Abstrakt
W artykule przedstawiono analizę sytuacji systemów nauki i techniki w krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz przeobrażeń, którym owe systemy uległy w latach dziewięćdziesiątych. Zmiany te zostały opisane za pomocą modelu „trzech faz” . Analiza różnic między krajami ze względu na zaawansowanie transformacji oraz perspektywy przyszłego rozwoju nauki i techniki pozwoliła wyróżnić trzy grupy krajów. Podczas gdy w sferze nauki państwowej dominuje postęp w restrukturyzacji instytucjonalnej, sytuację w sferze nauki i techniki przemysłowej trzeba ocenić jako niezadowalającą, a problem restrukturyzacji jako nierozwiązany. Głównym zadaniem wszystkich krajów Europy Środkowo-Wschodniej dążących do członkostwa w Unii Europejskiej pozostaje stworzenie nowych systemów nauki i techniki poprzez powiązania krajowe i międzynarodowe.
Bibliografia
Balazs K., Faulkner W., Schimank U. (eds.) 1995 The Research System in Post-communist Central and Eastern Europe; EASST Special Issue, „Social Studies of Science”, vol. 25.
Buschenfeld H. 1997 Der Transformationsprozeß in den Nachfolgestaaten Jugoslawiens, „Osteuropa”, nr 5, Deutsche Verlagsanstalt, Stuttgart.
Czerwon H.-J. 1999 International Scientific Cooperation of EIT Countries: A Bibliometric Study, Wissenschaftszentrum Berlin fur Sozialforschung, Berlin, maszynopis.
Ducatel K., Burgelman J.-C. 1999 Employment Map: Jobs, Skill and Working Life on the Road to 2010, Futures Report Series 13, EUR 19033 EN, EC JRC, Institute for Prospective Technological Studies, Seville.
EBRD 1998 Transition Report 1998.
Krohn W., Kiippers G. 1989 Die Selbstorganisation der Wissenschaft, Suhrkamp, Frankfurt a. M.
Mayntz R, Scharpf F.W. 1995 Der Ansatz des akteurzentrierten Institutionalismus, w: R. Mayntz, F.W. Scharpf (eds.): Gesellschaftliche Selbstregelung und politische Steuerung, Campus, Frankfurt a. M. - New York.
Meske W. 1998a Institutional Transformation of S&T Systems in the European Economies in Transition - Comparative Analysis, WZB-Paper P 98-403, Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung, Berlin.
Meske W. 1998b Toward New S&T Networks: The Transformation of Actors and Activities, w: E.W. Meske, J. Mosoni-Fried, H. Etzkowitz, G.A. Nesvetailov (eds.): Transforming Science and Technology Systems - The Endless Transition? NATO Science Series - ARW, I0S Press, Amsterdam.
Meske W., Mosoni-Fried J., Etzkowitz H., Nesvetailov G.A. (eds.) 1998 Transforming Science and Technology Systems - The Endless Transition? NATO Science Series - ARW, IOS Press, Amsterdam.
Mirskaja E.Z. 1997 International Scientific Collaboration in the Post-communist Countries: Modern Trends and Priorities, „Science and Public Policy”, vol. 24, nr 5, Beech Tree Publishing, Guildford, UK.
Mosoni-Fried J. 1998 Structural Changes in Industrial R&D in Hungary: Losers and Winners, w: E.W. Meske, J. Mosoni-Fried, H. Etzkowitz, G.A. Nesvetailov (eds.): Transforming Science and Technology Systems - The Endless Transition? NATO Science Series - ARW, I0S Press, Amsterdam.
Nesvetailov G.A. 1998a Changes in STS of Russia, Ukraine, Belarus, and Moldova. Comprehensive Overview, Wissenschaftszentrum Berlin fur Sozialforschung, Berlin, maszynopis.
NesvetailovG.A. 1998b Compromised Futures: The Consequences of an Ageing Research Staff, w: R. Mayntz i in. (eds.): East European Academies in Transition, Kluwer Academic Publishers, Netherlands.
Radosevic S. 1998 S&T, Growth and Restructuring of Central and Eastern European Countries - The Report Based on S&T Indicators, Sussex, December 1998 (Package B of the EU TSER Project).
Restructuring... (b.r.w.) Restructuring and Reintegration of Science and Technology Systems in Economies in Transition, EU-TSER-Project No. PL 951094; University of Sussex/SPRU (Coordinator)/WZB/ROSES, Universite des Paris I/DIW.
Schaffers H, Smits R. 1998 The Role of Western Research Institutes in Future Knowledge Markets, w: E.W. Meske, J. Mosoni-Fried, FI. Etzkowitz, G.A. Nesvetailov (eds.): Transforming Science and Technology Systems - The Endless Transition? NATO Science Series - ARW, IOS Press, Amsterdam.
Schneider Ch. 1998a Institutional Transformation in the Industrial R&D Sector - Changes in Organisational Structures, Functions, and Interrelations: Analysis by Country: Czech Republic (Country Report), Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung, Berlin, maszynopis.
Schneider Ch. 1998b Institutional Transformation in the Industrial R&D Sector - Changes in Organisational Structures, Functions, and Interrelations: Analysis by Country: Poland (Country Report), Wissenschaftszentrum Berlin fur Sozialforschung, Berlin, maszynopis.
Spielkamp A. i in. 1998 Industrielle Forschung und Entwicklung in Ostdeutschland, ZEW-Wirtschaftsanalysen, tom 29, Nomos Verlagsgesellschaft, Baden-Baden.
Stankovsky J. 1998 Contribution of Foreign Direct Investment (FDI) to the Competitiveness of Eastern Europe, w: The Competitiveness of Transition Economies, OECD, Paris.
Stern N. 1997 The Transition in Eastern Europe and the Former Soviet Union: Some Strategic Lessons from the Experience of 25 Countries over Six Years, „Working Paper”, nr 18, European Bank for Reconstruction and Development, London.
Weber M, Meske W., Ducatel K. 1999 The Wider Picture: Enlargement and Cohesion in Europe, Futures Report Series 15, EUR 19035 EN, EC JRC, Institute for Prospective Technological Studies, Seville.
Zentralverband... 1999 Zentralverband Elektrotechnik- und Elektronikindustrie (ZVEI) e. V. 1999: Die deutsche Forschungslandschaft muß sich andern. Szenario fur eine Weiterentwicklung der deutschen Forschungslandschaft, Frankfurt am Main.