUS.
Wysokińska Z. 1995 Dynamiczne współzależności wymiany handlowej krajów Europy Środkowo-Wschodniej w świetle teorii integracji i wymiany międzynarodowej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.