Jak cytować
Abstrakt
Analizując dane z sześciu krajów Europy Środkowo-Wschodniej autor próbuje ustalić, w którym z nich stratyfikacja społeczna stosunkowo najbardziej zbliża się do wzorów typowych dla rozwiniętych systemów kapitalistycznych. Wybrane zostały cztery wskaźniki zaawansowania tych krajów na drodze do rozwiniętego kapitalizmu: 1) stopień merytokracji w zasadach wynagradzania, 2) kształt hierarchii podstawowych warstw społeczno-zawodowych, 3) dynamika mobilności społeczno-zawodowej w latach dziewięćdziesiątych oraz 4) poziom dochodów. Podstawę rozstrzygnięć stanowią wyniki badań przeprowadzonych w ramach międzynarodowego projektu w latach 1993-1994 w Bułgarii, Czechach, Polsce, Rosji, Słowacji i na Węgrzech. Dane pochodzą z kilkutysięcznych, reprezentatywnych prób dorosłej ludności tych krajów. Z analiz wynika, że zarysowuje się pewien wzór: z Rosją, na biegunie stosunkowo najsłabszej dynamiki przekształceń strukturalnych i procesów mobilności, gdzie zasada wynagradzania za kwalifikacje występuje najsłabiej, oraz Węgrami, Czechami i Polską - na przeciwległym krańcu.
Bibliografia
Andorka R. 1990 Half a Centuty of Trends in Social Mobilityin Hungary. W: J.L. Peschar (ed.): Social Reproduction in Eastern and Western Europę, Nijmegen: Institute for Applied Social Sciences.
Blau P.M., Duncan O.D. 1967 The American Occupational Structure. New York: Academic Press.
Block F. 1990 Postindustrial Possibilities. Berkeley: University of California Press.
Boguszak M. 1990 Transition to Socialism and Intergenerational Class Mobility. The Model of Core Social Fluidity Applied to Czechoslovakia. W: M. Haller (ed.): Class Structure in Europe. New York, Armonk: Sharpe.
Cichomski B, Morawski P. 1996 Polski Generalny Sondaż Społeczny. Skumulowany komputerowy zbiór danych 1992-1993. Warszawa: Instytut Studiów Społecznych, Uniwersytet Warszawski.
Davis K., Moore W E. 1945 Some Principles of Social Stratification. „American Sociological Review”, vol. 10, s. 242-249.
Domański H. 1994 Społeczeństwa klasy średniej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Domański H. 1996 Na progu konwergencji. Stratyfikacja społeczna w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Domański H. 1997 Constant Fluidity - with Rise in Total Rates. Social Mobility in Six East-European Nations. „Polish Sociological Review”, nr 3 (119), s. 267-283.
Erikson R., Goldthorpe J.H. 1992 The Constant Flux. A Study of Class Mobility in Industrial Societies. Oxford: Clarendon Press.
Featherman D.L., Flauser R.M. 1978 Opportunity and Change. New York: Academic Press.
Ganzeboom H., De Graaf P M. 1984 Intergenerational Occupational Mobility in The Netherlands in 1954 and 1977. A Long linear Analysis. W: B.E.M. Bakker i in. (eds.): Social Stratification and Mobility in the Netherlands. Amsterdam: SISWO.
Haller M., Mach B.W. 1984 Structural Changes and Mobility in Capitalist and Socialist Society; Comparison of Men in Austria and Poland. W: M. Niessen i in. (eds.): Institutional Comparative Research. Social Structure and Public Institutions in Eastern and Western Europę. Oxford: Pergamon Press.
Jones F.L., Kojima H., Marks G. 1994 Comparatm Social Fluidity: Trends over Time in Father-to-son Mobility in Japan and Australia, 1965-1985. „Social Forces”, vol. 72, s. 775-798.
Mateju P., Lim N. 1996 Who Has Gotten Ahead after a Fali of Communism. „Czech Sociological Review”, vol. 3, s. 117-136.
Rutkowski J. 1996 Wykształcenie a perspektywy rynku pracy. „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 7, s. 81-97.
Savage M, Barlow J., Dickens P, Fielding T. 1992 Property, Bureaucracy, and Culture. Middle-class Formation in Contemporary Britain. London: Routledge & Kegan Paul.
Szafran R.F. 1992 Measuring Occupational Change over Four Decennial Censuses, 1950-1980. „Work and Occupations”, vol. 19, s. 293-327.